Kiminin hobisi kiminin fobisi: Köylüler isyan ediyor
Türkiye genelinde tarım arazilerine izinsiz kurulan hobi bahçeleri, özellikle son yıllarda ciddi sorun haline geldi. Kooperatif yapılanmaları aracılığıyla parsel parsel satılan ve yılın büyük bölümünde kullanılmayan bu alanlar, yalnızca tarımsal üretimi tehdit etmiyor; güvenlik, çevre ve altyapı sorunlarıyla da bölge halkını huzursuz ediyor.
HAŞİM KILIÇ / NEFES
Ankara'nın Çubuk ilçesinin Kızılca Mahallesi’nde çiftçilik yapan Faruk Gürbüz, bölgede yoğunlaşan hobi bahçeleri yüzünden köylünün huzurunun kalmadığını belirterek “Gece gündüz araç trafiği, gürültü, güvenlik sorunu var” dedi. Gürbüz, kaçak sondaj kuyuları nedeniyle yeraltı sularının azaldığını belirterek, en fazla 15 dakika sulama yapabildiğini ifade etti.
Ankara özelinde Çubuk, Pursaklar, Ayaş, Gölbaşı, Sincan gibi ilçelerde hızla yayılan bu yapıların sayısı 10 binlerle ifade ediliyor.
Çubuk ilçesi Kızılca Mahallesi’nde uzun yıllardır çiftçilik yapan 68 yaşındaki Faruk Gürbüz, çevresindeki hobi bahçelerinin sayısının köy nüfusunu aştığını dile getirerek, şöyle konuştu:
- Ben burada domates, salatalık yetiştiriyorum. Ama üstümde iki köy varken, şimdi 12 tane köy olmuş gibi. Vadiler dolmuş, bağ evi değil, neredeyse şehir kurmuşlar. Hobi bahçesi denen şey dinlenme yeri olmalı ama artık öyle değil. Huzur kalmadı. Gece gündüz araç trafiği, gürültü, güvenlik sorunu var.
YER ALTI SULARI AZALIYOR
68 yaşındaki çiftçi, hobi bahçelerinin oluşturduğu problemlerden birinin yeraltı sularının azalması olduğunu vurguladı.
Kaçak olarak açılan sondaj kuyularının bölgedeki yeraltı su seviyesini ciddi biçimde düşürdüğüne işaret eden Gürbüz, özellikle temmuz ve ağustos aylarında susuzluk çektiklerini söyledi.
Gürbüz, şöyle devam etti:
- Eskiden coğrafyada yedi bölgeyi anlatırdık. Türkiye, dünyada kendi kendine yetebilen beş ülkeden biriydi. Peki şimdi ne oldu? Tahıl ambarıydık İç Anadolu’da. Hobi bahçelerinde bin tane sondaj var. Böyle olursa Konya Ovası’nda tabii ki çökme olur. Suyu çiftçi kullanacak, hobi bahçesi değil. Üretici kullanmalı.
- Ben burada domates, salatalık yetiştiriyorum. Dalgıç motorum var ama 15 dakika bile çalıştıramıyorum. Çünkü yeraltı suyunu çeken bin tane başka dalgıç pompa var. Ben bu işi yaparak ekonomiye, bütçeye, vatandaşa katkı sağlıyorum. Ben üretirsem domates beş liraya düşer. Üretmezsem 50 liraya çıkar. Bu vatandaşa yazık değil mi?.
19 BİN DEKAR TARIM ARAZİSİ ÜZERİNDE 2 BİN 240 KAÇAK YAPI
Ankara Valiliği tarafından 30 Mayıs 2025’te yapılan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş ile 25 ilçe kaymakamı, belediye başkanları ve Tarım İl Müdürlüğü temsilcilerinin katıldığı toplantıda sunulan rapora göre, 19 bin dekar tarım arazisi üzerinde 2 bin 240 taşınmaz yapı izinsiz olarak inşa edilmiş durumda.
Bu yapıların büyük çoğunluğunun altyapı hizmeti olmayan bölgelerde kurulduğu ve kooperatif adı altında satıldığı tespit edildi. Valilik tarafından yapılan açıklamada, “İmar mevzuatına aykırı bu yapıların yıkımı derhal gerçekleştirilecektir. Elektrik, su, doğal gaz bağlantıları kesilecek, kamu kaynaklarının izinsiz kullanımına müsaade edilmeyecektir” denildi.
HAPİS VE PARA CEZASI
Tarım arazilerinin kullanımına yönelik hazırlanan yasal düzenlemede tarım arazilerini amacı dışında kullanan, parselleyerek satan, kiraya veren kişi ya da kooperatif yöneticilerine 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve ağır para cezaları öngörülüyor. Ayrıca bu yapıların yıkım masrafları da mülk sahiplerinden tahsil edilecek. Tüm bu önlemlere rağmen, hobi bahçelerinin sayısı gün geçtikte artmaya devam ediyor.
DIŞA BAĞIMLI ÇİFTÇİ AYAKTA DURMAKTA ZORLANIYOR
30 yılı aşkın süredir çiftçilik yapan Faruk Gürbüz, tarımdaki en büyük sorunun dışı bağımlılık olduğunu söyledi.
Tohumdan ilaca her şeyin ithalata dayalı olduğunu vurgulayan sözlerini şöyle noktaladı:
- 1994’ten beri üretim yapıyorum. Hala dışarıdan tohum alıyorum. İsrail’den, Hollanda’dan toprak getiriyorum. 20 kiloluk torba toprak 1,5 milyar lira olmuş. Bu kadar mı kıymetsiz bizim toprağımız? Bir tane kabak çekirdeği Fransa’dan geliyor, 7 lira. Bir tane çekirdek. Biz çekirdek üretemez miyiz?
- Salatalık tohumu, domates tohumu üretemez miyiz? Yazık değil mi bu vatana, millete? Yerli tohum üretmek isteyenlere fırsat verilmesi lazım. Ziraat mühendisi kendi mesleğini yapmalı. Tohum üretmeli, ilaç geliştirmeli. Tarımın en büyük sorunu dışa bağımlılık. Başka bir şey çözüm değil. Bir kilo domates tohumu, üç kilo altın fiyatına.