ABD’de enflasyonun en görünür simgelerinden biri haline gelen yumurta fiyatlarındaki artış, ülkenin en büyük yumurta üreticisi Cal-Maine Foods’u kamuoyunun odağına taşıdı.
Son üç yılda yumurta fiyatlarının üç katına çıkmasının ardından şirket, Adalet Bakanlığı tarafından başlatılan bir soruşturmayla karşı karşıya.
Mississippi eyaletinde yer alan Cal-Maine, 50 milyon tavuğuyla ABD'deki her beş yumurtadan birini üretiyor. Şirketin CEO’su Sherman Miller, artan eleştiriler karşısında sessizliğini bozarak, “Bir günah keçisi aranıyor. Ama biz yumurta fiyatlarını düşürme gücüne sahip değiliz” diyerek şirketini savundu.
NE OLMUŞTU?
2022’den bu yana ABD’yi etkisi altına alan kuş gribi salgını, 150 milyondan fazla tavuğun itlaf edilmesine neden oldu. Bu durum, yumurta arzında ciddi bir daralma yarattı. Talebin sabit kalmasıyla birlikte, fiyatlar rekor seviyelere ulaştı.
Bazı süpermarketlerde raflar boş kalırken, müşterilere karton başı sınırlama getirildi. Denny’s ve Waffle House gibi zincir restoranlar menülerine yumurta için ek ücret yansıttı.
Miller’a göre Cal-Maine, salgın sürecinde akılcı adımlar attı: Aşırı üretim yapmadı, kârı koruyarak uzun vadeli sürdürülebilirliğe odaklandı. Şirket, virüse karşı 70 milyon dolarlık biyo-güvenlik yatırımı yaptı ve 2023’e kadar büyük bir salgından uzak kalmayı başardı.
REKOR KÂR TEPKİLERİ BERABERİNDE GETİRDİ
Yumurta fiyatlarındaki yükseliş Cal-Maine’in finansal tablosuna da yansıdı. Şirketin yıllık kârı 1 milyar doları aşarak dört katına çıktı, hisse değeriyse iki yılda ikiye katlandı. Ancak bu büyüme, şirketi özellikle Demokrat Kongre üyelerinin hedefi haline getirdi.
Farm Action adlı tarım gözlem grubu ve birçok milletvekili, Cal-Maine’i üretimi sınırlayarak fiyatları yapay biçimde yüksek tutmakla suçluyor. Şirketin rakiplerinden yumurta satın alarak sektördeki referans fiyatları etkilediği iddia ediliyor.
Cal-Maine daha önce de benzer suçlamalarla karşı karşıya kalmıştı. 2020’de Teksas Başsavcılığı, pandemi döneminde tüketiciye yönelik fiyat manipülasyonu iddiasıyla şirkete dava açtı.
Ayrıca 2023’te Chicago’da görülen bir davada Cal-Maine ve diğer bazı üreticiler, 2000’lerin başında arzı sınırlayarak fiyatları artırmakla suçlu bulundu; şirketler 53 milyon dolar tazminat ödemeye mahkûm edildi.
CEO Sherman Miller, şirketin kamuoyundaki imajına dair üzgün olduğunu belirterek, “Çalışanlarımız ailemiz gibi. Onları ve yaptığımız işi savunmak zorundayım” dedi.