Dünya giderek daha az ışık yansıtıyor ve bu durum özellikle Türkiye'nin de içinde bulunduğu Kuzey Yarımküre'de daha belirgin hissediliyor.

Uluslararası Havacılık ve Uzay Ajansı'nın (NASA) Langley Araştırma Merkezi'nden Norman Loeb öncülüğünde yapılan ve PNAS'ta yayınlanan yeni bir araştırma, Dünya'nın ışığı yansıtma özelliğinin son 24 yılda azaldığını ortaya koydu.

Bu değişim, uzun süredir Kuzey ve Güney Yarımküre arasındaki yansıtma simetrisinin bozulduğunu da gösteriyor.

HER İKİSİ DE KARARIYOR AMA...

NASA ve Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi'ne (NOAA) ait uydulardaki verileri inceleyen araştırmacılar, artık her iki yarımkürenin de karardığını, Kuzey'de bu durumun çok daha hızlı bir şekilde gerçekleştiğini tespit etti.

Oysa normalde bulutlar sayesinde her iki yarımkürede de ışığın yansıtılması dengeli bir şekilde gerçekleşiyordu.

NEDENİ NE?

Dalgalanmanın özellikle Kuzey'deki buzulların erimesi ve azalan bulut örtüsüyle ilişkili olduğu düşünülüyor. Kar ve buzullar ışığı yansıtma konusunda büyük bir role sahipken erimeyle bu durum aksamaya başladı.

Ayrıca Kuzey'de bulut oluşumunu tetikleyen aerosollerin azalması da daha fazla kararmaya neden oluyor. Güney'deyse Avustralya'daki 2019-2020 yıllarındaki büyük orman yangınları ile 2021-2022'deki Hunga Tonga volkanik patlamasının aerosol miktarını artırdığı, bunun da geçici "parlama" etkisi yarattığı belirtiliyor.

Yangın ve volkanların yarattığı partikül bulutlarının yarımküreler arasındaki sonuçların farklılaşmasında etkili rol oynadığı düşünülüyor.

YAĞIŞ DÜZENLERİNDE BOZULMALAR OLABİLİR

Dünya’nın kararması iklim krizini hızlandırıyor, asimetrik kararma ise yağış düzenlerinde ciddi bozulmalara yol açabilir.

Bilim insanları, simetrinin yeniden oluşup oluşmayacağını ve bu asimetrinin kalıcı norm haline gelip gelmeyeceğini gözlemlemeye devam edeceklerini söylüyor.