ABD ekonomisine dair resesyon kaygıları, ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret savaşını yumuşatmasıyla geçici olarak azaldı. Ancak, ekonomistlere göre başka tehlikeler sessizce yaklaşmaya devam ediyor. Citi Research analistlerine göre, konut sektöründeki zayıflama ekonomik daralmanın habercisi olabilir.
KONUT YATIRIMLARI DÜŞÜŞTE
Citi Research’ün yayımladığı bir nota göre, geçtiğimiz Şubat ayında hayatını kaybeden ünlü ekonomist Ed Leamer, 2007 yılında yayımladığı çalışmasında "resesyonun en güçlü öncü göstergesi konut yatırımlarıdır" demişti. Analistler, Leamer’ın bu uyarısına kulak verilmesi gerektiğini belirtiyor.
Citi’nin değerlendirmesinde, konut faaliyetlerinin 2025’in ikinci çeyreğinde daralmasının beklendiği, ilk çeyrekte ise yalnızca zayıf bir artış kaydedildiği ifade edildi. Analistler, uzun vadeli Hazine tahvil getirilerindeki artışın konut yatırımlarını ve genel ekonomiyi baskıladığını vurguladı.
FAİZLER YÜKSELDİ, YATIRIMLAR DURDU
Resmi verilere göre, özel konut sabit yatırımları yılın ilk çeyreğinde mevsimsellikten arındırılmış yıllık bazda 1,22 trilyon dolara ulaştı. Bu rakam, bir önceki çeyreğe göre yüzde 1, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 3 artış gösterdi. Ancak enflasyondan arındırıldığında, yatırımların önceki çeyrekle ve geçen yılla aynı seviyede kaldığı görülüyor.
30 yıllık mortgage faiz oranları ise yeniden yüzde 7 seviyelerine yaklaşırken, Hazine tahvili getirilerindeki artış da bu süreci tetikliyor. Bu durum, bütçe açığı görünümünün kötüleşmesi ve tarifelerin neden olduğu enflasyon beklentilerinden kaynaklanıyor.
Citi, “Konut sabit yatırımı ekonomideki en faiz hassas sektör. yüzde 7 seviyesindeki mortgage faizleri ekonomik genişlemeyi sürdürecek kadar düşük değil” ifadelerini kullandı.
KONUT ARZI ARTIYOR, TALEP ZAYIF
Analistler, tek haneli konut inşaatı izinlerinin düşmesi ve zayıf talep ortamında satılamayan ev stoklarının artmasının konut sektörünün daraldığını gösterdiğini belirtiyor. Bahar aylarında zirve yapması beklenen satış sezonunda bile bu eğilim dikkat çekici.
Öte yandan, mevcut konutların medyan fiyatlarında aylık bazda düşüş yaşanıyor. Realtor.com verilerine göre, ABD genelinde medyan liste fiyatı yıllık yüzde 1,1 oranında azaldı. Aynı dönemde satışa çıkan ev sayısında ise yüzde 8,2’lik bir artış görüldü.
YENİ KONUT SATIŞLARI
Nisan ayında fiyat indirimleri ve diğer teşvikler sayesinde yeni konut satışlarında beklenmedik bir artış yaşansa da, yılın ilk dört ayında yapılan toplam satışlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,2 geride.
Citi, “ABD Merkez Bankası (Fed), yalnızca konut piyasasındaki gelişmelere dayanarak karar almaz. Ancak konut sektöründeki zayıflığın iş gücü piyasasına sıçraması durumunda, bu daralma Fed’in faiz indirim sürecini hızlandırmasına neden olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
