30 yıldır kimse çözemiyor: Şifre için 40 milyon TL ödedi
CIA merkezindeki ünlü Kryptos heykelinin çözülemeyen son şifresi için oluşturulan arşiv, açık artırmada neredeyse bir milyon dolara alıcı buldu.
ABD'nin Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (CIA) Virginia'daki genel merkezinin hemen önünde duran ve şu ana kadar kimsenin çözemediği Kryptos heykelindeki mesajın ipuçları bir açık artırmada neredeyse 1 milyon dolara satıldı.
Boston merkezli RR Auction, heykeli yapan sanatçı Jim Sanborn'a ait arşivin anonim bir alıcıya 963 bin dolara (40 milyon TL) satıldığını duyurdu.
Alıcı arşiv kapsamında 80 yaşındaki Sanborn ile özel bir görüşme yaparak heykeldeki kodları, grafik tabloları ve sanatçının niyetini ilk ağızdan öğrenebilecek.
ÜÇ MESAJI ÇÖZÜLDÜ, BİRİ KALDI
1990'da CIA yerleşkesine konulan 3 metre yüksekliğindeki bakır heykel, üzerindeki dört şifreli mesaj nedeniyle büyük ün kazandı.
K1, K2 ve K3 olarak kodlanan üç mesaj önceden çözüldü. Ancak K4 30 yılı aşkın süredir hem amatör hem de profesyonel şifre kırıcıları zorluyor.
Heykelin bir yüzünde şifre çözümünde kullanılan alfabe dizileri bulunurken, diğer yüzünde bu dizilerle şifrelenmiş metin bulunuyor.
50 DOLAR KARŞILIĞINDA CEVAPLARI DEĞERLENDİRİYORDU
Sanborn, yıllardır K4'ü çözmeye çalışan meraklılardan gelen binlerce mesaja cevap vermek için gönderi başı 50 dolar talep etmeye başlamıştı.
Bazı kişiler K4'ü çözebilmek için 20 yılı aşkın süredir sanatçıyla temas kuruyordu. Sanborn cevabı kendine saklamak yerine meraklılarla etkileşimi sürdürecek birine arşivini satmaya karar verdi.
TEK KAZANÇ K4 DEĞİL
RR Auction'a göre alıcı sadece K4'ün cevabını değil, Sanborn'un K5 adını verdiği alternatif paragrafın arkasındaki mantığı da öğrenme şansını elde edecek.
Bu arada açık artırma, eylül ayında iki Kryptos meraklısının Smithsonian arşivlerinde Sanborn'un karışık haldeki orijinal metinlerini bulmasıyla sarsıldı.
Ancak Sanborn söz konusu metinlerin gizemin anahtarı olmadığını belirterek "Onlar bu metinleri buldu ama çözemedi. Anahtar onlarda değil. Yöntemi hâlâ bilmiyorlar" dedi. Bu nedenle açı kartırma devam etti.