31 Mart'ın yıl dönümü: 13 belediyeye kayyum atandı

CHP, 31 Mart 2024'teki Mahalli İdareler Seçimlerinde aldığı yüzde 37,76 oy oranıyla yaklaşık yarım asır sonra sandıktan birinci parti olarak çıktı.

AKP oyların yüzde 35,48'ini, önceki yerel seçimlere katılmayan Yeniden Refah Partisi yüzde 6,19'unu, DEM Parti yüzde 5,7'sini, MHP ise yüzde 4,98'ini aldı.

2019'daki yerel seçimlerde 14 milyona yakın oy alan CHP, bu seçimde oylarını 17 milyon 390 binin üzerine taşıdı. Son yerel seçimlerde 20 milyon 500 binden fazla oy alan AKP'nin oyları ise 16 milyon 340 bine geriledi.

Önceki seçime HDP olarak giren DEM Parti, bu seçimde oylarını yaklaşık 640 bin artırdı. Saadet Partisi'nin 1 milyon 250 bin civarındaki oyu 500 binlere gerilerken, Yeniden Refah Partisi 2 milyon 850 binden fazla oy aldı. MHP'nin oyları 1 milyon 100 bin, İYİ Parti'ninkiler ise 1 milyon 700 bin civarında düştü.

Seçimler sonucunda 6 büyükşehir ve 23 il belediyesinin yönetimi partiler arasında el değiştirdi.

KAYYUM ATANAN BELEDİYELER

Darbe girişiminin ardından 2016'da çıkarılan Kanun Hükmünde Kararname ile getirilen "kayyum" uygulamasıyla bir yılda seçilmiş 13 belediye başkanı görevinden uzaklaştırıldı.

DEM Parti'den Hakkari Belediye Başkanlığına seçilen Mehmed Sıddık Akış, seçimden 65 gün sonra, 3 Haziran 2024'te, hakkındaki "terör" suçlamalı dava ve soruşturma gerekçe gösterilerek gözaltına alındı, görevinden uzaklaştırıldı.

İstanbul’un Esenyurt ilçesinin CHP'li Belediye Başkanı Ahmet Özer 30 Ekim 2024'te, DEM Partili Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk, Batman Belediye Başkanı Gülistan Sönük ve Halfeti Belediye Başkanı Mehmet Karayılan 4 Kasım 2024'te; DEM Partili Tunceli Belediye Başkanı Cevdet Konak ve CHP'li Ovacık Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül 22 Kasım 2024'te, DEM Partili Bahçesaray Belediye Başkanı Ayvaz Hazır 29 Kasım 2024'te; DEM Partili Akdeniz Belediye Başkanı Hoşyar Sarıyıldız 13 Ocak 2025'te, aynı partiden Siirt Belediye Başkanı Sofya Alagaş, 29 Ocak 2025'te, aynı partili Van Büyükşehir Belediye Başkanı Abdullah Zeydan 11 Şubat 2025'te, Kağızman Belediye Başkanı Mehmet Alkan ise 24 Şubat 2025'te görevinden uzaklaştırıldı. Bu isimlerin yerine mülki idare yöneticileri kayyum olarak atandı.

19 MART OPERASYONLARI

CHP'nin gelecekte Cumhurbaşkanı adayı olarak göstermesine kesin gözüyle bakılan ve 2019'da İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına seçilmesinin ardından hakkında ardı ardına soruşturmalar açılan Ekrem İmamoğlu'nun lisans diploması, 18 Mart 2025'te usulsüzlük iddiasıyla iptal edildi.

Türkiye, 19 Mart sabahına ise İstanbul'daki yerel yöneticilere yönelik operasyonlarla başladı. İmamoğlu ile birlikte Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, Beylikdüzü Belediye Başkanı Murat Çalık ve birçok İBB yöneticisinin de arasında bulunduğu 91 kişi, "İBB'de yolsuzluk" ve "kent uzlaşısı" iddialarına yönelik soruşturma kapsamında gözaltına alındı.

İmamoğlu, Şahan ve Çalık ile birlikte 48 kişi, 23 Mart'ta tutuklandı. İçişleri Bakanlığı, aynı gün üç belediye başkanının görevlerinden uzaklaştırıldığını, "silahlı terör örgütüne yardım" ile suçlanan Şahan'ın yerine de Şişli Kaymakamının belediye başkan vekili olarak görevlendirildiğini duyurdu.

İBB Meclisi, İmamoğlu’nun görevden uzaklaştırılması nedeniyle 26 Mart'ta olağanüstü toplandı. Saraçhane’de yapılan oylamada Nuri Aslan, İBB Başkan Vekili seçildi.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 19 Mart operasyonları, Türkiye genelinde yapılan geniş çaplı protesto gösterilerine sahne oldu. Başta İstanbul, Ankara, İzmir olmak üzere sokaklar ve üniversitelerde günler süren eylemlerde yüz binlerce kişi, "hak, hukuk, adalet" taleplerini dile getirdi.