7.5 milyar ışık yılı uzakta bir dev: Çift halkalı 'tuhaf radyo çemberi'
Bilim insanları 7.5 milyar ışık yılı uzakta "tuhaf radyo halkası" denen nadir bir kozmik oluşumu çift halinde yakaladı. Bu çift halkalı oluşum, kara deliklerin ve galaksilerin evrimini anlamada önemli ipuçları taşıyor.
Hindistan'ın Mumbai Üniversitesi'nden Dr. Ananda Hota öncülüğündeki araştırmacılar, amatör gökbilimcilerin yardımıyla çift halkalı devasa bir yapı buldu.
Monthly Notices of the Royal Astronomical Society dergisinde yayınlanan araştırmaya göre yeni tespit edilen bu çifte yapı, "RAD J131346.9+500320" olarak adlandırıldı. Şimdiye kadar gözlemlenen en uzak "tuhaf radyo halkası" (ORC) olan çifte yapı, 7.5 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.
Halkalar birbirine geçmiş gibi görünse de aslında uzayda ayrı konumlarda bulundukları belirtiliyor. Toplam çapları ise yaklaşık 978 bin ışık yılı.
YAPAY ZEKANIN YETERSİZ KALDIĞI NOKTA
Manyetize plazmadan oluşan bu dev kozmik halkaların her biri Samanyolu'nun 10 ila 20 katı büyüklüğe ulaşabiliyor. Ancak aynı zamanda çok soluk oldukları için ancak radyo dalgalarıyla tespit edilebiliyorlar.
Bu araştırmada da yapıyı keşfedebilmek için gökbilimciler, toplanan verilerin incelenmesinde amatör gökbilimcilerin yardımını aldı. Araştırma ekibi, bu keşfin yapay zekanın tespit etmekte zorlandığı nadir fenomenleri bulmada insan gözünün hâlâ vazgeçilmez olduğunu gösterdiğini vurguladı.
KARA DELİKLERİ ANLAMADA FAYDALI OLABİLİR
Bu halkaların merkezinde genellikle bir galaksi bulunuyor. Araştırmacılar ORC'lerin galaksiler ile kara deliklerin birlikte nasıl ortaya çıktığını anlamak için bir pencere açtığını söylüyor.
Çünkü bilim insanları, bu yapıların süper kütleli kara deliklerin devasa patlamaları sonucu ortaya çıkmış olabileceğini düşünüyor. Kara deliklerin etrafındaki madde diski aşırı hızlı dönüp ısındığında, neredeyse ışık hızına ulaşan plazma jetleri fırlatıyor.
Bu jetler, zamanla uzaya yayılan şok dalgaları oluşturuyor ve çevredeki eski plazma bulutlarının yeniden parlamasına yardımcı oluyor.
Yakın gelecekte Square Kilometre Array teleskobu, bu halkaları çok daha net gözlemleyebilecek.