ABD’de işten çıkarma dalgası büyüyor

ABD’de işten çıkarma furyası bu yıl pandemi döneminden bu yana en yüksek seviyesine çıktı.

Danışmanlık firması Challenger, Gray & Christmas’ın bugün yayımladığı rapora göre işverenler, Ocak-Kasım döneminde toplam 1 milyon 70 bin işten çıkarma duyurdu. Bu, 1993’ten beri yalnızca altıncı kez 1,1 milyon sınırının aşıldığı anlamına geliyor.

2025, son 30 yılın en kötü beşinci işten çıkarma yılı olurken, zirve hâlâ COVID-19 nedeniyle iş piyasasının sarsıldığı 2020’ye ait. O yılın Kasım ayı itibarıyla 2 milyonun üzerinde iş kaybı yaşanmıştı.

YILIN İLK AYLARINDA KESKİN ARTIŞ

Bu yılki işten çıkarmaların büyük kısmı ilk aylarda gerçekleşti. Nisan sonuna kadar 600 binin üzerinde iş yerinden çıkarma yaşandı; Mart ayında ise tek başına 275 bin pozisyon ortadan kalktı. Raporda, Trump yönetiminin Washington, DC’deki kamu görevlilerini hedef alan kesintilerinin bu artışta belirleyici olduğu belirtildi.

İşten çıkarmalarda 2025’in yanı sıra, son 30 yılın en kötü yılları; dot-com çöküşünün yaşandığı 2001 ve 2002 ile, finansal kriz sonrası 2009 olarak sıralanıyor.

KASIM AYINDA 71 BİNİN ÜZERİNDE İŞ KAYBI

Rapora göre ABD’li işverenler Kasım ayında 71 bin 321 iş kesintisi duyurdu. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24 artışa işaret ederken, Ekim 2025’te bildirilen 153 bin 74 işten çıkarmanın yarısından daha az.

Challenger’ın gelir direktörü Andy Challenger, “Kasım ayında işten çıkarmaların 70 binin üzerine çıktığı dönemler 2008’den bu yana yalnızca iki kez görüldü: 2022 ve 2008” dedi. Challenger, “Kara Cuma ve Şükran Günü hafta sonunda artan harcamalar, Aralık ayında kısa süreli işe alımları tetikleyebilir” dedi ancak bu pozisyonların yeni yıla taşınıp taşınmayacağının belirsiz olduğunu ekledi.

Kasım ayında en fazla iş kaybı telekom sektöründe yaşandı. Telekom şirketleri 15 binden fazla kişiyi işten çıkarırken, teknoloji şirketlerinde bu sayı 12 bin civarında oldu. Verizon, Kasım ayında 13 bin çalışanını işten çıkaracağını açıklamıştı.

Raporda, şirketlerin Kasım ayında yaptığı işten çıkarmaların en yaygın gerekçeleri arasında yeniden yapılandırma ve ekonomik koşullar öne çıkarken, yıl boyunca en büyük nedenin yaklaşık 300 bin işten çıkarmaya yol açan Hükümet Verimlilik Departmanı olduğu belirtildi.

YAPAY ZEKÂ KAYNAKLI İŞ KAYIPLARI 55 BİNE ULAŞTI

Rapor, yapay zekâ nedeniyle bu yıl 55 bine yakın işin ortadan kalktığını ortaya koyuyor. Bu sayı, AI teknolojilerinin iş gücü üzerindeki etkisine ilişkin tartışmaları daha da artırmış durumda.

İşten çıkarmalardaki artışa paralel olarak işe alımlar da yavaşlıyor. İşverenler Kasım ayı itibarıyla yıl boyunca yalnızca 500 binin biraz altında yeni işe alım planı açıkladı. Bu, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35 düşüş anlamına geliyor ve 2010’dan bu yana görülen en düşük seviye.