Akdeniz tipi düşük kalorili diyet, tip 2 diyabet riskini yüzde 31 azaltıyor

İspanya’daki Navarra Üniversitesi liderliğinde yürütülen ve 22 üniversite, hastane ile araştırma enstitüsünden 200’den fazla bilim insanını kapsayan PREDIMED-Plus adlı klinik çalışma, tip 2 diyabet riskine ilişkin önemli sonuçlar ortaya koydu.

2013’te başlatılan proje, Avrupa Araştırma Konseyi (ERC) tarafından sağlanan 2 milyon avronun üzerinde hibe ile hayata geçirildi. Toplam bütçesi 15 milyon avroyu aşan çalışma, ağırlıklı olarak Carlos III Sağlık Enstitüsü (ISCIII) ve CIBER araştırma merkezleri tarafından desteklendi.

6 YIL SÜREN KLİNİK TAKİP

Annals of Internal Medicine dergisinde yayımlanan çalışmada, yaşları 55 ile 75 arasında değişen, fazla kilolu veya obez 4.746 yetişkin altı yıl boyunca takip edildi. Katılımcıların geçmişinde kalp-damar hastalığı veya diyabet bulunmuyordu.

Denekler iki gruba ayrıldı:
Birinci grup, günlük yaklaşık 600 kalori azaltılmış Akdeniz diyeti uyguladı, düzenli fiziksel aktivite (tempolu yürüyüş, denge ve güç egzersizleri) yaptı ve profesyonel kilo yönetimi danışmanlığı aldı.
Diğer grup ise kalori kısıtlaması veya egzersiz önerisi olmadan klasik Akdeniz diyetine devam etti.

Sonuçlara göre, diyet ve egzersiz programını uygulayanlar tip 2 diyabet riskini yüzde 31 azalttı, ayrıca ortalama 3,3 kilogram kilo ve 3,6 santimetre bel çevresi kaybı yaşadı. Kontrol grubundaki kayıplar ise sırasıyla 0,6 kilogram ve 0,3 santimetre oldu.

“YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ DİYABETİ ÖNLEYEBİLİR”

Araştırmanın başyazarı, Navarra Üniversitesi Halk Sağlığı Profesörü Miguel Ángel Martínez-González, sonuçların güçlü bilimsel kanıtlar sunduğunu belirtti:

“Akdeniz diyeti, kalori azaltımı, fiziksel aktivite ve kilo kontrolü kombinasyonu, diyabetin önlenmesinde etkili bir yöntem. Bu yaklaşım geniş kitlelerde uygulanırsa, her yıl binlerce yeni diyabet vakasının önüne geçilebilir.”

Benzer şekilde, çalışmanın ilk yazarı Prof. Miguel Ruiz-Canela, Akdeniz diyetinin insülin duyarlılığını artırdığını ve iltihaplanmayı azalttığını vurguladı:

“Kalori kontrolü ve egzersiz, diyetin faydalarını güçlendiriyor. Kültürel olarak kabul gören, lezzetli ve sürdürülebilir bir yöntem bu.”

TİP 2 DİYABET: KÜRESEL BİR SAĞLIK SORUNU

Uluslararası Diyabet Federasyonu’na göre, tip 2 diyabet dünya genelinde 530 milyondan fazla kişiyi etkiliyor. Kentsel yaşam tarzı, sağlıksız beslenme ve obezite, hastalığın hızla yayılmasına neden oluyor.

İspanya’da yaklaşık 4,7 milyon, ABD’de ise 38,5 milyon kişi diyabetle yaşıyor. Uzmanlar, hastalığın kalp, böbrek ve metabolik komplikasyonları artırdığına dikkat çekerek, önleyici stratejilerin önemine vurgu yapıyor.

Çalışma, Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu ile iş birliği içinde yürütüldü. Ayrıca İspanya genelinde 100’den fazla birinci basamak sağlık merkezi projeye katkı sağladı.

Araştırmanın sonuçlarını değerlendiren Temple Üniversitesi’nden Sharon Herring ve Gina Tripicchio, bu modelin tip 2 diyabetin önlenmesinde uygulanabilir ve maliyet açısından sürdürülebilir bir yöntem sunduğunu belirtti.

Ancak uzmanlar, Akdeniz dışındaki bölgelerde benzer stratejilerin uygulanabilmesi için sağlıklı gıdaya erişim, şehir planlaması ve profesyonel destek eksikliği gibi yapısal engellerin aşılması gerektiğine dikkat çekti.