Ankara'dan nadir elementler için Rusya ve Çin yerine ABD hamlesi
Bloomberg, Ankara'nın nadir toprak elementi rezervlerini geliştirmek için ABD ile görüşme yürüttüğünü yazdı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesinin yankıları sürerken dikkat çeken bir gelişme yaşandı.
Bloomberg'in haberine göre, Eskişehir Beylikova’daki nadir toprak elementleri rezervlerini geliştirmek için Çin ve Rusya ile temaslarından ilerleme sağlayamayan Türkiye, ABD ile de görüşmeye başladı.
"RUSYA VE ÇİN İLE ANLAŞMAZLIK OLDU"
Haberde, "Çin ve Rusya ile yapılan benzer görüşmelerin teknoloji transferi ve rafinaj hakları konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle yavaşlamasının ardından, NATO müttefikine doğru bir yönelme anlamına geliyor" ifadelerine yer verildi.
Konuya yakın kaynaklara göre, Ankara ve Washington, yakın zamanda Beylikova'da keşfedilen büyük bir nadir toprak yatağı rezervini geliştirmek için potansiyel bir ortaklık arayışında. Görüşmelerin gizli olması nedeniyle isimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynaklar, keşfin seryum, praseodim ve neodim içerdiğini ve kalitesinin şu aşamada belirsiz olduğunu ekledi.
Haberde, iki ülkenin Trump ve Erdoğan arasında geçen ay Beyaz Saray'da gerçekleşen görüşmenin ardından enerjiden savunmaya kadar uzanan iş birliğini derinleştirmek için çalıştığına işaret edilerek "Beylikova'da bulunan bileşiklerin ortak rafine edilmesi konusunda bir anlaşmaya varırlarsa, bu durum Çin ile yapılan geçici anlaşmayı altüst edebilir. Kaynaklar, ayrıntı vermeden Rusya ile yapılan son görüşmelerin de sonuçsuz kaldığını belirtti" denildi.
TEKNOLOJİ TRANSFERİ SORUNU
Türkiye ve Çin, Ekim 2024'te aynı proje için bir mutabakat zaptı imzalamıştı ancak Pekin'in malzemelerin Çin'e taşınması ve rafine edilmesi konusunda ısrarcı olması ve teknoloji transferini reddetmesi üzerine görüşmeler yavaşladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ise yorum yapmayı reddetti.
Kaynaklar, Türkiye'nin Beylikova'da bir rafineri inşa etmeyi planladığını belirtti. Ayrıca, ülkenin projeyi ilerletmek için gereken fizibilite çalışmaları da dahil olmak üzere potansiyel iş birliği konusunda Kanada ve İsviçre ile görüşmeler yürüttüğünü de belirttiler.
Ankara ayrıca, şirketlerin keşif sonuçlarını kamuoyuna nasıl bildireceklerine ilişkin asgari standartları belirleyen ve potansiyel yatırımcılar için yatakların büyüklüğünü ortaya koyan JORC Kodu kapsamında sertifikasyon için Avustralya Jeologlar Enstitüsüne başvurmayı planlıyor.
DENGE ARAYIŞI
Ankara'nın Batılı ortaklarla görüşmeleri, ABD ve Avrupa Birliği'nin, savunma, ileri tıbbi teknoloji ve iPhone gibi günlük elektronik cihazlar için kritik öneme sahip 17 metalik elementten oluşan nadir toprak elementlerinin üretimi ve işlenmesinde Çin'in hakimiyetini sınırlama çabalarını yoğunlaştırmasıyla birlikte gerçekleşti.
Ankara, artan küresel ticaret gerginlikleri arasında uzun zamandır hem Batı hem de Çin ile ilişkilerini dengelemeye çalışıyor. Geçtiğimiz yılın eylül ayında, kritik mineral tedarik zincirlerini çeşitlendirmeyi amaçlayan ABD ve AB liderliğindeki bir ortaklığa katıldı.
Türk yetkililer, ABD devleri Boeing Co. ve Lockheed Martin Corp. ile yapılan anlaşmaların önemli bir parçası olarak teknoloji transferi ve yerel üretimi vurgulamaya devam ediyor.