AYM'den 13 yılda 81 bin ihlal kararı

Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, 'Mülkiyet ve Adil Yargılanma Hakkı Kapsamında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi Uygulamalarında Güncel Meseleler' konulu programın açılışında konuştu.

Bireysel başvurunun 2012'den bu yana Türkiye'de temel hak ve özgürlüklerin korunmasında hayati rol oynadığını vurgulayan Özkaya, "Bildiğiniz üzere bireysel başvuru kurumu, 2012 yılından bu yana ülkemizde temel hak ve özgürlüklerin korunması bakımından hayati bir rol üstlenmiştir. Anayasa Mahkemesi, bireysel başvuru yoluyla yalnızca bireylerin hak ihlallerine karşı başvurduğu bir merci değil aynı zamanda hukuk devletinin güçlenmesine katkıda bulunan temel bir aktör haline gelmiştir. Bu yönüyle bireysel başvuru, hem bireylerin hak arayışına doğrudan hizmet etmekte hem de hukuk düzenimizin senkronize bir şekilde gelişimini desteklemektedir" diye konuştu.

Bireysel başvurunun artık Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi öncesi tüketilmesi gereken etkin bir yol haline geldiğini belirten Özkaya, "Bir başka yönüyle de hem bireyler açısından daha hızlı ve etkili bir koruma sunmakta hem de Türkiye'nin insan haklarına ilişkin uluslararası yükümlülüklerini daha güçlü biçimde yerine getirmesine katkıda bulunmaktadır. Bu bağlamda, önemle belirtmeliyim ki bireysel başvuru, artık Türkiye'de etkin, erişilebilir ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi öncesi tüketilmesi gereken, örnek gösterilen bir başvuru yolu haline gelmiş bulunmaktadır. Bu başarı, avukatlarımızın da dahil olduğu tüm yargı camiamızın ortak başarısıdır. Tüm meslektaşlarımıza şükranlarımı sunuyorum" ifadelerini kullandı.

"BU TABLO ÖNEMLİ BİR İŞLEVİN GÖSTERGESİ"

Özkaya, "Bireysel başvuru sistemi kapsamında bugüne kadar Mahkememize yaklaşık 700 bin başvuru yapılmış, bu başvurularda insan hakları yargısında çok sayıda ve çok önemli kararlar verilmiş, binlerce hak ihlali giderilmiş, anayasal ilkelerin daha görünür ve işlevsel hale gelmesine vesile olunmuştur. Bu yönüyle bireysel başvuru, Anayasa'nın yaşayan bir metin olmasına imkan veren, dinamik ve dönüştürücü bir mekanizma niteliğini haiz olmuştur. Bu bağlamda 23 Eylül 2012 tarihinden bugüne kadar makul sürede yargılanma hakkı dahil toplam 81 bin 481 ihlal kararı verilmiştir. 2024 yılı verileri itibarıyla da yalnızca bir yıl içinde yapılan 70 bin başvuruya karşılık, Mahkememizce yaklaşık 67 bin başvuru sonuçlandırılmış ve aynı dönemde 5 bin 551 ihlal kararı verilmiştir. Bu tablo, bireysel başvuru yolunun vatandaşlarımızın temel hak ve özgürlüklerini korumada ne denli önemli bir işlev üstlendiğinin açık bir göstergesidir" dedi.