Borsa liginde sürpriz birinci

Gazze'de soykırım operasyonunu sürdüren İsrail'de borsadaki ralli ve para birimindeki güçlü seyir dikkat çekiyor.

ABD'nin askeri, siyasi ve ekonomik desteğiyle Filistinlilere dönük soykırım operasyonunun yanı sıra Yemen, Lübnan, Suriye ve İran'a da saldırılar düzenleyen İsrail'de borsada ralli yaşanıyor.

Tel Aviv Borsası'nın gösterge endeksi, yılbaşından bu yana yüzde 23,3, son bir yılda ise yüzde 54,4 yükseldi.

DÜNYADA İLK SIRADA

ABD merkezli finans ajansı Bloomberg'de bugün "İsrail'in finans piyasaları 22 aylık acımasız savaşa rağmen yükseliyor" başlığıyla yayımlanan haberde, Tel Aviv Borsası'nın dünyada bu yıl en iyi performans gösterenler arasında başı çektiği ve yükselişin büyük ölçüde dışarıdan para girişiyle sağlandığı aktarıldı.

Tel Aviv Borsası'nda özellikle sigorta ve finans şirketlerinin hisseleri, yılın ilk yarısında yüzde 68'lik yükselişle dikkat çekti.

Birincil halka arzlar da geçen yıla göre üç kattan fazla artarken, İsrail para birimi şekel, son dört ayda ABD doları karşısında yüzde 9'dan fazla değer kazanarak dünyanın en iyi performans gösteren para birimleri arasında yer aldı.

2025'in ilk yedi ayında İsrail hisselerine yaklaşık 2,5 milyar dolarlık yabancı yatırım yapıldı.

ENDİŞELER DE VAR

Israel Legacy Partners'ın kurucusu Eylon Penchas, bazı yabancı yatırımcıların kendisinin daha istekli olmasını istediğini ancak İsrail'de yaşananlar konusunda endişeleri olduğunu söylüyor.

Ralliye rağmen temkinli olan Penchas, "Herhangi bir sunuma 'yeni bir dönem' veya 'yeni bir Orta Doğu' yazan bir slaytla başlamam gerektiğini söylüyorlar ama İsrail'de olup bitenler konusunda çok fazla endişem var ve ekonominin farklı bir yöne gitmesini beklerdim" değerlendirmesinde bulundu.

YABANCI YATIRIM YAĞIYOR

Kâr amacı gütmeyen kuruluş Startup Nation Central'a göre, Ocak-Haziran ayları İsrail'in teknoloji yatırımları için son üç yılın en güçlü dönemi oldu. Kuruluş, 9,3 milyar dolar özel sermaye toplandığını tahmin ediyor; bu rakam 2024'ün ikinci yarısına göre yüzde 54'lük bir artışa denk geliyor.

Mart ayında Google, bulut güvenlik platformu Wiz için 32 milyar dolar ödedi ve Temmuz ayında Palo Alto Networks, İsrail merkezli bir güvenlik yazılımı şirketi olan CyberArk'ı 25 milyar dolara satın aldı.

Fintech şirketi Melio, yazılım şirketi WalkMe ve küçük işletmelere odaklanan Next Insurance'ın satın alımları her biri 1,5 milyar dolardan fazla kazandırdı.

Temmuz ayında yapay zeka çip kralı Nvidia, önümüzdeki birkaç yıl içinde ülkenin kuzeyinde büyük bir kampüs inşa etmeyi planladığını duyurdu.

"ANLAŞILMAZ GÖRÜNÜYOR"

Bloomberg haberinde, "Çatışmanın dehşetini takip eden birçok kişi için, yabancı yatırımcıların coşkusu anlaşılmaz görünüyor" ifadelerine yer verildi.

İsrail'de savaşın yanı sıra hükümeti oluşturan koalisyon içindeki çatlaklar, toplumsal tepkiler ve artan beyin göçü de risk teşkil ediyor ancak yabancı yatırımcılar, ABD desteğiyle İsrail'in bölgede artan ağırlığını ve bölgesel düşmanlarının yenilgisini fiyatlıyor.

"Orta Doğu'daki güç dinamikleri İsrail lehine değişti" denilen haberde, "Şimdi soru, özellikle Gazze'deki kötüleşen insani durum nedeniyle artan kınama karşısında, yatırımcı rallisinin devam edip edemeyeceği" denildi.

BÖLGESEL İTTİFAK BEKLENTİSİ

İsrailli varlık yönetimi şirketi Sigma Clarity Investment House'un baş yatırım sorumlusu Idan Azulay, "Piyasalar yükseliyor, ancak bunun bir kısmı yatırımcıların günceli kaçırma korkusuna dayanıyor ve bu, uzun vadede olumlu bir trendi sürdürmeye yetmeyecek" diyor.

Azulay, ihtiyaç duyulan şeyin askeri başarıların bölgesel ittifaklara dönüştürülmesi olduğunu söylüyor.

İsrail'deki EFG Wealth Management'ın CEO'su Joseph Wolf , "Komşularımızla daha barışçıl ilişkiler kurarsak, Körfez'e yönelik yatırım fonları ve araçlarının çok hızlı bir şekilde oluştuğunu göreceğimizi düşünüyorum" yorumunu paylaşıyor.

YAKIN ZAMANDA RİSKLER SÜRECEK

Ancak Bloomberg'e göre, bu yeni ittifakların yakın zamanda gerçekleşmesini beklemek için pek bir neden yok. Ajans, bu görüşün gerekçelerini şöyle sıralıyor:

"Netanyahu'nun aşırı sağcı hükümeti, Hamas'ı tamamen yenilgiye uğratmadan Gazze'deki savaşı sona erdirmek istemiyor. Suudi Arabistan ile uzun zamandır beklenen ilişkilerin normalleşmesini sağlayacak bir Filistin devletine de rıza göstermeyecek. Ayrıca, İsrail'in risk priminin düşmeye devam etmesi için İran'ın hem nükleer hedefleri hem de balistik füze üretimi konusunda caydırılmaya devam etmesi gerekiyor."

Haberde son olarak şu görüşe yer verildi: "Bu zorluklara rağmen ve bölgede yeni bir ortaklık olmadan yatırımlar hızla artmaya devam edebilir mi? Muhtemelen. Mücadele, yaygın olarak aranan savunma teknolojisi inovasyonuna yol açtı."