Boşanma sistemi değişiyor, nafaka süresi de yeniden belirleniyor

Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) mart ayının ilk haftasında sunulması beklenen yargı paketiyle ilgili çalışmalar sürüyor.

ANKA Haber Ajansı'nın AKP kaynaklarından aktardığına göre Türk Ceza Kanunu, Medeni Kanun ve infazla ilgili kanun başta olmak üzere mevzuatta ayrıntılı düzenlemelere gidiliyor.

Kanun teklifindeki başlıkların konu bağlantılarına göre belirleneceğini ifade eden kaynaklar, şöyle konuştu:

- "Mesela aile hukukunu ilgilendiren nafaka, boşanma, evlilik birliğiyle ilgili hususiyetler, nüfus ve vatandaşlık kayıt işlemleri gibi konular ayrı başlık, ceza infaz kanunuyla ilgili konular ayrı başlık olur. Cezasızlık algısının ortadan kaldırılmasına yönelik çalışıyoruz.

- Bazı ceza maddelerinde ‘yatar’ dediğimiz, infaz kanunu gereğince belli suç tiplerinde infaz oranı ½ olduğu için, mesela hakaret, haneye tecavüz, trafikte kavga, kişinin camını aynasını kırmak gibi toplumsal anlamda vatandaşın rahatsız olduğu eylemler var.

- Bu kişiler aslında yargılanıp ceza alıyor, 2 yıl. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, paraya çevirme, erteleme…. Ama yatar dediğimiz şey yok.

- 2 yılın altında ceza aldığında paraya da çevrilmese, ertelemese de, hükmün açıklanması geri bırakılmasa dahi kısa sürede hürriyeti bağlayıcı ceza infaz kanunu gereğince ½’si infaza tabi, ½ iyi hal durumu… ½ de denetimli serbestlik.

- Toplum da zannediyor ki bu suçu işleyen beraat etti. ‘Trafikte beni dövdü küfretti, ceza almadı’ diyor. Aslında ceza aldı.

- İnfaz kanunu gereğince şüphelinin, mahkumun sonuçları itibarıyla topluma kazandırılması noktasında evrensel hukuk sisteminde bazı kısa süreli hürriyeti bağlayıcı cezaların yaptırımlarının hafif geçiştirilmek suretiyle, tekrarı halinde artırılması esası var. Ama vatandaş öyle bakmıyor.

- Bu suçların cezalarının 2 yıla kadar olanları, 1 yıl ile 2 yıl arasında olanları mesela bir ay mesela kapalı infaz kurumunda geçirse, 6 aya kadar olan kısa süren hapis cezalarında bir kamu hizmeti yapılsa bu daha yararlı bir düzenleme olur.

- Örneğin, bu cezaları alanlar 10 gün hastanede temizlik yapsın, paspas yapsın, avluyu temizlesin. Buradaki amacımız bu tür suçlarla ilgili caydırıcılığı artırmak.

- Bu suçların karşılığındaki cezalar da toplumsal görünürlük noktasında vatandaşın bu sisteme inancını güçlendirmeye yönelik düzenleme yapacağız. Toplumdaki cezasızlık algısının ortaya çıkmaması lazım.

- Cezasızlık algısı gibi bir durum ortaya çıkmaması lazım. Vatandaş eyleminin, işlediği suçun cezasını alsın. Bunların kimisi kısa süreli hürriyeti bağlayıcı ceza olarak belli sürelerde infaz kurumunda, çok düşük olanlarda da gitsin kamu görevi yapmak şeklinde olacak, okul temizleme, hastane temizleme gibi kamu hizmeti."

NAFAKA ÖDEME SÜRESİ EVLİLİK SÜRESİYLE DOĞRU ORANTILI DÜZENLENECEK

AKP'li kaynaklar, nafaka ödeme süresinin de evlilik süresiyle ilişkilendirilerek düzenleneceğini belirtti:

- "Çok kısa süreli evlilik birlikleri sona erdiğinde çok uzun müddet nafaka ödemek zorunda kalan taraflar arasında, çok az da olsa kadınlar da ödüyor ama çoğunlukla erkekler ödüyor.

- Bu durum yeni evlilik yapılmasını zorlaştırıyor, ekonomik olarak bazı sıkıntılara sebebiyet veriyor. Bunu bir süreye bağlayacağız.

- Mevcut kanun süre öngörmemiş. Kanunda ‘hakim tarafından yapılabilir’ diyor ama Yargıtay şu andaki içtihat gereğince bunu süresiz uyguluyor.

- Nafakayı da belli bir süreye bağlayacağız. Mesela 3 yıla kadar olan evliliklerde 5 yıla kadar nafaka ödenir gibi ama bunu da yine hakim takdir etsin.

- Evlilik 3 yıl sürmüşse mesela en fazla 5 yıl nafaka ödesin. Evlilik 3 yıl ila 10 yıl arasında sürmüşse en fazla 10 yıl ödesin. Bu konuyu tartışıyoruz ekiple.

- 15 yıldan fazla evliliklerde de en fazla 20 yıl ödesin. Çünkü evlilik birliği uzun sürdükçe, boşandığı zaman mağduriyet ve diğer ihtiyaçlar da yaşlılıkla beraber artıyor.

- Yaş ilerlediği için iş bulama, farklı gelir elde edememe gibi. Kişi belki genç yaşta rahat iş bulacak, gelir oluşturacak ama ileri yaşta iş bulamama noktasında mağduriyet yaşayabilir."

'BOŞANMA SÜRECİ MAKUL BİR SÜREYE ÇEKİLECEK'

Yetkililer, çekişmeli boşanmalarda yaşanan sorunların önüne geçmek amacıyla da düzenlemeler yapılacağını vurguladı.

Boşanmaların, tazminat, velayet, mal bölüşümü, sosyal haklar gibi nedenlerle uzayabildiğini ve bundan kaynaklı sonu şiddete varan sorunlar yaşanabildiğini ifade eden AK Partili kaynakları, şunları söyledi:

"'Fikren ve ruhen artık eşlerin birbiriyle bir araya gelmesinin mümkün olmadığına kanaat getirilirse hakim önce boşanmaya karar versin, boşanmayı gerçekleştirsin.

Tazminat, velayet, mal bölüşümü gibi diğer hususlardaki anlaşmazlıklar sonraki aşamada görülsün. Çünkü kişi uzun süre boşanamayınca, boşanma makul sürede tamamlanmayınca şiddete yöneliyor.

Bunun da sebepleri, mahkeme daha adil yargılanma noktasında kişilerin hem tazminat sorumlulukları hem de eşler arasında bir bağ oluşturmasa da nafaka, varsa çocukların velayet durumu ve kişisel hukuk ilişkisini sağlamak amacıyla aile hakimlikleri psikologlar, sosyologlar, aile danışmanlarının uzun süre sonunda vereceği raporları bekliyor, buna dayanarak karar vermek için.

Bu da tabii tabii sorun oluşturuyor.

Dolayısıyla hakim, evlilik birliğinin bozulduğuna karar verirse önce boşanmayı gerçekleştirecek. Sonra tazminat, nafaka, velayet ve diğer hukuk ilişkileri ile ilgili sorunları daha sonraki davalarda karara bağlayacak.

Böylece, uzun süreli boşanamama hali ve bunun sonucunda ortaya çıkabilecek şiddetin önlenmesi amacıyla, boşanma süreci makul bir seviyeye çekilecek."