Çok basit bir örnek verip dert yandı: Gelip '50 kuruş kâr vereyim' demiyor
Yazlık patatesin para etmediğini söyleyen üreticiler, artan maliyetler ve alım politikaları nedeniyle ürünlerini tarlada bırakmak zorunda kaldıklarını belirtti. İçlerinden biri "Tarım Kredi gelip de 'Bunu 6 liraya alıyorum, maliyetin ne? 5.5 lira, sana 50 kuruş kâr vereyim' demiyor. O da diğer üç market gibi daha aşağı fiyat veriyor" diye konuştu.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Altunhisar ilçesinde Yakacık bölgesinde patates üreticileriyle bir araya geldi.
Gürer patatesin her yıl değişken sorunlarla karşılaştığını belirterek şöyle konuştu:
- "Üretim rekoru, dış satım ve ithal ürün bu ürünü etkilemekte. Üretimde yaşanan sorunlar üreticilerin mali yönden sürdürülebilirliğini tehdit etmekte.
- Türkiye'de Niğde'nin dışında 49 ilde patates ekimi yaygınlaştı. Niğde, patates üretiminde birinci sırada. Yazlık patates hasadı başladı. Ama çiftçi geçen yıl sattığı fiyata bu yıl yine patatesini satamıyor.
- Çiftçi diyor ki: 'Girdi maliyetleri artı bir makul kâr verilsin, bizim ürünümüz alınsın.' Sınırlı sayıda tüccar geldiği için isyandalar. Toprak Mahsulleri Ofisi'ni her yıl söylüyoruz, bu sorunun temel çözüm noktası.
- Diyecek ki: 'Çiftçi, ürettiğin patatesi ben alacağım.' Çünkü Türkiye’de buğdaydan sonra en çok tüketilen ürün patates. Patatesten un yapılarak ekmeğe katılmasının dışında, sanayide farklı alanlarda da patates kullanılabilir. Ama patatesin yazgısı, ortaya çıkan tablo, ürünün yarısını tarlada bıraktırıyor."
Gürer, tarlada toplanmayan patateslerin çoğunlukla iri ve seçilmiş olanlar dışında kalan orta ve küçükboy patates olduğunu, büyük kent marketlerinde ise ürünleri vatandaşların patatesleri tarla fiyatının 5-6 katına almak zorunda kaldığını söyledi.
ÜRETİCİDEN 'MARKET' VE 'SİMSAR' VURGUSU
Patates üreticisi Tuncer Özçelik ise şöyle dert yandı:
- "Bu yıl patatesin durumu bozuk. Geçen yıldan az olduğu halde esnaf gelmiyor. Üç büyük marketin fiyat politikası yüzünden patates para etmiyor. Markette taban fiyat veriyorlar. İki de simsarlığın eline düşüyor. Simsar da çiftçiye yazıyor.
- Üç patron para kazanıyor. Simsarlar burada 50 kuruş - 50 kuruş hepsi çiftçinin tepesine vuruyor. Devletin, hükümetin buna acil çözüm uygulaması lazım. Mazot 56 lira oldu. Gübre öyle. Gübrenin tonu 30 bin lira.
- En az 12-13 kere sulama yapıyoruz. Elektrik faturasını ödeyemedik. Elektrik faturası banka faizi gibi... Bu hal ne olacaksa acilen bir çözüm bulunmalı. İhracat acilen açılmalı. Bu milletin malı ortada kalmamalı."
Gürer'in, "Büyük şehirlerde de patatesin fiyatı artıyor. Vatandaş orada da patates almakta zorlanıyor. Oysa siz ürettiğinizi girdi maliyetine artı makul bir kârla hemen satmak istiyorsunuz" açıklamasının ardından üretici Tuncer Özçelik, "Şu an tarım kredi kooperatifleri de düşük fiyat veriyor. Tarım Kredi gelse dese ki 'Ben bunu 6 liraya alıyorum, maliyetin ne? 5,5 lira, sana 50 kuruş kâr vereyim' demiyor. Yani o da diğer üç market gibi daha aşağı fiyat veriyor" diye konuştu.
Ömer Fethi Gürer, üretim kalemlerinde geçen yıla göre yüzde 100'ü bulan fiyat artışları yaşandığını belirtti.
Gübre fiyatlarının ciddi oranda yükseldiğini ifade eden Gürer, "Şu anda gübre 27 bin lirayı, DAP gübresi ise 30 bin lirayı geçti. İlaç fiyatları da geçen yıla göre arttı. Mazotun litresi 56 liraya kadar çıktı" ifadelerini kullandı.