Dünyanın en yaygın virüslerinden biriyle ilgili çarpıcı keşif

Stanford Üniversitesi liderliğinde yapılan yeni bir araştırma, dünya genelinde yaygın olarak görülen Epstein-Barr virüsünün (EBV) neredeyse tüm lupus vakalarının tetikleyicisi olabileceğini ortaya koydu.

‘Öpücük hastalığı’ olarak bilinen mononükleozun etkeni olan EBV’nin, bağışıklık sistemindeki belirli hücreleri doğrudan enfekte edip yeniden programladığı ve bu süreçte sistemik lupus eritematozus (SLE) olarak bilinen otoimmün hastalığın gelişimini başlatabileceği düşünülüyor.

Araştırmanın kıdemli yazarı, immünolog William Robinson, bulguların önemini “Kariyerim boyunca laboratuvarımdan çıkan en etkileyici sonuç” sözleriyle dile getirerek, teorilerinin “lupus vakalarının yüzde 100’üne uygulanabilir” olduğunu belirtti.

Dünya nüfusunun büyük çoğunluğu yaşamının bir döneminde EBV ile enfekte oluyor ve virüs çoğunlukla hiçbir belirti vermeden vücut hücrelerinde uyku halinde kalıyor.

Ancak lupus hastalarında durum farklı. Araştırmada, lupus hastası bireylerde EBV ile enfekte B hücrelerinin oranının sağlıklı kişilere kıyasla 25 kat yüksek olduğu bulundu.

Lupus’un neyin tetiklediği uzun yıllardır bilinmezliğini koruyor. Hastalık, bağışıklık sisteminin sağlıklı dokulara saldırmasına neden olarak eklemler, böbrekler, cilt ve diğer organlarda ciddi hasara yol açıyor. Atakların neden belli dönemlerde ortaya çıktığı ve neden bazı kişilerde ağır seyrettiği hâlâ tam olarak açıklanamıyordu.

Stanford ekibinin geliştirdiği yeni bir dizi analiz yöntemi sayesinde EBV’nin özellikle B hücrelerinde yoğunlaştığı ve bu hücreleri yeniden aktif hale getirerek otoimmün süreci tetiklediği görüldü.