Elon Musk’tan şaşırtan Tesla vizyonu

Tesla CEO’su Elon Musk, şirketin gelecekteki değerinin büyük ölçüde insansı robotlara dayanacağını açıkladı. Musk, 2021 yılında tanıtılan ve fabrika ortamlarında insanların yaptığı tehlikeli ve sıkıcı işleri üstlenmesi hedeflenen Optimus robotlarının, Tesla’nın toplam değerinin yüzde 80’ini oluşturacağını öne sürdü.

Bu açıklama, Tesla’nın “Master Plan, Part IV” adlı yeni vizyon belgesinin yayımlanmasının hemen ardından geldi. Planda, “Bu yeni bölüm, henüz hayal etmeye başladığımız bir dünyayı yaratacak ve bunu daha önce görülmemiş bir ölçekte gerçekleştirecek” ifadeleri yer aldı. Tesla, yapay zekâyı fiziksel dünyaya taşıyacak ürün ve hizmetler geliştirmeye odaklanıyor.

FİZİKSEL YAPAY ZEKÂ YARIŞI KIZIŞIYOR

Yapay zekâyı fiziksel sistemlere entegre etme fikri, teknoloji dünyasında giderek daha fazla ilgi görüyor. Nvidia CEO’su Jensen Huang da bu alana dikkat çekerek, robotlar için geliştirilen 3.499 dolarlık “beyin” kitini tanıttı. Musk’ın Optimus’a yaptığı vurgu, benzer bir stratejiyi işaret ediyor.

Fortune'a konuşan Zacks Investment Research’ten kıdemli stratejist Kevin Cook, “Elon, robotik ve fiziksel yapay zekânın büyük geleceğini gören tek kişi değil” diyerek Musk’ın yıllardır Tesla araçlarını yapay zekâ ile eğittiğini ve bu deneyimin robotlara geçişi doğal kıldığını belirtti.

ÜRETİMDE CİDDİ ENGELLER VAR

Ancak Tesla’nın bu alana geçişi kolay olmadı. Optimus robotları, ilk tanıtıldığında analistler tarafından şüpheyle karşılandı ve üretim süreci hâlâ çeşitli engellerle karşılaşıyor. Musk, 2025 yılında binlerce robot üretileceğini ve uzun vadede projenin 10 trilyon dolardan fazla gelir sağlayabileceğini öngörmüştü. Ancak Nisan ayında yaptığı açıklamada, Çin ile yaşanan ticaret gerilimlerinin nadir toprak elementlerinin ihracatını zorlaştırdığını ve bu durumun robot motorlarının üretimini sekteye uğrattığını söyledi. Haziran ayında ise Optimus projesinin başındaki isim Milan Kovac görevinden ayrıldı.

TESLA’DA SATIŞLAR DÜŞÜYOR

Tesla’nın elektrikli araç üretimi dışındaki alanlara yönelmesi, otomobil satışlarının düşüşe geçtiği bir döneme denk geliyor. Temmuz ayında Avrupa Birliği’nde teslimatlar %40 oranında azaldı. Şirket, 2025’in ilk yarısında küresel satışlarda %13’lük bir düşüş bildirdi ve bu, üst üste ikinci yıl satışların azaldığına işaret ediyor.

OPTIMUS’A RAKİP ÇOK

Optimus henüz vaatlerini yerine getirememişken, insansı robot pazarı hızla büyüyor. Morgan Stanley’nin Mayıs ayında yayımladığı araştırmaya göre, bu pazarın 2050 yılına kadar 5 trilyon dolara ulaşması ve dünya genelinde 1 milyar robotun kullanıma girmesi bekleniyor.

2022’de kurulan Amerikan robot şirketi Figure AI, Jeff Bezos, Intel Capital, Microsoft ve Nvidia gibi dev yatırımcılardan 700 milyon dolardan fazla fon topladı. Şirketin 1.5 milyar dolarlık yeni yatırım turu, değerlemesini 40 milyar dolara yaklaştırabilir. Kaliforniya merkezli K-Scale Labs ise birim fiyatı 9.000 dolar olan bir robot geliştirdi; bu rakam, Optimus’un beklenen başlangıç fiyatının yarısından daha az.

Kevin Cook, “Musk’ın artık çok fazla rakibi var. Hem açık kaynaklı ve daha ucuz çözümler sunan küçük girişimler hem de Figure gibi büyük oyuncular sahnede" diyerek rekabetin arttığını vurguladı.

ÇİN’DEN GELEN BASKI ARTIYOR

Uluslararası rekabet sadece ABD ile sınırlı değil. HSBC Qianhai’nin Ağustos raporuna göre, Çin’de endüstriyel robot satışları 2017’den 2024’e iki katına çıkarak 150.000’den 300.000’e ulaştı. Çin’in açık kaynak geliştirmeye verdiği önem, üretim maliyetlerini düşürerek sektörde avantaj sağlamasına yardımcı olabilir.

Raporda, “Tesla’nın üretim hedefleri, insansı robotların ölçekli üretiminde ne kadar ilerleme kaydedildiğini anlamak için piyasa tarafından bir ölçüt olarak görülüyor. Ancak Çinli üreticilerin ticari başarıları göz ardı ediliyor olabilir” ifadeleri yer aldı.