Fenerbahçe'de imza krizi: Tüzük mü, Medeni Kanun mu geçerli? Kongre iptal edilebilir mi?

Alican ÖZCAN / nefes.com.tr

Fenerbahçe Spor Kulübü’nde olağanüstü genel kurul için imza toplama süreci devam ederken, kritik bir hukuk krizi gündeme oturdu. İmza sayısı kulüp tüzüğüne göre mi, yoksa Medeni Kanun’a göre mi belirlenmeli? Bu soruya verilen farklı yanıtlar, camiada gerilimi artırdı.

Fenerbahçe yöneticisi Alper Alpoğlu, süreci değerlendirirken önemli bir detayı kamuoyuyla paylaştı: Kulüp yönetimi, tüzük ile Medeni Kanun arasında çelişki tespit etti ve bu nedenle "Spor Bakanlığı'na danıştık" dedi. Alpoğlu’nun açıklamasına göre, Bakanlıktan gelen görüş doğrultusunda, "Medeni Kanun'da yazan hükmün uygulanması gerektiği" belirtildi.

Bu durum, erken seçim talebiyle imza toplayan üyeler arasında tepkiye neden oldu. Çünkü kulüp tüzüğüne göre gerekli olan imza sayısı ile Medeni Kanun’a göre hesaplanan sayı arasında ciddi bir fark bulunuyor.

Alpoğlu’nun verdiği bilgilere göre; aidatını ödeyen üye sayısı 46 bin 939. Kulüp tüzüğüne göre bu sayının beşte biri olan 9 bin 388 imza yeterli olurken, Bakanlığın “toplam üye sayısı esas alınmalı” görüşüyle bu rakam 10 bin 995’e yükselmiş durumda. Zira Fenerbahçe’nin toplam üye sayısı 54 bin 997 olarak açıklandı.

Alpoğlu, bu noktada hukuki çerçeveyi net şekilde çizdi:

"Kanunu uygulamak zorunda değiliz gibi bir açıklama olmaz. Tüzükler kanuna aykırı olamaz. Bakanlığın vermiş olduğu cevap nezdinde hareket edeceğiz. Tüm kongre üyelerimizin 1/5'ini esas alarak hareket edeceğiz."

"SEÇİM VE KONGRE SÜREÇLERİ TÜZÜĞE GÖRE YÜRÜTÜLÜR"

Konuyla ilgili görüşünü aldığımız, İsviçre'deki Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) ile Euroleague Türk hakemi olan Avukat Emin Özkurt, Bakanlık görüşüne farklı bir pencereden bakıyor.

Özkurt’a göre, kulüp tüzüğü esas alınarak yapılan hesaplama Medeni Kanun’a aykırı değil.

Özkurt şu ifadeleri kullandı:

"Her spor kulübünde olduğu gibi Fenerbahçe’de de seçim ve kongre süreçleri kulüp tüzüğüne göre yürütülür. Fenerbahçe Tüzüğü’nün 20. maddesinin 2. fıkrası (c) bendi, olağanüstü genel kurulun, 'Genel Kurul toplantılarına katılma hakkına sahip üyelerin beşte birinin yazılı talebiyle' toplanabileceğini açıkça hükme bağlamaktadır. Bu üyelerin kimler olduğunu ise Tüzüğün 18. maddesi belirler; bu maddeye göre aidat borcunu ödemeyen üyeler genel kurula katılamaz. Dolayısıyla çağrı için gerekli olan yüzde 20’lik oran, sadece aidatını ödemiş, yani genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler üzerinden hesaplanmalıdır."

"KANUNA AYKIRI OLMADIĞI SÜRECE BAĞLAYICIDIR"

"Buna karşın Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın, Türk Medeni Kanunu’na (TMK) atıfla toplam üye sayısının esas alınması gerektiği yönünde görüş verdiği ifade ediliyor. Bu görüşün muhtemel dayanağı, 7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu’nun 7. maddesidir. Bu maddeye göre genel kurulun oluşumu açısından TMK ve Dernekler Kanunu hükümleri uygulanır. TMK’nin 75. maddesi de 'dernek üyelerinin beşte birinin başvurusuyla' olağanüstü genel kurul yapılabileceğini belirtir. Ancak burada unutulmamalı ki TMK 58. madde gereğince, tüzük kanuna aykırı olmadığı sürece bağlayıcıdır."

"TMK 58'E GÖRE AÇIKÇA AYKIRILIK TEŞKİL ETMEZ"

"Bu durumda kritik soru şudur: Fenerbahçe Tüzüğü’nün aidat ödemiş üyeleri esas alması TMK’ye aykırı mıdır? Bize göre hayır. Zira hem tüzük hem kanun beşte bir oranını esas almakta, sadece tüzük bunu katılım hakkına bağlamaktadır. Bu bağ, üyeliğin pasif değil aktif olmasını hedefler ve TMK 58'e açıkça aykırılık teşkil etmez. Kaldı ki TMK’nin 83. maddesi, kanuna veya tüzüğe aykırı kararların iptalini düzenlese de, burada açık bir kanuna aykırılık bulunmamaktadır."

TÜZÜK İLE TMK ÇELİŞİYOR MU?

"Tüzük, bir kulübün iç düzeninin anayasasıdır. Normlar hiyerarşisinde yasa elbette tüzüğün üzerindedir ama burada yasa ile tüzük çatışmamaktadır; aksine tüzük, TMK’nin genel çerçevesine uygun biçimde, özel bir düzenleme yapmaktadır. Aidatını ödememiş bir üyenin genel kurul çağrısında dikkate alınmaması, temsil hakkını düzenleyici ve demokratik meşruiyeti koruyucu bir hüküm olarak değerlendirilmelidir. Bu da Fenerbahçe Tüzüğü’nün, 7405 sayılı Kanun ve TMK ile çelişmediğini ortaya koyar."

GENEL KURUL İPTAL EDİLEBİLİR Mİ?

"Bazı üyeler, bu düzenlemeyi 'kanuna aykırı' görerek genel kurulun iptali için dava açabilir mi? Evet, TMK’nin 83. maddesi buna izin verir. Ancak mahkemenin bu itirazı kabul etmesi için, açık bir hak ihlali veya kanuna açıkça aykırı bir durumun varlığı gerekir. Oysa burada böyle bir durum bulunmamaktadır. Bu nedenle dava açılması ihtimali olsa da, iptal kararı çıkması hukuken kuvvetli bir olasılık değildir."

"TÜZÜK AÇIKKEN SÜRECİ UZATMAK..."

"Son olarak belirtmek gerekir ki bu tür süreçler kulüplerin demokratik olgunluk testidir. Hukuka ve tüzüğe riayet etmek, yalnızca usulen bir zorunluluk değil, aynı zamanda camianın ortak iradesine saygının göstergesidir. Fenerbahçe gibi büyük bir kulüp için seçimden kaçmak değil, hukuk içinde süreci tamamlamak en doğru ve meşru yoldur. Tüzük açıkken süreci uzatmak kulübe değil, yalnızca belirsizliğe hizmet eder. Bu nedenle sürecin, tüzüğün öngördüğü şekilde, aidat ödemiş üyeler esas alınarak yürütülmesi gerekir."