Fiyatlara tepki büyük: 4 ay önce 22 bin TL'ye aldık, şimdi 33 bin TL

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, buğday üreticisi Murat Dündar ile tarlasında bir araya geldi.

Önceki yıllarda rekoltenin daha yüksek olduğuna işaret eden Gürer, "2023 yılında Türkiye'de 22 milyon ton buğday üretilmişti. 2024 yılında bu miktar 20 milyon 800 bin tona düştü. 2025 yılında TÜİK'in ilk bitkisel üretim tahminine göre buğday üretiminin 19 milyon 600 bin ton olacağı belirtildi. Ancak kuraklığın etkisiyle bu tahminin de altında bir rekolte gerçekleşmesi bekleniyor” diye konuştu.

'ÇİFTÇİ BU MALİYETİN ALTINDA SATMAK ZORUNDA KALDI'

Arpa üretiminde de düşüş olduğuna değinen Gürer, şunları söyledi:

"2023 yılında 9 milyon 200 bin ton arpa üretilmişti. 2024 yılında bu miktar 8 milyon 100 bin tona düştü. 2025 yılı tahmini ise 7 milyon 500 bin ton. Bu düşüşlerin temel nedenlerinden biri çiftçinin artan girdi maliyetlerine karşılık, ürünün alım fiyatının düşük belirlenmesi.

TMO bu yıl buğday için 13 lira 50 kuruş fiyat belirledi. Oysa elimizdeki verilere göre, Niğde bölgesinde kuru tarımda buğdayın maliyeti 18 lira 80 kuruş, sulu tarımda ise buğdayın maliyeti 17 lira 25 kuruş. Çiftçi bu maliyetin altında ürün satmak zorunda kaldı.

İlk dört ayda 904 bin 318 ton buğday ithal edildi ve yurt dışına 227 milyon 400 bin dolar ödendi. İthalat devam ediyor. Kuru tarımda buğday verimi TÜİK’e göre ortalama 270 kilo olması gerekirken, 75 ila 140 kiloya kadar düştü. Girdi maliyetleri artarken verimin düşmesi çiftçiyi ciddi anlamda zorladı."

'HER YIL ZARAR EDİYORUZ'

Buğday üreticisi Murat Dündar sorunların sadece mazotla sınırlı olmadığını vurgulayarak şunları söyledi:

- "Sadece mazotla iş bitmiyor. Bunun gübresi var, icarı var, motorun yıpranması var, kendi iş gücünün kaybı var, ilaç giderleri var. Bunların altından kalkmak her geçen yıl daha büyük sorun haline geliyor. Bu yıl bazı tarlaları sürdüm ama 2026 da böyle kurak geçerse ekim yapmayacağım. Her yıl zarar ediyoruz.

- Özellikle kuru tarım yapan bölgelerde kuraklık devam ederse önümüzdeki yıllarda üretimin sürdürülmesi zorlaşacak. Daha önceki yıllara göre kuraklık nedeniyle daha az ürün alınca gelir-gider dengesi bozuldu. Geçen yıl ekim ortalamasını, kaldırdığım mahsulü, arpayı, buğdayı hesapladım, hepsini sattım.

'4 AY ÖNCE 22 BİN TL'YE ALDIK, ŞİMDİ FİYATI 33 BİN TL OLDU'

- Ama 2024'te 450 bin lira içeri girdim. Ne yaptık? Hayvanlardan karşıladık. Hayvanları sattık, oraya aktardık. Ziraat Bankasından, kooperatiften kredi çektik. Oradan yem aldık, buradan yem aldık, kredi kartlarını doldurduk, boşalttık.

- Böyle böyle yuvarlanıyoruz. Ama nereye kadar gideriz bilmiyorum. Bir yerde son durak olacak. Çiftçilikten başka yapacak bir iş de yok. Her yıl zarar ediyoruz. Çiftçiliği bitirdiler. Baharda kooperatiften üre gübresini 19 bin liraya aldık, şimdi 27 bin lira. Yani sadece 4 ayda 8 bin lira fark oluştu. DAP gübresini 22 bin liraya aldık, şimdi 33 bin lira oldu. 4 ayda 11 bin lira fark var.”