Fiyatlara tepki büyüyor: Yat almayacağız, bari 8 TL olsun
Çiftçiler artan maliyetler ve ürün fiyatlarındaki düşüklük nedeniyle zor günler geçiriyor. Çiftçi Sefa Köken, "Çok bir şey istemiyoruz. Şu domatesi 20-25 TL'ye satalım demiyoruz. 7,5 - 8 TL'ye verseler yeter. 'Borcumuzu ödeyeceğiz' diyoruz. Hani araba alacağız, yat alacağız demiyoruz. Ayakta kalıp seneye bir daha ekeceğiz diyoruz" diye konuştu.
Artan maliyetler ve ürün fiyatlarındaki düşüklük nedeniyle zor günler geçiren çiftçiler, hem bu nedenle hem verim düşüklüğü nedeniyle seneye ekim yapamayacaklarını belirtiyor.
Üreticiler devlet desteği beklediklerini belirterek banka borçlarını ödeyemeden ekim yapamacaklarını vurguluyor.
'KOMPLE ZARAR EDİYORUZ'
Çiftçilerden Sefa Köken, "Geçen senenin zararını çıkarmamız için kumar oynamamız lazımdı. Büyük bir kumar oynadık" ifadesini kullandı.
Bir domates fidesinin 3,5 TL, biber fidesinin ise 5,5 TL olduğunu belirten Köken, geçen yıl 32 TL olan mazotun litre fiyatının bu yıl 55 TL'ye fırladığını, elektrik ve işçilik giderlerinin katlandığını söyledi.
İlaç ve gübre fiyatları üç kat artmasına rağmen domates fiyatlarının geçen seneki seviyelerde kalması, çiftçilerin tepkisine neden oldu.
Köken şöyle konuştu:
"Komple zarar ediyoruz biz. Ayakta kalmamız için bizim bu sene zaten son şansımız ya kendimizi kurtaracağız, borçlarımızı ödeyeceğiz ya da yok olacağız. Bu sadece benim için, Kınık için değil Türkiye'deki bütün çiftçiler için böyle.
Patates, soğan bedava, pamuk bedava. Bir pamuk eken kişi kafa kafaya çıkıyor yani hiç ekmese daha karda. Türkiye'nin ayakta kalması için insanların üretmesi lazım. Zor durumdayız, hiçbir kurum bizim yanımızda değil.
Ziraat Odaları Başkanına sesleniyorum; senin temsil ettiğin kişiler bu haldeyken sen neden hiçbir şey yapmıyorsun. Sadece ekimle, bakımla değil iklim şartlarıyla da uğraşıyoruz biz. Kırağı düştü yeniden fide aldık, ektik. Güneşten yanıyor onunla uğraşıyoruz."
'SENEYE KİMDEN ALACAKSINIZ'
Köken, fabrikaların tüm salçalarını sattığını, salça ve kuru domatese talep olduğunu, pazarcıya gidecek domatese de talep olduğunu ancak bu talebin kendilerine yansımadığını belirtti.
Köken, "Pazarcıya gidecek domatese talep var. Ama bunlar bizden yüksek parayı almak istemiyor. Her zaman çiftçiyi batırmaya, bedava almak istiyor. Biz yok olursak siz seneye kimden alacaksınız bunu. Bizden değerinde alın. Biz çok bir şey istemiyoruz. Şu domatesi 20-25 liraya satalım demiyoruz. 7,5-8 liraya verseler yeter. Borcumuzu ödeyeceğiz diyoruz yani. Hani araba alacağız, yat alacağız demiyoruz. Ayakta kalıp seneye bir daha ekeceğiz diyoruz" ifadesini kullandı.
Kınık'ta resmi kurumdan emekli olduktan sonra çiftçilik yapmaya çalışan üreticiler de benzer sıkıntıları dile getirdi.
Girdi maliyetlerinin ağırlığı nedeniyle domates ekemediğini belirten çiftçi, sadece mısır ve yonca işiyle uğraştığını kaydetti.
Bir tarlaya ilaç atmaya kalkmanın bile 10 bin TL'den aşağıya mal olmadığını, hastalıklarla mücadele için yapılan ilaçlamaların maliyetleri katladığını ifade etti.
Üretci verimlerin düşük olması nedeniyle birçok tarlanın başa baş bile çıkmadığını, hatta ceplerinden para harcadıklarını vurguladı. Çiftçilerin çok bir şey istemediğini, domatesin 8-9 TL olması durumunda kendilerine de ekmek kalacağını söyledi.
'SADECE HAKKIMIZI VERİN'
Çiftçilerin yaşadığı bir diğer önemli sorun ise su sıkıntısı.
Devletin yaptığı barajlarda suların birikmemesi nedeniyle derin kuyulardan sulama yapmak zorunda kalan çiftçiler, bunun da maliyetlerini artırdığını kaydetti.
Devlet Su İşleri'nin sulanmayan arazilerden bile sulanmış gibi para topladığını ve olmayan hizmetten para istediğini dile getiren çiftçiler, yaşadıkları haksızlıkları dile getirdi.
Çiftçiler, bu yılın kendileri için son şans olduğunu ve eğer kazanamazlarsa toplumsal bir patlama yaşanabileceği konusunda uyardı. Fabrikacılara, kurutmacılara ve pazarcılara seslenen çiftçiler, "Eğer bu işi yıllarca yapacaksanız, çok daha para kazanacaksanız. Bu sene çiftçinin sadece hakkını verin" dedi.