Gece ışığa maruz kalmak sağlığa zararlı

Yeni bir araştırma, gece saatlerinde parlak ışığa maruz kalan kişilerin kalp hastalığı riskinin yüzde 50’ye kadar arttığını ortaya koydu.

Buna karşın, gündüz yeterli ışığa maruz kalmak kalp sağlığını destekleyebilir ve biyolojik ritimleri düzenleyerek koruyucu bir etki oluşturabilir.

Araştırma, JAMA Network Open dergisinde yayımlandı. Çalışmada, özellikle 40 yaş üstü bireylerde gece ışığına maruz kalmanın felç, kalp yetmezliği ve koroner arter hastalığı gibi kalp-damar hastalıklarıyla ilişkili olup olmadığı incelendi.

Kalp ve damar sağlığı, vücudun sirkadiyen ritim adı verilen biyolojik döngülerinin düzgün işlemesine bağlı. Bu ritimlerin ışık, uyku düzeni ve hormon salınımı gibi faktörlerle yakından ilişkili olduğu biliniyor. Geceleri yapay ışığa maruz kalmak bu düzeni bozarak kan basıncını ve kalp atış hızını artırabiliyor, inflamasyonu tetikleyebiliyor ve kalp fonksiyonlarını olumsuz etkileyebiliyor.

Önceki araştırmalar, vardiyalı çalışma veya uyku düzensizliklerinin kalp-damar hastalıkları ve erken ölüm riskini artırdığını göstermişti. Ancak çoğu çalışma dış mekan uydu verilerine dayanıyordu; bireylerin doğrudan maruz kaldığı ışık ölçülmemişti.

Yeni araştırma, Birleşik Krallık Biyobankası (UK Biobank) verilerini kullandı. 2013–2016 yılları arasında yaklaşık 89.000 katılımcı, bileğe takılan sensörlerle bir hafta boyunca 24 saatlik ışık maruziyetini kaydetti. Katılımcıların kalp hastalıkları, felç ve ritim bozuklukları gibi sağlık verileri izlendi.

Veriler, gece (00:30–06:00) ve gündüz (07:30–20:30) ışık maruziyeti olarak iki döneme ayrıldı. Katılımcılar, gece maruziyetinin yoğunluğuna göre gruplandırıldı. Kalp hastalığı bulunmayan bireyler seçilerek takip süresince hastalık gelişimi analiz edildi.

Gece boyunca daha parlak ışığa maruz kalan kişilerde koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği, felç, atriyal fibrilasyon (ritim bozukluğu) ve kalp krizi riskinin anlamlı derecede arttığı gözlemlendi.

En parlak gece ortamında bulunan bireylerde bu hastalıkların görülme riski, en karanlık ortamlarda yaşayanlara kıyasla yüzde 5–8 oranında daha yüksekti. Kadınlarda kalp yetmezliği ve koroner arter hastalığı riski, genç yetişkinlerde ise kalp yetmezliği ve ritim bozukluğu riski daha belirgindi.