Her hareketi bir işaret... Bebeğiniz size ne anlatmak istiyor?
Uzmanlara göre bebekler konuşmadan da çok şey anlatıyor.
İlk defa çocuk sahibi olan ebeveynler çoğu zaman bebeklerinin ne demek istediğini anlamakta zorlanıyor.
Yeni yayımlanan bir kitap, bebeklerin ilk kelimelerini söylemeden çok önce kurdukları iletişimi çözmenin ipuçlarını aktarıyor.
Ebeveynlik yazarı Tanith Carey, klinik psikolog Dr. Angharad Rudkin ile birlikte kaleme aldığı What’s My Baby Thinking? (Bebeğim Ne Düşünüyor?) adlı kitapta, bebeklerin iki yaşına kadar olan gelişim evrelerini ve sözsüz iletişim yollarını açıklıyor.
Carey, bebeklerin konuşamasalar bile sürekli iletişim kurduğunu vurgulayarak, “Artık bebeklerin ve yürümeye başlayan çocukların dünyayı nasıl deneyimlediğini ve kendilerini nasıl ifade ettiklerini her zamankinden daha iyi biliyoruz” dedi.
İşte Carey’nin bebeklerin ne anlatmak istediğini anlamaya yönelik önerileri:
1) Bebeklerin beş farklı ağlama nedeni var
Yeni doğanların ağlamaları ilk başta birbirine benzer gelse de Carey’ye göre bebekler genelde beş nedenle ağlıyor: Açlık, yorgunluk, aşırı uyarılma, rahatsızlık ya da acı ve can sıkıntısı.
Açlık ağlaması: Ritmik, sürekli, yüksek tonlu.
Yorgunluk ağlaması: Yüksek perdeli ses, kol ve bacaklarda sarsıntılı hareketler, göz ovuşturma ve sıkılı yumruklar.
Aşırı uyarılma: Çığlığa benzer şekilde ağlayan bebek aynı anda ışığı ve sesi engellemek için yetişkine sokuluyor.
Ağrı/rahatsızlık: Düzensiz, yüksek perdeli, nefes araları kısalan bir ağlama.
Can sıkıntısı: Hafif mızırdanma ve bacak tekmelemesiyle başlıyor; ilgi görmezse düşük, sürekli bir ağlamaya dönüyor.
Carey, “Farklılıkları dinlemeyi öğrendiğinizde, sorunu daha çabuk çözebilir ve bebeğinizi daha hızlı sakinleştirebilirsiniz” diyor.
2) Bebeklerin beden dili çok şey anlatır
Carey, yenidoğanların rastgele görünen hareketlerinin aslında iletişim yolu olduğuna dikkat çekiyor.
Parmaklarını ağızlarına götürme: Açlık veya kendini yatıştırma
Elleri yüzün önünde sallama: Işığı engelleme
Başını yana çevirip ağzını açma: Açlık işareti
Dizleri karına çekme: Gaz ya da sıkışma belirtisi
3) Çıkardıkları farklı sesleri dinleyin
Bebekler kendilerini de dinler. Kendi yankılarını keşfedebilir, tükürük sesleri çıkarabilir veya dillerini tıklatabilirler.
Yaklaşık altı aylıkken, dikkat çekmek için kuru öksürük benzeri bir ses çıkarabilirler.
Carey, “Eğer baktığınızda gülümsüyorlarsa, bu onların iletişim kurma çabasıdır; endişe edilecek bir şey değildir” diyor.
4) Dil çıkarmaları bir oyun değil, iletişim başlangıcıdır
Carey’ye göre, dil çıkarma bebeklerin ilk kasıtlı hareketlerinden biri.
Ebeveyn dilini çıkardığında bebek de yavaşça kendi dilini dışarı itmeye çalışabilir. Bu davranış birkaç haftalıkken bile gözlemlenebilir.
Carey, bunun bir oyun haline getirilmesini öneriyor ancak baskı yapılmaması gerektiğini vurguluyor: “Hazır olduklarında yapacaklardır.”
5) Parmakla işaret etmenin ardında önemli bir neden var
Bebekler yaklaşık dokuz aylıkken ilgi duydukları nesnelere işaret edebilecek ince motor becerilere ulaşır.
Bu, hem meraklarını paylaşabildiklerini hem de başkalarının ilgisinin kendi ilgileriyle bağlantılı olabileceğini fark etmeye başladıklarını gösterir.
Carey, bebeklerin iki tür işaret etme davranışı olduğunu söylüyor:
- Bildiren işaret: “Bu ilginç görünüyor, bu nedir?”
- İstek belirten işaret: “Onu istiyorum, bana verir misin?”
“Bu, bir bebek için muazzam bir gelişme” diyen Carey, işaret edilen nesnenin adını söylemenin bebeklerin kelime haznesini hızla artırdığını belirtiyor.