İran: ABD diplomasiyi baltaladı, Avrupa toprağa gömdü

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Rusya ve Çin tarafından sunulan ve İran’ın nükleer programı nedeniyle BM yaptırımlarının 18 Nisan 2026’ya kadar ertelenmesini öngören karar tasarısının Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) reddedilmesine tepki gösterdi.

Arakçi, BMGK’da yaptığı konuşmada, İran’ın nükleer anlaşma kapsamındaki tüm yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirdiğini vurgulayarak, "İran, 1970’ten bu yana Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’na (NPT) taraf sorumlu bir üye olarak nükleer enerjiyi barışçıl amaçlarla ve tam şeffaflıkla kullanmıştır. 12 yıl önce İran ile 5 1 ülkeleri arasında başlayan müzakereler, iki yıl süren görüşmelerin ardından anlaşmayla sonuçlandı. Bu anlaşma, 2015’te BM Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararıyla onaylanan tarihi bir diplomatik başarı oldu" dedi.

Arakçi, İran’ın anlaşmayı tamamen uyguladığını belirterek, "Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) bunu 15 ardışık raporla teyit etti. Hiçbir ülkenin nükleer programı bu kadar kapsamlı ve sıkı denetimlerden geçmemiştir. Buna rağmen ABD, 2231 sayılı kararı ve uluslararası hukuku açıkça ihlal ederek anlaşmadan tek taraflı olarak çekildi ve diğer ülkeleri de bu karara uymaya zorladı. Bu adım için hiçbir meşru gerekçe sunulmadı" ifadelerini kullandı.

Arakçi, İran’ın nükleer silah üretme gibi bir hedefinin olmadığını vurgulayarak, "İran nükleer silahlar da dahil olmak üzere her türlü kitle imha silahını kesin olarak reddetmektedir. Bu silahlar insanlık dışı olmakla birlikte, İslami değerlere ve savunma doktrinimize aykırıdır. Buna rağmen İran, yasa dışı yaptırımlar, nükleer bilim insanlarına yönelik suikastlar ve nükleer tesislerimize yapılan saldırılara karşın nükleer anlaşma, NPT ve denetim anlaşmalarındaki yükümlülüklerini ihlal etmemiştir" dedi.

Arakçi mevcut durumun, ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilmesi ile İngiltere, Fransa ve Almanya’nın oluşturduğu "Avrupa Üçlüsü" (E3) grubunun taahhütlerini yerine getirmede etkili adımlar atmamasının sonucu olduğunu belirtti. Arakçi, "ABD diplomasiyi baltaladı, üç Avrupa ülkesi de toprağa gömdü. Bu tablo bir günde oluşmadı. Hem ABD hem de Avrupa ülkeleri, İran’ın barışçıl nükleer programını sürekli olarak yanlış yansıttı. Diyaloğu yeniden canlandırmak için işbirliği yapmak yerine, üç Avrupa ülkesi çatışmayı tercih ederek BM yaptırımlarını devreye soktu. İran ise buna rağmen işbirliği yolunu seçti" ifadelerini kullandı.