Marvan Barguti: Filistinlilerin lider olarak görmek istediği tutsak
Dünyada birçok ülke art arda Filistin devletini tanıma kararı alırken yıllardır İsrail hapishanelerinde tutsak edilen Filistinli lider Marvan Barguti, Filistinliler arasında Hamas ve Filistin Yönetimi liderlerinden daha popüler bir figür haline geldi. Barguti'nin kurulması halinde Filistin Devleti'nin başına geçebileceği belirtiliyor.
2002 yılında İsrail askerleri tarafından tutuklanan ve beş kez müebbet hapis cezasına çarptırılan Marvan Barguti, birçok Filistinli tarafından olası bir Filistin devletinin başkanı olarak görülüyor.
Yıllardır İsrail hapishanelerinde esir tutulan Barguti, 1990’larda El Fetih’in önde gelen isimlerinden biri olarak İsrailli siyasetçilerle diyalog hâlindeydi ve akıcı İbranicesiyle iki devletli çözümü savunuyordu.
Ancak İkinci İntifada’nın patlak vermesiyle süreç çatışmaya evrildi. Barguti de İsrail mahkemesi tarafından 5 İsraillinin ölümünden sorumlu tutuldu ve hapse atıldı.
FİLİSTİN'İN MANDELA'SI
66 yaşındaki Barguti, destekçileri tarafından “Filistin’in Mandela’sı” olarak anılıyor.
İngiliz The Times gazetesinin haberine göre Mayıs 2025'te yapılan bir anket, Barguti’nin hem Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas hem de Hamas lideri Halid Meşal karşısında Filistinlilerin üçte ikisinin desteğiyle açık ara önde olduğunu ortaya koydu.
Anket, 1967 sınırlarında kurulacak bir Filistin devletine olan desteğin yüzde 50’nin üzerinde olduğunu da gösterdi.
İsrail iç güvenlik teşkilatı Şin Bet’in eski başkanı Ami Ayalon, Barguti için "Filistinlileri bir devlete götürebilecek tek lider çünkü hem iki devletli çözüm fikrine inanıyor hem de bu meşruiyeti İsrail’in hapishanelerinde kazanmış durumda" demişti.
Marvan Barguti, 2006 yılında hapisteyken Hamas ve İslami Cihad gibi grupları, sivillere yönelik saldırıları kınayan ve iki devletli çözümü destekleyen ortak bir bildiriye imza atmaya ikna etmişti. Bu başarı, onun Filistin siyasetindeki etkisini daha da pekiştirdi.
2023 yılında, Hamas’ın 7 Ekim saldırılarında rehin aldığı İsraillilere karşılık yapılan esir takası süreçlerinde Barguti’nin serbest bırakılması da gündeme geldi. Ancak İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Mahmud Abbas, buna en güçlü itirazı gösteren isimler oldu.
Oğlu Arab Barguti, ABD'de teknoloji eğitimi almış bir girişimci olarak babasının serbest bırakılması ve iki devletli çözüm için kampanyalar yürütüyor.
“Bugün Filistin’de en çok destek gören lider, iki devletli çözüm isteyen biri. Hem İsrail sağ hükümeti hem de yozlaşmış Filistin liderliği onun bu gücünden korkuyor" diyen Arab Barguti, Filistin'de son seçimlerin 2006 yılında yapıldığını ve birçok Filistinlinin hayatında hiç oy kullanmadığını hatırlatıyor.
Ağustosta İsrail’in aşırı sağcı güvenlik bakanı Itamar Ben-Gvir, Barguti’nin bulunduğu hücreye girerek ona kameralar önünde bağırmıştı. Barguti'nin zayıflamış görüntüsü dikkat çekerken olay Filistinliler arasında büyük tepkiye yol açmıştı.
Barguti'nin tam olarak nerede tutulduğu bilinmiyor.
7 Ekim sonrası sık sık yer değiştirdiği, hücre hapsinde tutulduğu ve en az bir kez fiziksel saldırıya uğradığı belirtiliyor. Ailesi, bir saldırının "suikast girişimi" olduğunu öne sürüyor.
İsrailli arabulucu Gershon Baskin, Barguti’nin serbest bırakılması hâlinde fiziksel ve psikolojik durumunun siyaset sahnesine dönmesine izin verip vermeyeceğinin belirsiz olduğunu savunuyor.