Mikroplastikler kemik sağlığını tehdit ediyor: Osteoporoz riskini artırabilir
Yeni bir araştırma, mikroplastiklerin kemik iliğine kadar ulaşarak hücre fonksiyonlarını bozabileceğini ve kemik yapısını zayıflatabileceğini ortaya koydu.
Perdelerden mobilyalara, kıyafetlerden plastik eşyalara kadar birçok kaynaktan kopan mikroplastik parçacıkları havada asılı kalıyor, içme suyuna karışıyor, yiyeceklere yapışıyor ve solunum ya da temas yoluyla vücuda giriyor. Bilim insanları bu parçacıkları artık kanda, beyinde, plasentada, anne sütünde ve hatta insan kemiklerinde tespit ediyor.
KEMİK SAĞLIĞINA ZARAR VERİYOR
Osteoporosis International dergisinde yayımlanan ve FAPESP destekli bir araştırma projesine bağlı olarak yapılan inceleme, mikroplastiklerin kemik sağlığını çeşitli şekillerde olumsuz etkilediğini gösterdi. Araştırmaya göre, bu parçacıklar kemik iliği kök hücrelerinin işlevini bozarak osteoklast adı verilen ve kemik dokusunu parçalayan hücrelerin oluşumunu artırıyor.
UNICAMP Tıp Fakültesi’nden Dr. Rodrigo Bueno de Oliveira, “Laboratuvar çalışmalarında mikroplastiklerin hücre canlılığını azalttığı, hücre yaşlanmasını hızlandırdığı, farklılaşmayı değiştirdiği ve iltihaplanmayı tetiklediği görüldü” dedi.
HAYVAN DENEYLERİNDE ENDİŞE VERİCİ SONUÇLAR
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda, osteoklastların hızla yaşlanmasının kemik mikro yapısını bozduğu ve displaziye yol açtığı tespit edildi. Bu durum kemik zayıflığı, şekil bozuklukları ve patolojik kırık riskini artırıyor. Oliveira, “Bazı deneylerde iskelet büyümesinin tamamen durduğu gözlemlendi” diye ekledi.
KEMİK DOKUSUNA DERİN NÜFUZ
Araştırmacılar, mikroplastiklerin kemik iliği gibi derin dokulara ulaşabileceğini ve metabolizmayı bozabileceğini düşünüyor. Bu nedenle, mikroplastiklerin osteometabolik hastalıkların gelişiminde rol oynayıp oynamadığını anlamak için yeni çalışmalar başlatıldı.
OSTEOPOROZ RİSKİ ARTIYOR
Uluslararası Osteoporoz Vakfı’na (IOF) göre, yaşlanan nüfus nedeniyle osteoporoza bağlı kırıkların 2050’ye kadar yüzde 32 artması bekleniyor. Oliveira, “Yaşam kalitesini artırmak ve kırık riskini azaltmak için egzersiz, dengeli beslenme ve ilaç tedavileri önemli. Ancak mikroplastiklerin bu süreçteki etkisi hâlâ bilinmiyor. Bu parçacıklar kontrol edilebilir bir çevresel risk faktörü olabilir” dedi.