Norveç’te seçimin galibi belli oldu

Norveç’te bugün gerçekleştirilen parlamento seçimlerini Başbakan Jonas Gahr Store liderliğindeki İşçi Partisi önde tamamladı.

Nüfusu yaklaşık 5,6 milyon olan ve yaklaşık 4,3 milyon vatandaşın oy kullanma hakkı olduğu genel seçimde halk, 169 üyeli ulusal meclis Storting’in yeni üyelerini belirlemek üzere sandık başına gitti. Oyların yüzde 95’inden fazlasının sayılmasıyla birlikte Başbakan Jonas Gahr Store liderliğindeki İşçi Partisi’nin (Ap) oy oranı yüzde 28,1 oldu. Sonuçlara göre İşçi Partisi öncülüğünde ve Kızıl Parti (R), Sosyalist Sol Parti (SV), Yeşiller (MDG) ve Merkez Parti’nin (Sp) dahil olduğu merkez-sol ittifakının mecliste ulaştığı sandalye sayısı ise 88 oldu.

NATO üyesi İskandinav ülkesi Norveç’te 98 yıldır parlamento seçimlerini ilk sırada tamamlayan İşçi Partisi öncülüğündeki merkez-sol ittifakı, 169 üyeli mecliste çoğunluğu elde etmek için gerekli olan 85 sandalye barajını aşarken, İlerleme Partisi (FrP) ve Muhafazakar Parti (H) öncülüğündeki merkez-sağ ittifakının sandalye sayısı ise 81 oldu. İlk sonuçlara göre İşçi Partisi’ni yüzde 24,2 oranında oy alan İlerleme Partisi (FrP) izledi. Muhafazakar Parti (H) yüzde 14,5 oranında oyla üçüncü, Merkez Parti (Sp) yüzde 5,8 oy oranıyla dördüncü sırada yer aldı. Sonuçlara göre Sosyalist Sol Parti (SV) yüzde 5,4, Kızıl Parti (R) yüzde 5,3, Yeşiller (MDG) yüzde 4,5, Hristiyan Demokrat Parti (KrF) yüzde 4,3 ve Liberal Parti (V) yüzde 3,6 oranında oy aldı.

Seçim sonuçları, Başbakan Jonas Gahr Stoere liderliğindeki azınlık hükümetinin iktidarını koruyabileceğini fakat parlamentodaki küçük partilerin desteğine ihtiyaç duyacağını gösterdi.
Store liderliğindeki Norveç İşçi Partisi’nin küçük partilerin desteğini elde edebilmesi için ise zenginlere yönelik vergilerin artırılması, petrol arama faaliyetlerinin geleceği ve Norveç’in 2 trilyon dolarlık varlık fonunun İsrail şirketlerinden yatırımlarını çekmesi gibi zorlu konularla yüzleşmesi gerekecek. Seçim sürecinde enflasyon, sağlık hizmetleri, adalet, eğitim ve zenginlere vergi uygulamaları gibi iç siyaset meseleleri ile ABD’nin tarife tehditleri, Gazze’deki savaş ve Rusya-Ukrayna savaşı gibi dış siyaset konuları öne çıktı.

Norveç’te 2021’de göreve gelen İşçi Partisi hükümeti, ocak ayında Merkez Parti’nin koalisyondan çekilmesiyle sarsılmış ve kabinenin yarısı görevden ayrılmıştı. Hükümetin AB’nin enerji politikalarını benimsemesinin ardından yaşanan gelişme, 1972 ve 1994’te yapılan iki referandumda AB üyeliğini az farkla reddeden ülkede siyasetin gerilmesine neden olmuştu.
İşçi Partisi’nin güven tazelediği seçimlerin ardından derhal koalisyon görüşmelerine geçilmesi bekleniyor.