Ömrü uzatan 6 basit alışkanlık

Bilimsel araştırmalar sağlıklı yaş almak için milyonlarca dolar harcamaya gerek olmadığını, basit ve uygulanabilir yaşam tarzı değişikliklerinin biyolojik yaşlanmayı yavaşlatabileceğini gösteriyor.

İngiliz Daily Mail, ömrü uzattığı kanıtlanmış altı temel alışkanlığı şöyle sıralıyor:

1. Birden fazla dil konuşmak

Avrupa’da 86 binden fazla yetişkin üzerinde yapılan kapsamlı bir çalışma, çok dilliliğin hem bilişsel hem biyolojik yaşlanmayı yavaşlatabileceğini ortaya koydu.

Yapay zeka destekli analizde, birden fazla dil konuşanların “sağlıklı yaşlanma” belirtileri gösterme olasılığının iki kat daha yüksek olduğu belirlendi. Araştırmacılar, çok dilli bireylerin beyinlerinin sürekli zihinsel uyarım aldığı için daha dayanıklı olabileceğini düşünüyor.

2. Düzenli egzersiz

Brezilya’daki Sao Paulo Üniversitesi’nin 2023 tarihli araştırması, 8 haftalık düzenli egzersiz programına katılan orta yaşlı kadınların biyolojik yaşlarının ortalama iki yıl gençleştiğini gösterdi.

Haftada üç gün 60 dakikalık kardiyo ve güç antrenmanlarından oluşan program, DNA üzerindeki yaşlanma işaretlerini yavaşlattı. Uzmanlar, kısa ama düzenli egzersizlerin bile etkili olduğunu vurguluyor.

3. İşlenmiş gıdalardan kaçınmak

2022’de yapılan bir çalışmada, 6–12 ay boyunca besleyici ve dengeli bir diyet uygulayan kadınlarda biyolojik yaşın ortalama 2,4 yıl azaldığı görüldü.

Meyve, sebze, tam tahıl, balık ve sağlıklı yağların ağırlıkta olduğu beslenme düzenleri DNA hasarını azaltıyor, inflamasyonu düşürüyor ve hücresel yenilenmeyi destekliyor.

4. Yeterli ve kaliteli uyku

Kaliteli uyku, yaşlanma karşıtı en güçlü etkenlerden biri olarak gösteriliyor.

2022 tarihli bir araştırma, 50 yaş üstünde günde 5 saatten az uyuyanların birden fazla kronik hastalık geliştirme riskinin yüzde 30 daha yüksek olduğunu ortaya koydu.

Gece vardiyasında çalışanların ise biyolojik olarak bir yıl daha yaşlı göründüğünü gösteren çalışmalar bulunuyor.

Uzmanlar, yetişkinler için gecelik 7–9 saat uykunun ideal olduğunu belirtiyor.

5. Sigara ve alkolü bırakmak

Sigara ve alkolün biyolojik yaşlanmayı hızlandırdığı bilimsel olarak kanıtlanmış durumda.

Sigara, akciğer dokusunun epigenetik yaşını ortalama 4,3 yıl artırıyor.

Oxford Üniversitesi’nin çalışması ise haftada 17 birimden fazla alkol tüketiminin hücresel yaşlanmayı hızlandırdığını, haftada 32 birim içenlerde bu etkinin yaklaşık 3 yıla denk geldiğini gösterdi.

6. Zihinsel stresi azaltmak

Yale Üniversitesi'nin 2021 tarihli çalışması, biriken stresin biyolojik yaşlanmayı belirgin şekilde hızlandırdığını, ancak duygusal dayanıklılığın ve stres yönetiminin bu süreci yavaşlatabileceğini ortaya koydu.

Uzun süreli stres kalp hastalığı, diyabet, bağışıklık zayıflığı ve depresyon gibi riskleri artırıyor. Ayrıca 40 saatten fazla çalışmanın biyolojik yaşı yaklaşık iki yıl artırabildiği belirtiliyor.

Araştırmalar ayrıca yalnızlık, hava kirliliği, aşırı sıcak veya soğuk hava ve sosyoekonomik dezavantajların da yaşlanma üzerinde etkili olduğunu gösteriyor. Uzmanlar, genetik ve yaşam tarzı koşullarına bağlı olarak bu faktörlerin kişiden kişiye değiştiğini vurguluyor.