Petrol piyasasında arz fazlası baskısı büyüyor
Bloomberg’in 25 aracı kurum ve analist ile yaptığı ankete göre, OPEC+’ın gelecek yıl petrol üretimini kısmayacağı düşünülüyor. Küresel arz fazlası riski büyürken fiyatların daha da düşmesi ihtimali piyasaların odağında.
Bloomberg News tarafından yapılan ankete katılan 25 uzmanının neredeyse üçte ikisi, OPEC+’ın gelecek yıl üretim kesintisine gitmesini beklemiyor. Üretimin kısılacağını öngörenlerin oranı ise üçte birin altında kaldı. Bu durum, grubun iki yılı aşkın süredir ilk kez bir kesinti kararı alabileceği yönündeki beklentilerin zayıf olduğunu gösteriyor.
Analistler küresel petrol arzında gelecek yıl fazlalık beklese de bunun fiyatları sert şekilde düşürecek seviyeye ulaşmayabileceğini ve OPEC+’ı bu yıl devreye alınan üretim artışlarını geri almaya zorlamayacağını belirtiyor.
PİYASADA ARZ FAZLASI SİNYALİ
Suudi Arabistan ve müttefikleri, Nisan ayında arzın bol olduğu bir dönemde üretimi hızlı şekilde artırarak piyasaları şaşırtmıştı. Uluslararası Enerji Ajansı’na (IEA) göre 2026’da rekor seviyeye ulaşması beklenen küresel arz fazlası nedeniyle üreticiler daha temkinli davranmaya başladı ve OPEC+ bu ay ilk çeyrek için yeni artışları durdurma kararı aldı.
Londra’da petrol fiyatları bu yıl yüzde 14 gerileyerek varil başına 64 dolar seviyesine indi. Morgan Stanley, OPEC+’ın 2026’da fiyatlardaki olası düşüşü önlemek için üretimi kısmak zorunda kalabileceğini öngörüyor.
Bloomberg anketi ise 25 katılımcıdan yalnızca sekizinin OPEC+’ın 2025’te üretim azaltacağını düşündüğünü ortaya koydu. Çoğunluk, kesinti için talepte belirgin bir çöküş ve fiyatların 50 doların altına inmesi gibi daha dramatik koşullar gerektiği görüşünde.
ARZ ARTIŞLARI DEVAM ETTİ, PAZAR PAYI HEDEFİ ÖN PLANDA
Nisan ayında alınan karar sonrası OPEC+’ın sekiz büyük üyesi, 2023’ten bu yana durdurulan günde 3,85 milyon varilin üçte ikisini tekrar devreye aldı. Bu artışın planlanandan bir yıl önce gerçekleşmesi, özellikle Suudi Arabistan’ın ABD kaya petrolü gibi rakiplere kaptırdığı pazar payını geri alma stratejisiyle ilişkilendiriliyor.
Aynı zamanda Suudi Arabistan’ın ABD ile güvenlik alanında çeşitli talepleri bulunuyor. Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın bu hafta ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi de dikkat çekiyor. Trump, OPEC’ten fiyatları düşürme yönünde çağrıda bulunmuştu.
Petrol fiyatlarındaki gerileme Suudi Arabistan da dahil birçok OPEC+ üyesinin bütçesini zorlar hale geldi. Krallık, genişleyen bütçe açığı nedeniyle bazı büyük projelerde harcamaları kısmak zorunda kalmış durumda.
2026’DA STRATEJİK DÖNÜŞÜMÜN MEYVESİ TOPLANABİLİR
Goldman Sachs ve HSBC gibi kurumlar, IEA’nın öngördüğü kadar büyük bir arz fazlası beklemiyor. Çin’in stratejik rezervleri için alım yapmaya devam etmesi de fazlalığın bir kısmını absorbe edebilir. BP CEO’su Murray Auchincloss, OPEC dışı üretimdeki büyümenin 2026 başında yavaşlayabileceğini belirtiyor.
Bu durumda OPEC+, pazar payını artırmaya yönelik stratejik dönüşümünü başarılı ilan edecek bir pozisyona gelebilir. Talep artışının önceki tahminlerden daha uzun süre devam edeceğine dair beklentiler de bu tabloyu destekliyor.