Petroldeki düşüş Suudi Arabistan'ın mega projelerini vurdu
Petrol fiyatlarındaki keskin düşüş, Suudi Arabistan’ın Vizyon 2030 kapsamında hayata geçirmeye çalıştığı milyarlarca dolarlık mega projeleri tehdit ediyor. Ekonomisini hâlâ büyük ölçüde petrol gelirlerine dayandıran Krallık, finansman sıkıntısı nedeniyle Neom ve The Line gibi projeleri erteleyebilir.
Suudi Arabistan Vizyon 2030 mega projeleri, petrol fiyatlarındaki düşüş nedeniyle tehlikede
Ekonomisi hâlâ büyük ölçüde petrol gelirlerine bağımlı durumda olan ülke
Suudi Arabistan'ın Kızıldeniz kıyısındaki fütüristik Neom şehrin ve The Line isimli çizgi şeklindeki yapılaşma projeleri daha önce geniş yankı bulmuştu.
Krallık bu projeleri ağırlıklı olarak petrol gelirlerinden finanse ediyor.
PETROL FİYATLARI ÇAKILDI
Ancak küresel petrol fiyatları geçen yıl ortalama varil başına 81 dolar seviyesinde seyrederken bir süredir ABD Başkanı Donald Trump'ın uygulamaya koyduğu gümrük vergileri nedeniyle adeta çakılmış durumda.
Brent ham petrolü pazartesi günü varil başına 62 dolara kadar gerilerken, ABD petrolü varil başına 59 dolara kadar geriledi. Bu, ABD petrolünün 2021'den bu yana ilk kez 60 doların altına inmesi anlamına geliyor.
Öte yandan finans kuruluşları da petrol fiyatlarına ilişkin tahminlerini düşürmüş durumda. Petrol fiyatlarının düşmesi ise dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan için daha az gelir anlamına geliyor.
Uluslararası Para Fonu, Nisan 2024'te Suudi Arabistan'ın harcama taahhütlerini finanse edebilmesi için petrolün varil fiyatının yaklaşık 96 dolar olması gerektiğini belirtmişti.
Bu nedenle Suudi Arabistan'ın veliaht prensi ve fiili yöneticisi Muhammed bin Selman'ın fikri olan Neom'un geleceği ise son derece belirsiz.
KÜÇÜLMEYE GİDİLMİŞTİ
Kasım ayında Neom'un önemli bir parçası olan The Line'ın, 2034 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapması beklenen stadyumu da içeren 1,5 mil uzunluğundaki bir geliştirme alanının tamamlanmasına odaklanmak amacıyla küçültüldüğü bildirilmişti.
Ayrıca Neom'un CEO'su da altı yıl görev yaptıktan sonra kasım ayında istifa ettmiş ancak bu ayrılığın nedeni hakkında herhangi bir açıklama yapılmamıştı.
'PROJELER RAFA KALKABİLİR'
Washington'daki Arap Körfez Devletleri Enstitüsü'nde konuk araştırmacı olan Tim Callen, Businnes Insider'a konu ile ilgili verdiği röportajında, "Bana kalırsa planlarda bir miktar küçülme olacak. Ya bazı düşük öncelikli projeler iptal edilecek ya da diğerleri daha uzun bir süreye yayılacak" dedi.
Callen, Suudi Arabistan'ın "küresel ve bölgesel etkinliklere başarılı bir şekilde ev sahipliği yapmak için gerekli olan ve Suudi vatandaşlarının refahını doğrudan etkileyen" projelere öncelik verebileceğini söyledi.
Politika araştırma enstitüsü Carnegie Orta Doğu Programı uzmanı Andrew Leber ise, "Düşük küresel petrol fiyatları, Suudi devlet kuruluşlarının önemli ölçüde küçülmelerini veya önemli mega projelerinden bazılarını iptal etmelerini daha olası hale getirecek" dedi.