Piyasada kırmızı alarm: Ayı piyasası nedir?

Trump’ın ticaret savaşı hamlesi küresel piyasaları altüst ederken Wall Street’te ayı piyasasının ayak sesleri yankılanıyor.

Son dönemde Ticaret savaşı, Wall Street'teki işlemcilerin ve tüketicilerin korku ve belirsizliğini artırmış durumda. Başkan Donald Trump geçen hafta gümrük vergisi tehditlerini yerine getirerek pek çok ülkeye ek tarifeler uygulamıştı.

Ertesi gün küresel piyasalar çöktü. Çin'in de ABD'ninkilere eşit gümrük vergileriyle misilleme yapacağını açıklamasının ardından satışlar derinleşti.

Yatırımcılar arasında ise 'ayı piyasası' endişeleri arttı.

AYI PİYASASI GERİ Mİ DÖNÜYOR?

Son ayı piyasaları 2022 ve 2020 yıllarında yaşanmıştı. S&P 500 için en son ayı piyasası 2022'de 3 Ocak'tan 12 Ekim'e kadar sürmüştü.

Uzmanlara göre, S&P 500 endeksinin bir ayda yüzde 34 değer kaybettiği ve şimdiye kadarki en kısa ayı piyasası olan 2020 yılındaki ani ve çalkantılı döneme benziyor.

Peki nedir bu ayı piyasası? İşte ayı piyasasına ilişkin Amerikan iş dünyası dergisi Fortune'un derlediği soru ve cevaplar:

Ayı piyasası nedir?

Ayı piyasası, gösterge endeksin yakın zamandaki en yüksek seviyesinden uzun bir süre boyunca yüzde 20 veya daha fazla düşmesi durumunda kullanılan bir terimdir.

Piyasa düşüşünü ifade etmek için neden ayı figürü kullanılıyor?

Ayılar kış uykusuna yatıyor. Bu da geri çekilmekte olan bir borsayı temsil ediyor. Buna karşılık, yükselen bir piyasa için kullanılan isim ise boğa piyasası. Çünkü boğalar hücum etmesi ile biliniyor. Bu da piyasa yükselişini temsil ediyor.

Ayı piyasaları ne kadar sürer ve ne kadar derinleşir?

İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana ayı piyasalarının zirveden dibe inmesi ortalama 13 ay, tekrar aynı seviyeye dönmesi ise ortalama 27 ay sürdü.

S&P 500 endeksi bu süre zarfında ayı piyasaları sırasında ortalama yüzde 33 düştü. 1945'ten bu yana en büyük düşüş, S&P 500'ün yüzde 57 düştüğü 2007-2009 ayı piyasasında yaşandı.

En uzun ayı piyasası ise 61 ay sürmüş ve Mart 1942'de sona erdi. Bu ayı piyasası sırasında endeks yüzde 60 düştü.

Ayı piyasası ne zaman sona erer?

Ayı piyasasının bitmesi için yatırımcılar en düşük noktadan yüzde 20'lik bir kazancın yanı sıra en az altı aylık bir süre boyunca sürekli kazanç arıyor.

Örneğin hisse senetlerinin Mart 2020'deki düşük seviyelerinden yüzde 20 yükselmesi üç haftadan kısa sürmüş ve ayı piyasasından çıkılmıştı.