Su krizi derinleşiyor: Barajlar yarı yarıya boşaldı, ırmaklar kurudu

Türkiye genelinde etkisini sürdüren aşırı sıcaklar ve yağışsız geçen aylar, barajlardaki su seviyelerini alarm verici düzeylere çekti.

Çanakkale'nin Bayramiç ilçesindeki barajda son iki ayda yaşanan dramatik düşüş, kuraklığın etkisini gözler önüne sererken, Bartın’daki Kirazlıköprü ve Kozcağız barajlarında da su seviyeleri yüzde 15'e kadar geriledi. Bartın’daki Gökırmak ise tamamen kurudu, ırmak yatağında balık ölümleri başladı.

KAZ DAĞLARI’NDAN SU GELMİYOR, BAYRAMİÇ BARAJI HIZLA BOŞALIYOR

Çanakkale'de çok sayıda su kaynağını içerisinde barındırdığı için mitolojide 'Bin Pınarlı İda' olarak geçen Kaz Dağları'ndan beslenen Bayramiç Barajı'nda mayıs ayında yüzde 83 olan su seviyesi, kuraklık ve sıcak hava nedeniyle yüzde 40'lara geriledi.

Çanakkale'de kış aylarından beri kuraklığın etkili olduğuna dikkat çeken Çanakkale Ziraat Odası Başkanı Ufuk Ünver, Kumkale köyünde çiftçilerin su azlığı nedeniyle üretimde sıkıntılar yaşadığını söyledi.

'MEVCUT SU BİZE BU YIL İÇİN BİLE YETMİYOR'

Bayramiç Barajı'nın tarımsal anlamda kendileri için çok önemli olduğunu söyleyen Ünver, "Çünkü burası Bayramiç, Ezine ve merkez ilçeyi besleyen baraj. Bayramiç Barajı'nın şöyle bir özelliği var. Bayramiç Barajı, Kaz Dağları'ndan beslenen bir baraj. Artık Kaz Dağları'ndaki doğal su kaynaklarında sular bitme noktasına geldi. Şu an Kaz Dağları'ndan Bayramiç Barajı'na hiç su gelişi yok. Kaz Dağları'ndan su gelmeyince var olan su da hızlı şekilde tükeniyor. Havanın sıcak olması ve buharlaşma bir yandan, bir de tarımsal anlamda aşırı kullanımda barajdaki suyu tüketiyor. Bayramiç Barajı'ndan maalesef açık sistemle sulanıyor. Suyun ve yaşamın bu kadar değerli olduğu bir zaman diliminde bizim halen açık sistemle tarımsal sulama yapmamız, suyun zayi olmasına neden oluyor. Bu durum gelecek yıl için de bizi sıkıntıya sokuyor. Biz suyu bu yıl hem kullanalım hem de gelecek yıl için arttıralım diye uğraşıyoruz. Ama mevcut su bize bu yıl için bile yetmiyor" dedi.

'HİÇ KİMSE İSTEDİĞİ KALİTE VE VERİMİ YAKALAYAMIYOR'

Mayıs ayında sulanmaya başladıklarında Bayramiç Barajı'nın su seviyesinin yüzde 83 olduğunun altını çizen Ünver, "Ancak şu an yüzde 40'lara geriledi. Yüzde 50'nin altına düştük. Halen sıcaklar devam ediyor. Önümüzde su ihtiyacı olan en az 3 ayımız daha var. Çünkü Bayramiç Barajı bildiğiniz gibi aynı zamanda meyve ağaçlarını da besliyor. Meyve ağaçları aşağı yukarı yıla bağlı olarak ekim ayına kadar sulanabiliyor. Böyle gittiği takdirde maalesef su sıkıntısı artık hat safhaya varacak. Bu susuzluk nedeniyle en büyük sıkıntıyı çeken Kumkale köyü oluyor. Kumkale köyündeki Batak Ovası, barajın en sonunda bulunuyor. Kumkale köyü, suyun denizle buluştuğu noktanın bir öncesinde yer alıyor. Barajdan suyun buraya ulaşması için 60 kilometrelik bir mesafe var. Su talebi fazla olduğu için, Bayramiç, Ezine ilçesine varıncaya kadar tüm köyler suyu aşırı tükettiği için açık kanaldan gelen su maalesef Kumkale'ye kadar ulaşamıyor. Bu nedenle 60 kilometrelik bu mesafede her çiftçimiz bilinçli su kullanmak zorunda. Şu an Kumkale'de susuzluk nedeniyle domates, biber, mısır ve kavun üreticisi büyük sıkıntıda. Hiç kimse istediği ne kaliteyi ne verimi yakalayamıyor" diye konuştu.

BARTIN'DA KURAKLIK NEDENİYLE BARAJLARDAKİ SU SEVİYESİ DÜŞTÜ, IRMAK KURUDU

Bartın'ın Derbent köyünde inşa edilen ve temelden yüksekliği 72,5 metre olan Kirazlıköprü Barajı'nın 66,19 milyon metreküp depolama kapasitesi bulunuyor. En son nisan ayının başında yağış alan bölgede, 3 aydır kuraklık üst seviyeye çıktı.

Son aylarda bölgeye yağış düşmemesi nedeniyle Ulus, Ovacuma çaylarından gelen su azalırken, Kirazlıköprü Barajı'ndaki su seviyesi yüzde 15'e düştü. Suyun, Kirazlıköprü Barajı içindeki su tahliye kanallarının 1 metre aşağısına düşmesi ile Gökırmak'a su akışı yapılamadı.

BALIK ÖLÜMLERİ YAŞANDI

Barajdan su verilememesi nedeniyle Gökırmak tamamen kurudu. Irmak yatağındaki balıklar küçük su birikintilerinde yaşarken, kuruyan alanlarda balık ölümleri yaşandı.

Irmak çevresinde bulunan Kurtköy, Büyükkıran, Terkehaliller, Muratbey, Akçalı ve Kabagöz köylerinin su ihtiyacının karşılandığı ırmak kenarlarındaki kuyularda da su kalmadığı öğrenildi. Su seviyesi azalan Kirazlıköprü Barajı ve kuruyan ırmak yatağı dron ile görüntülendi.

DİĞER İKİ BARAJDA SU SEVİYESİ AZALDI

Geçen yıl su tutmaya başlayan ve Kumluca ile Karabük yaylarından çaylara gelen sularla beslenen Kozcağız Barajı'ndaki su seviyesi yüzde 15'e, Karabük Yenice ormanlarından gelerek Kozcağız bölgesinde su tutan Kışla Sel Kapanı'nda su seviyesi de yüzde 10'a kadar düştü.

'BÖYLE KURAKLIK GÖRMEDİK'

Kirazlıköprü Barajı'nın yakınlarında bulunan Kurtköy'ün muhtarı Ersin Öztürk, kuraklık nedeniyle barajdaki su seviyesinin çok fazla düştüğü belirterek, "Irmağımızda kuraklık nedeniyle öbek öbek çukurlarımız oluştu. Sadece bir kısmında su kaldı, orada da balıklarımız yaşamaya çalışıyor. Bazı balıklar da ölüyor. Şu anda asfalt yatağına gelmiş bir ırmak yatağımız var. Yaklaşık 3,5 aydır buraya yağmur yağmadı. Önceki yıllarda sellerle boğuşurken, şimdi kuraklık ile boğuşuyoruz. Bizim su kaynaklarımız sadece köylere değil, kent merkezine de kuyularla veriliyor. Bu da suyun azalmasına büyük etki ediyor. 5-6 yıl önce böyle oldu ama bu çok daha fazla oldu. Böyle kuraklık görmedik. Vatandaşlarımızın suyu daha dikkatli kullanmalarını rica ediyoruz" dedi.