Suudi Arabistan'da 'itaatsiz' kadınlara uygulanan tarife: Cehennemi andıran 'bakım' merkezleri

Suudi Arabistan'ın kuzeybatısındaki bir şehirde, siyah abaya giymiş genç kadının bir binanın ikinci katındaki pencere pervazına çıkmış görüntüsü sosyal medyada büyük yankı uyandırdı. Görüntünün devamında kadının vinç yardımıyla bir grup erkek tarafından aşağıya indirildiği görüldü.

Kadının kim olduğu bilinmese de Dar El Reaya olarak bilinen gizli "kadın bakım evlerinden" birinden kaçmaya çalıştığı düşünülüyor.

Bu bakım evleri, ailesi ya da eşi tarafından "itaatsizlik, evlilik dışı ilişki ya da evden izinsiz çıkma" gibi nedenlerle toplumdan dışlanan kadınların bırakıldığı bir yer.

Suudi yetkililer bu yerleri "rehabilitasyon merkezi" olarak tanımlarken, içeriye kapatılan kadınlar ve aktivistler bu merkezleri "cehennemi andıran hapishaneler" olarak görüyor.

KIRBAÇLANIYORLAR, DIŞ DÜNYAYLA İLETİŞİMLERİ KESİLİYOR

İngiliz gazetesi The Guardian, bu bakım evlerinin içinin nasıl olduğuyla ilgili son altı ayda pek çok kadınla konuştu. Haftalık kırbaçlamaların olduğu, zorunlu din eğitiminin verildiği, dış dünyayla iletişimin kesildiği ve ziyaretin yasak olduğu bu kadın merkezlerinde, pek çok intihar ve intihara teşebbüs vakaları olduğu belirtiliyor.

Ailelerinin ya da erkek vasinin izni olmadan ayrılmalarına izin verilmediği için kadınların kimi zaman yıllarca merkezlerde kapalı tutulduğu da ifade ediliyor.

Suudi Arabistan "Vizyon 2030" kapsamında pek çok reforma imza attığını söylese de kadınlar kendilerine tanınan hak ve özgürlüklerin yetersiz kaldığını vurguluyor. Aktivistler, Suudi Arabistan'ın kadınları kontrol etme ve cezalandırma aracı olması bakımından bakım evlerinin uluslararası çapta daha az bilindiğini belirtiyor.

BAŞKA BİR KADINLA YALNIZ KALMAK DA SUÇ

Suudi yetkililer 1960'larda "çeşitli suçlamalar yöneltilen kızlar için sığınak" olarak kurulduğu ifade edilen bakım merkezlerinin psikiyatristlerin yardımıyla "kadın mahkumları rehabilite etmek" için kullanıldığını iddia ediyor.

Ancak The Guardian'ın tanıklara dayandırdığı haberine göre merkeze varışta kadınlara rızaları dışında çıplak arama, bekâret testi, yatıştırıcı ilaçlarla uyutma gibi uygulamalar yapılıyor. Ayrıca kadınlara içeride isimleriyle değil, numaralarıyla hitap ediliyor.

Gazeteye konuşan bir Suudi kadın "Kızlardan biri aile isminden bahsederse kırbaç yiyor. Dua etmezlerse kırbaç yiyorlar. Başka bir kadınla yalnız kalırlarsa hem kırbaç yiyorlar hem de lezbiyenlikle suçlanıyorlar" diye anlatıyor.

Kadınlardan bazıları aileleri tarafından Dar El Reaya'ya gönderilmekle tehdit edildiklerini anlatıyor. Örneğin şu anda sürgünde olan 38 yaşındaki Yahia "Babam cinsel istismarına boyun eğmezsem beni oraya göndermekle tehdit ediyordu" diyerek 13 yaşından beri bu tehditlere maruz kaldığını ifade etti.

'BAŞINA DAHA KÖTÜSÜ GELMEDİĞİNE ŞÜKRET'

Öte yandan 25 yaşındaki Amina, babası tarafından dövüldükten sonra Bureyde'deki bir "bakım" evine sığındığını söylüyor. Merkezdeki personelin "soğuk ve yardım etmeye hiç açık olmadığını" belirten Amina "Diğer kızların evlere zincirlendiğini söyleyerek benim yaşadıklarımı küçümsediler ve Allah'a başıma daha kötüsü gelmediği için şükretmemi söylediler" diye anlattı.

Merkezdekilerin ertesi gün babasını çağırdığını belirten Amina "İkimize de 'şartlarımızı' yazmamızı istediler. Ben dövülmemek, evlenmeye zorlanmamak ve çalışmama izin verilmesini yazdım. Babamsa herkese saygı göstermemi, evden izinsiz çıkmamamı ve yanımda hep bir erkeğin olmasını yazdı" dedi.

Korkudan dolayı şartları kabul ettiğini ifade eden Amina eve döndüğünde dayakların devam ettiğini ve nihayetinde ülkeden ayrılmak zorunda kaldığını ifade ediyor.

ERKEKLER KURUMLAR HAKKINDA NE DÜŞÜNÜYOR?

2022 yılında ülkeyi terk etmek zorunda kalmış olan Fawzia al-Otaibi, gazeteye verdiği demeçte bazı Suudi erkeklerin kadınların o merkezlere kapatılmayı hak ettiğini ve "hükümet onlara sığınacakları bir yer sağladığı için şükretmeleri gerektiğini" söylediğini ifade ediyor.

Sürgündeki başka bir aktivist de "Kendilerine zarar vermeyen ve saklamayan iyi ailelere sahip kadınlar da var. Ancak çoğu kadın sıkı kısıtlamalar altında yaşıyor ve çektiği eziyetlere sessizce katlanıyorlar. Devlet bu kurumlarla o eziyetleri destekliyor. Bu kurumlar yalnızca kadınları ayrıştırmak için var. Neden Suudi yetkililer kadınların açık kalmasına izin vermiyor?" diye belirtti.