Tereyağı tartışması: Sağlıklı mı, erken ölüme davetiye mi?
ABD’de tereyağı tüketimi 2024’te son 60 yılın zirvesine çıkarken, yeni bir araştırma tereyağı tüketiminin erken ölümle ilişkilendirilebileceğini ortaya koydu. Uzmanlara göre asıl farkı yaratan, tereyağının yerine hangi yağın tercih edildiği.
Yağlar kimyasal yapılarına göre doymuş ve doymamış olarak ikiye ayrılıyor. Tereyağında baskın olan doymuş yağlar, kanda kolesterolü yükselterek kalp-damar hastalıklarına zemin hazırlıyor. Doymamış yağlar ise tam tersine karaciğerdeki reseptörleri aktive ederek kolesterol seviyesini düşürüyor.
JAMA Internal Medicine dergisinde yayımlanan çalışmada, ABD’de 220.000 sağlık çalışanı 33 yıl boyunca takip edildi.
Günde yaklaşık 1 yemek kaşığı tereyağı tüketenler, hiç yemeyenlere göre %15 daha yüksek ölüm riski taşıdı.
En çok bitkisel yağ (zeytinyağı, kanola, soya yağı) tüketenlerin
ölüm riski ise %16 daha düşük çıktı.
Özellikle kanserden ölüm riskinde dikkat çekici bir fark vardı: 10
gram tereyağı yerine bitkisel yağ tüketmek, kanserden ölüm riskini
%17 azalttı.
TEREYAĞI MI, MARGARİN Mİ, ZEYTİNYAĞI MI?
Araştırma tereyağını doğrudan kalp hastalıklarıyla ilişkilendirmese de, bitkisel yağların bu riski azalttığı görüldü. Tereyağı tüketimi daha çok kanser ölümleriyle bağlantılı bulundu.
Alternatiflerde ise dikkatli olmak gerekiyor. Modern margarinler trans yağ içermese de, bazı çalışmalar tip 2 diyabet riskini artırabileceğini gösteriyor.