Tesla'nın başı belada

Tesla'nın en çok satan aracı Model Y’ye yapılan makyaj, ikinci çeyrekte satışları toparlama hedefi taşıyordu. Ancak teslimatlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 geriledi.

Avrupa'da durum daha da kötü... Tesla'nın bölgedeki satışları yılın ilk beş ayında yüzde 37 düştü. Aynı dönemde sektör genelinde elektrikli araç satışları yüzde 28 arttı. Tesla'nın Avrupa'da gerilemesi, Çinli rakibi BYD için fırsat doğurdu. Nisan ayında BYD, Avrupa’da ilk kez Tesla’yı geçerek en çok tam elektrikli araç satan marka oldu.

ABD’de de benzer bir tablo söz konusu. Cox Automotive verilerine göre Tesla'nın ABD'deki satışları yılın ilk yarısında yüzde 15 azaldı. Şirket hâlâ pazar lideri olsa da, 2022’de yüzde 75’in üzerinde olan pazar payı 2024 itibarıyla yüzde 50’nin altına geriledi. Çin’de ise Şanghay fabrikasından yapılan sevkiyatlar sekiz ay üst üste yıllık bazda düşüş gösterdi.

UCUZ MODELDE REKABET ARTTI

Tesla, şu anda yalnızca beş model satıyor: Model S (2012), Model X (2015), Model 3 (2017), Model Y (2020) ve Cybertruck (2023). Uygun fiyatlı bir model beklentisi ise yıllardır karşılanmadı. Buna karşın BYD, çok daha geniş bir model yelpazesi sunuyor ve çoğu Tesla modellerinden daha ucuz.

Ayrıca BYD, sadece beş dakikada şarj edilebilen yeni bir batarya sistemini de duyurdu.

Bununla birlikte, yeni oyuncular da pazarda hızla yükseliyor. Çinli teknoloji devi Xiaomi, elektrikli SUV modeli YU7 için ilk bir saat içinde yaklaşık 300 bin ön sipariş aldı. Yaklaşık 35 bin dolarlık fiyatıyla bu model, Tesla Model Y’den daha erişilebilir.

Tesla, nisanda yatırımcılara daha uygun fiyatlı modellerin bu yılın ilk yarısında üretime gireceğini söylemişti. Ancak ortada henüz yeni bir model görünmüyor. Kısa vadede, mevcut modellerin daha düşük donanımlı ve ucuz versiyonlarını piyasaya sürmekten başka bir seçenek bulunmuyor.

SİYASİ GELİŞMELER ETKİ ETTİ

Tesla’nın düşüşünde CEO Elon Musk’ın siyasi duruşunun da payı büyük. Trump yönetiminde üstlendiği görevler, federal kurumlara yönelik sert eleştirileri ve aşırı sağa verdiği açık destek, özellikle Demokrat eyaletlerde markaya olan ilgiyi azalttı.

En dikkat çekici örnek, Tesla’nın merkezi konumundaki Kaliforniya’daki düşüş. Eyalette Tesla kayıtları 2023 boyunca dört çeyrek arka arkaya azaldı.

Tepkiler zamanla küresel bir boykot kampanyasına dönüştü. Şirketin galerilerinde protestolar düzenlendi, bazı tesislerinde ise kundaklama ve şiddet olayları yaşandı.

Musk, bu politikalara yönelik tepkilerin farkında olduğunu kabul etti ancak sağ seçmen kitlesinde yeni bir müşteri tabanı yaratabileceğini savundu. Şu ana kadar bu potansiyelin satışlara yansıdığına dair net bir veri bulunmuyor.

Dahası, Musk ile Trump arasındaki ilişki de son dönemde bozuldu. Musk, Başkan’ın vergi yasasına yönelik eleştirilerde bulununca, Cumhuriyetçi politikacılar Tesla’yı hedef almaya başladı. Bu durum, Tesla’nın elektrikli araçlar için sağlanan 7.500 dolarlık vergi teşvikinden dışlanma riskini de beraberinde getirdi.

Ayrıca, Trump yönetiminin emisyon ve yakıt ekonomisi standartlarını gevşetme planı, Tesla’nın bu alanda diğer otomobil üreticilerine sattığı karbon kredilerinden elde ettiği milyarlarca dolarlık gelirleri de tehdit ediyor.