'Trump'ın sıradaki gündemi Türkiye–Yunanistan-Kıbrıs sorunu olabilir

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) önde gelen gazetelerinden Politis, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze ve Ukrayna’dan sonra Doğu Akdeniz’de Yunanistan, Türkiye ve Kıbrıs sorununa odaklanabileceğini yazdı.

Politis’in “Gazze ve Ukrayna’dan sonra Trump, Yunanistan–Türkiye–Kıbrıs düğümünü çözmeye mi hazırlanıyor?” başlıklı haberinde, ABD’nin Ankara Büyükelçisi Thomas Barrack’ın, Washington’un Yunanistan ve Türkiye’yi “yeni bir bölgesel düzen içinde birbirine bağlamak” istediğini, “Kıbrıs’ın ise bu düzenin merkezindeki kritik sorun olduğunu ifade ettiği” belirtildi.

Uzmanlar, ABD’nin bölgede artan ilgisinin olası etkilerini değerlendirirken, GKRY’nin bu sürece hazırlıklı olması gerektiğini vurguladı.

ABD'NİN ARTAN DOĞU AKDENİZ İLGİSİ

Politis’in haberinde, Barrack’ın Yunan Kathimerini gazetesine verdiği röportaja atıfta bulunuldu.

Barrack, röportajda, Doğu Akdeniz’de ilişkilerde “yeni bir momentum” ve geçmişi geride bırakıp “yeni bir paradigma kurma” ihtiyacından söz ederek, ABD’nin bu sürecin başlangıcını Yunanistan ve Türkiye ile yapmayı hedeflediğini belirtmişti.

Barrack, kendisi ve ABD’nin yeni Atina Büyükelçisi Kimberly Guilfoyle’un, ABD Başkanı Trump ile bölgede ABD’nin rolünü görüştüğünü söylemişti.

Trump’ın, ABD’nin bu iki ülkeyi ‘yeni bir biçimde birbirine bağlayacak harç’ olup olamayacağını sorduğunu aktaran Barrack, “Artık zamanı geldi. Yeni bir bölgesel düzen kurulmalı. ABD de bunun gerçekleşmesinde bir köprü olabilir. Hedefimiz bu” demişti.

Hazar Denizi’ndeki enerji kaynaklarını Akdeniz’e bağlamayı amaçlayan bir “refah modeli” öneren Barrack, Yunanistan ve Türkiye'nin bu hattın doğal geçiş kapıları olacağını belirtti.

Barrack, Kıbrıs’ın bu tabloda kritik olup olmadığı sorusuna ise, “Sağlıklı bir bedenin ortasında apse olamaz. Bedenin tüm parçalarının iyileşmesi gerekir. Kıbrıs da bu yapının kilit bir parçası” yanıtını verdi.

'TRUMP PLANI BELİRSİZ'

Politis’e konuşan uzmanlar, ABD gerçekten Doğu Akdeniz’de dengeleri değiştirmeyi planlıyorsa Kıbrıs’ın bu durumun sonuçlarına hazırlıklı olması gerektiğini vurguladı.

Politis’e konuşan bir GKRY hükümeti kaynağı ise, “ABD’nin mevcut önceliklerinin Gazze ve Ukrayna olduğunu; sırada Suriye’nin bulunduğunu, bu ülkenin ciddi finansman sorunları nedeniyle patlamaya hazır bir istikrarsızlık ürettiğini” belirtti.

Uluslararası ilişkiler uzmanı James Ker-Lindsay de, “herkesin Türk–Yunan ilişkilerinin iyileşmesini ve Kıbrıs’ta bir çözüm görmek istediğini, ancak ABD’nin bunu geçmişte başarısız olmuş süreçlerden farklı şekilde nasıl yöneteceğinin belirsiz olduğunu” söyledi.

ABD’nin son barış girişimlerinin kaygı verici olduğunu kaydeden Ker-Lindsay, "Trump’ın Doğu Akdeniz için 28 maddelik bir plan açıklayacağını hayal edin. Kıbrıs, Yunanistan ve Türkiye’nin buna dair endişe duyması çok doğal olur” dedi.

TRUMP'TAN KAPSAMLI STRATEJİ

Politis’e konuşan enerji analisti Charles Ellinas ise Trump’ın, bölgeye yönelik kapsamlı bir strateji uyguladığını belirterek, Atina’daki son P-TEC enerji konferansında görülen yoğun Amerikan varlığının bunun göstergesi olduğunu ifade etti. Ellinas, “Amerikan politikasının amacı, deniz yetki alanı anlaşmazlıkları ve Kıbrıs sorunu gibi büyük sorunları ortadan kaldırmaktır” diye konuştu.

Ellinas, Trump yönetiminin Yunanistan, Türkiye, Kıbrıs ve İsrail’e siyasi atama büyükelçiler göndererek bölgesel stratejiyi hızlandırdığını belirtti. Stratejinin iki enerji koridoruna dayandığını söyleyen Ellinas, Kuzey–Güney Koridoru’nun (İsrail–Ukrayna) odak noktasının Yunanistan, Doğu–Batı Koridoru’nun (Hazar–İtalya) odak noktasının ise Türkiye olduğunu kaydetti.

ABD’nin ilgisinin enerji şirketleri ve Yunanistan’a LNG ihracatıyla bağlantılı olduğunu vurgulayan Ellinas, Avrupa’nın bölgede etkisinin neredeyse sıfırlandığını ve Trump’ın bölgedeki sorunları kendi inisiyatifiyle çözeceğini ifade etti.