Uzayda heyecanlandıran keşif
James Webb Uzay Teleskobu (JWST) gözlemleri, Dünya’dan yalnızca 40 ışık yılı uzaklıktaki TRAPPIST-1e adlı ötegezegende yaşamı destekleyebilecek atmosfer ipuçları ortaya koydu. Bulgular henüz kesinleşmese de, bu keşif astronomların ikinci bir Dünya arayışında en heyecan verici adımlardan biri olarak değerlendiriliyor.
2016’da keşfedilen TRAPPIST-1 sistemi, küçük kırmızı cüce yıldızının etrafında dönen yedi kayalık gezegenden oluşuyor. Bunların bir kısmı yıldızın yaşanabilir bölgesinde, yani yüzeyde sıvı su barındırmaya uygun sıcaklık aralığında bulunuyor.
TRAPPIST-1e, bu bölgenin en dikkat çekici adaylarından biri. Araştırmacılar, gezegenin yüzeyinde suyun sıvı halde kalabilmesi için bir atmosfere ihtiyaç olduğunu vurguluyor.
ATMOSFER VARLIĞI HENÜZ BELİRSİZ
ABD’den Space Telescope Science Institute ve Johns Hopkins Üniversitesi’nden bilim insanlarının liderlik ettiği ekip, JWST ile TRAPPIST-1e’nin yıldızının önünden geçişlerini gözlemledi. Gözlemler sırasında yıldız ışığındaki değişimler, gezegenin atmosferine dair ipuçları sundu.
Elde edilen veriler iki olasılığa işaret ediyor: TRAPPIST-1e ya ağır gazlardan oluşan ikincil bir atmosfere sahip ya da tamamen çıplak, atmosferi olmayan kayalık bir gezegen.
VENÜS VE MARS SENARYOLARI ZAYIFLADI
İlk analizler, Venüs veya Mars benzeri yoğun karbondioksit atmosferi olasılığını zayıflatıyor. Bulgular, güçlü karbondioksit ve metan kombinasyonlarını da desteklemiyor.
Buna karşılık, sonuçlar azot bakımından zengin, düşük oranda karbondioksit ve metan içeren bir atmosfer ihtimaliyle uyumlu görünüyor. Dünya atmosferinin yaklaşık yüzde 78’inin moleküler azottan oluştuğu düşünüldüğünde, bu senaryo özellikle heyecan verici.
İKİNCİ BİR DÜNYA UMUDU
MIT’den gökbilimci Sara Seager, “TRAPPIST-1e hâlâ en güçlü yaşanabilir bölge adaylarımızdan biri. Yeni bulgular, ne tür bir dünya olduğunu anlamaya bir adım daha yaklaştırıyor” dedi.
Araştırmacılar, JWST ile yapılacak yeni gözlemler sayesinde gezegenin atmosferi konusunda daha kesin sonuçlara ulaşmayı bekliyor.
Araştırmacı Natalie Allen, “Dünya boyutlarında, 40 ışık yılı uzaklıktaki bir gezegenden gelen yıldız ışığını ölçmek ve orada yaşam ihtimalini tartışmak inanılmaz. Webb ile keşiflerin daha en başındayız” ifadelerini kullandı.
Çalışmaların sonuçları The Astrophysical Journal Letters dergisinde iki ayrı makale olarak yayımlandı.