Avrupa İran'ı sıkıştırdı, Cenevre'den sonuç çıkmadı

İsrail'in İran'ın nükleer tesislerine, üst düzey askeri yetkililerine ve nükleer fizikçilerine karşı başlattığı saldırılar, Avrupa Orta Doğu'daki tansiyonu düşürmek için ilk adımı dün attı.

Avrupalı dışişleri bakanları dün Cenevre'de İranlı mevkidaşlarını Tahran'ın nükleer programına sınırlamalar getirilmesi için baskı yaptı. Ancak bu görüşmeden herhangi bir sonuç çıkmadı.

Lüks bir otelde saatlerce süren tartışmanın ardından yetkililer, bakanların görüşmelere devam etmeye hazır olduğu yönünde açıklamalar yapsa da dikkate değer bir adım atılmadı.

Avrupa ülkeleri görüşmede İran'ı uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sınırlamaya ve ABD ile tekrar müzakere masasına oturmaya ikna etmeye çalıştı. Ancak İran, İsrail saldırıları durmadan ABD ile masaya oturmayacaklarını vurguladı.

TRUMP AVRUPA'NIN GİRİŞİMLERİNİ KÜÇÜMSEDİ

Diyalogların devam edeceği söylense de saat işlemeye devam ediyor: ABD Başkanı Donald Trump, ABD'nin İsrail'in İran'a yönelik saldırılarına katılıp katılmayacağına iki hafta içinde karar vereceğini söyledi.

Avrupalı bir diplomat, yeni bir toplantı için tarih belirlenmediğini ancak iki hafta içinde yeniden bir araya gelmeyi planladıklarını açıkladı. Trump ise Avrupa'nın girişimlerini küçümseyerek herhangi bir sonuç alınamayacağını söyledi.

"Yok yardım etmediler" diye dün açıklama yapan Trump "İran Avrupa'yla konuşmak istemiyor. Bizimle konuşmak istiyor. Avrupa bu konuda yardımcı olamayacak" dedi.

ARAKÇİ'YE: YAPILAN DİPLOMASİYE İHANETTİ

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, NBC televizyonuna verdiği röportajda ABD ile müzakere sürecine ilişkin açıklamalarda bulundu.

"Diplomasi, İran’ın nükleer meselesini iki hafta içinde çözebilir mi?" sorusunu cevaplayan Arakçi, "Bu, ABD’lilerin tutumuna bağlı. Gerçekten müzakere edilmiş bir çözüm mü istiyorlar, yoksa İran’a saldırı gibi başka planları mı var? Belki de akıllarında bu plan vardı ve bunu örtbas etmek için müzakerelere ihtiyaçları vardı. Artık onlara nasıl güvenebileceğimizi bilmiyoruz. Yaptıkları şey aslında diplomasiye ihanetti" ifadelerini kullandı.

AVRUPA İÇİNDE DE BÖLÜNME VAR

Avrupa, 2015 nükleer anlaşmasına benzer bir modelle İran’ın sınırlı da olsa uranyum zenginleştirmesine izin verilmesini savunuyor. Ancak ABD, hiçbir koşulda İran'ın uranyum zenginleştirmesine izin verilmemesi gerektiğini öne sürüyor.

İran ise nükleer silah üretmeyeceğini tekrar tekrar dile getirmekle birlikte sivil kullanım için uranyum zenginleştirmeye devam etmesinin hakkı olduğunu belirtiyor.

Bu arada Avrupa ülkeleri arasındaki görüş ayrılıkları da dikkat çekiyor. Almanya Başbakanı Friedrich Merz İsrail'i destekleyen açıklamalar yaparken Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron rejim değişikliğine "Irak'tan ders almadık mı?" diyerek karşı çıktı.