Almanya'dan tatil için geldikleri İstanbul'da "zehirlenme" şüphesiyle hastanede tedavi altına alındıktan sonra ailenin dört ferdinin de öldüğü soruşturmada ailenin ölümüne neden olan maddenin alüminyum fosfit olma ihtimali güçlendi.
Olayla ilgili ortaya çıkan detaylardan biri ailenin zehirlenmesinden saatler önce kaldıkları otelin giriş katındaki bir odanın tahtakurusuyla mücadele için ilaçlandığı olmuştu.
Kullanılan ilaçta bulunan alüminyum fosfit maddesinin ailenin bulunduğu odaya banyo boşluğundaki havalandırmadan ulaşarak odadakileri zehirlemiş olabileceği ihtimali üzerinde duruluyor.
Alman gazetesi Der Spiegel bunun üzerine alüminyum fosfitin ne kadar tehlikeli olduğunu mercek altına aldı.
NEREDE KULLANILIYOR?
Alüminyum fosfit, alüminyum ve fosfordan oluşan, genellikle tablet halinde üretilen koyu gri-yeşilimsi bir bileşik. Nemle temas ettiğinde ortaya monofosfan (fosfin) denen son derece zehirli bir gaz çıkıyor. Bu gaz tahıl depolarında, yük ambarlarında, konteynırlarda ve barajlarda yaşayan kemirgenlere karşı kullanılıyor.
Açığa çıkan fosfin gazı açık alanlarda ya da havalandırılan depolarda günler içinde fosfata dönüşerek tehlikesini büyük ölçüde yitiriyor. Ancak kapalı alanlarda, özellikle de otel odalarında ciddi risk taşıyor.
VÜCUDA NASIL ZARAR VERİYOR?
Fosfin en çok solunduğunda tehlike yaratıyor. Çok düşük yoğunluklarda bile yarım saat içinde kusma, ishal, kalp ritim bozuklukları gibi belirtiler görülebiliyor. Ayrıca karaciğer ve böbrek hasarına yol açabiliyor.
Eser miktari dahi ölüme yol açabiliyor. Federal Risk Değerlendirme Enstitüsü (BfR), bu nedenle alüminyum fosfiti "en yüksek tehlike" kategorisinde değerlendiriyor.
Bilim insanları fosfinin hücre metabolizmasını nasıl bozduğunu tam olarak açıklayabilmiş değil. Hayvan deneylerinde gazın hücrelerin enerji üretiminde kullandığı ATP'nin azalmasına yol açtığı ve hücrelerin yeterince oksijen alamamasına neden olduğu tespit edildi.
Madde için bir panzehir bulunmuyor.
MADDEYE KARŞI NE GİBİ ÖNLEMLER ALINDI?
Der Spiegel alüminyum fosfitin Almanya'da sıkı kurallarla kullanıldığını ifade ediyor. Buna göre maddeyi kullanacak kişilerin özel eğitim almış olması, izin sahibi olması, uygulanan alanın tamamen yalıtılması ve işlem sonrası gaz seviyesinin ölçülerek sınır değerin altına indiğinin kanıtlanması gerekiyor.
Bu nedenle de alüminyum fosfit Almanya'da otel ilaçlamalarında neredeyse hiç kullanılmıyor. Tahtakurularına karşı genelde piretroid grubundan farklı böcek ilaçları tercih ediliyor.
Türkiye'de de alüminyum fosfit, mevzuat gereği yalnızca sertifikalı uzmanlar tarafından uygulanabiliyor ve uygulama yapılan alanın en az üç gün karantinaya alınması gerekiyor.
Böcek ailesinin ölümü soruşturmasında yakalama kararlarıGündem
