Nepal’de hükümetin devrildiği Zkuşağı protestoları, son dönemde bölgede gençlerin öncülüğünde art arda yaşanan protestoları akıllara getirdi.
Nepal'de Başbakan KP Sharma Oli ve çok sayıda hükümet yetkilisinin evleri protestocular tarafından ateşe verildikten sonra kül yığınına dönüştü. Bir zamanlar sarsılmaz güce sahip Oli, istifa ettikten sonra hâlâ saklanıyor ve nerede olduğu bilinmiyor.
Ülkede büyük dönüşüme yol açan gelişmeler, yaşları 13 ila 28 arasında değişen gençlerin oluşturduğu ve kendilerine “Z Kuşağı” adını veren lidersiz, örgütsüz ancak güçlü halk hareketi sonucunda meydana geldi. Hafta sonunda parlamento resmen feshedildi, ana siyasi partiler geçici yönetimden dışlandı ve yolsuzluk karşıtı kampanyalarıyla tanınan eski Başyargıç Sushila Karki, Nepal’in ilk kadın başbakanı olarak göreve başladı.
GÜNEY ASYA'YI KUŞATAN DEĞİŞİM
Nepal’deki bu büyük değişim, bölge genelinde art arda yaşanan gençlik ayaklanmalarının en son halkası olarak görülüyor.
Sri Lanka’da Gotabaya Rajapaksa’nın 2022’de, ardından Bangladeş’te Şeyh Hasina’nın geçen yıl görevden ayrılmak zorunda kaldığı kitlesel gençlik protestoları, Nepal’deki isyanın ilham kaynakları oldu.
Endonezya'da benzer gösteriler son dönemde ülkeye yayılmıştı.
Guardian'a konuşan 26 yaşındaki Nepalli protesto liderlerinden Tanuja Pandey, yaşananların yılların birikmiş öfkesinin dışavurumu olduğunu vurguladı: “Güce ve bağlantılara sahip olanlar zenginleşirken, geri kalanımız sefalet içinde. Biz Z Kuşağı nesli bunun bedelini ödedik. Sokağa çıkmak zorunda kaldık.”
Nepal’deki genç nüfusun öfkesi uzun süredir büyüyordu. Son 16 yılda 14 farklı başbakanın görev yapması, yolsuzluk skandalları ve ekonomik krizler gençler arasında umutsuzluk yaratmıştı.
'NEPOBABY' TEPKİSİ
Sosyal medya da bu gençlik hareketinin merkezinde yer aldı. TikTok, Instagram ve X gibi platformlarda hızla yayılan #NepoBaby ve #NepoKids etiketleriyle, siyasi elitlerin çocuklarının lüks yaşam tarzları ifşa edildi.
Louis Vuitton ve Gucci kıyafetleriyle pozlar veren, pahalı tatillerde görüntülenen genç elitler, halkın çoğunluğu için sistemin ne kadar yozlaştığının kanıtı olarak görüldü.
Olayların zirveye ulaşmasında dönüm noktası, Oli hükümetinin sosyal medya platformlarına yönelik geniş çaplı yasak kararı oldu. Facebook, YouTube ve WhatsApp gibi uygulamaların kapatılması, Kuşağı'nın tepkisini sokağa taşıdı.
