ABD Başkanı Donald Trump, Çin ürünlerine yönelik tarifeleri 1 Kasım’dan itibaren %100 artıracağını açıkladı. Ayrıca Çin’e karşı kritik yazılım ihracatına kontrol getireceğini duyurdu. Bu açıklama, Pekin’in geçtiğimiz hafta nadir toprak elementleri ihracatına sınırlama getirmesinin ardından geldi.
Trump’ın hamlesi, 2025 boyunca süren Çin hisse rallisini tehdit ederken, küresel borsalarda sert satışlara yol açtı. ABD’de işlem gören Çin hisselerini izleyen endeks %6’dan fazla gerileyerek Nisan ayından bu yana en büyük düşüşünü yaşadı. ABD’de Nvidia hissesi de, iki ülke arasındaki teknoloji ihracat kısıtlamalarından etkilenen şirketlerden biri olarak %5’e yakın değer kaybetti.
HİSSELERDE RALLİ TEHLİKEDE
2025 boyunca Hong Kong Hang Seng Endeksi %31 yükselmiş, Çin ile ABD arasındaki ticaret ateşkesi ve yapay zekâ sektöründeki iyimserlik borsalara güçlü destek sağlamıştı. Alibaba hisseleri bu yıl %100’den fazla, Tencent ise %60’a yakın değer kazanmıştı.
Ancak yeni gümrük tarifesi tehdidiyle birlikte bu yükselişin yön değiştirmesi bekleniyor.
YUAN VE ASYA PARA BİRİMLERİ ZORLANIYOR
Trump’ın açıklamalarının ardından yuan zayıflarken, Asya para birimlerinde de değer kaybı görüldü. Çin yuanı yıl genelinde dolara karşı %2 değer kazanmıştı, ancak Cuma günü 7,136 seviyesinde kapandı.
“Yuan, bölge para birimleri için bir çıpa görevi gördüğünden, kalıcı zayıflık Asya genelinde olumsuz etki yaratır,” diyen analistler, Avustralya dolarının %1,3 düştüğüne dikkat çekti.
ÇİN TAHVİLLERİ GÜVENLİ LİMAN OLDU
Artan gerilim, yatırımcıların Çin devlet tahvillerine yönelmesine neden oldu. 30 yıllık tahvil getirisi beş baz puan düşerek Nisan’dan bu yana en büyük gerilemesini yaşadı.
Uzmanlara göre, bu gerilim iki liderin bu ayki Trump–Şi zirvesi öncesi pazarlık stratejisi olarak da görülebilir. Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in bu ay Güney Kore’deki zirvede bir araya gelmesi planlanıyor. Trump, görüşmeyi iptal edebileceğini söylemiş ancak daha sonra olasılığı açık bırakmıştı.
PEKİN’DEN YANIT: “TEHDİT DEĞİL, MÜZAKERE”
Çin Ticaret Bakanlığı Pazar günü yaptığı açıklamada, ABD’nin daha yüksek tarifelerle tehdit etmeyi bırakması ve ticaret anlaşması için daha fazla müzakere yürütmesi çağrısında bulundu. Bakanlık, nadir toprak elementleriyle ilgili önlemlerin “ulusal güvenlik” gerekçesiyle alınan savunma amaçlı adımlar olduğunu vurguladı.
PİYASALARIN GÖZÜ PAZARTESİ GÜNÜ YUAN KURUNDA
Pazartesi günü yatırımcıların odak noktası, Çin Merkez Bankası’nın yuan için belirleyeceği günlük referans kuru olacak. Bu seviye, para biriminin gün içi dalgalanma aralığını %2 ile sınırlandırıyor.
MSCI Çin Endeksi, Eylül’de beşinci ayını da artıda kapatarak 2018’den bu yana en uzun kazanç serisini yaşamıştı.
