Çin Ulaştırma Bakanlığı, Salı gününden itibaren ABD’ye ait, ABD yapımı, ABD tarafından işletilen veya ABD bayrağı taşıyan gemilere liman ücreti uygulanacağını duyurdu. Bu karar, ABD’nin aynı gün yürürlüğe girecek Çin bağlantılı gemilere liman ücreti getirmesine yanıt niteliğinde.
ABD Başkanı Donald Trump, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile iki hafta sonra Güney Kore’de yapılması planlanan görüşmeye gerek olmadığını söyledi. Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, ABD’nin Çin’den ithal ürünlere yönelik “büyük bir tarife artışı” üzerinde çalıştığını belirtti.
Çin’in kararının, yalnızca ABD bayraklı gemileri değil, %25 veya daha fazlası ABD merkezli yatırım fonları tarafından kontrol edilen şirketlere ait gemileri de kapsayacağı ifade edildi.
Salı gününden itibaren Çin yapımı ya da Çin’e ait gemiler, ABD limanlarına uğradıklarında sefer başına net tonaj üzerinden 50 dolar sabit ücret ödeyecek. Analistlere göre, Çinli deniz taşımacılığı devi COSCO (OOCL filosu dahil) bu uygulamadan 2026 yılına kadar yaklaşık 2 milyar dolar ek maliyetle karşı karşıya kalabilir.
ÇİN: ABD’NİN UYGULAMASI AYRIMCI
Çin Ulaştırma Bakanlığı, ABD’nin getirdiği liman ücretlerini “açıkça ayrımcı” olarak nitelendirdi ve bu uygulamanın küresel tedarik zincirinin istikrarını bozduğunu belirtti.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Bu adım, Çin’in denizcilik endüstrisinin meşru çıkarlarına ciddi şekilde zarar veriyor, uluslararası ticaret düzenini baltalıyor” ifadeleri yer aldı.
Çin Ticaret Bakanlığı ise ayrıca, alınan karşı önlemlerin “küresel denizcilik ve gemi inşa sektörlerinde adaleti korumaya yönelik meşru bir savunma” olduğunu vurguladı.
Son 20 yılda Çin, dünya gemi inşasında lider konuma yükselirken, ABD’nin üretimi büyük oranda geride kaldı. Askeri ve ticari kaynaklara göre Çin tersaneleri geçen yıl 1.000’den fazla ticari gemi inşa ederken, ABD sadece 10’dan az gemi üretti.
ÜÇ YILDA KADEMELİ ARTIŞ
Çin limanlarına yanaşacak ABD bağlantılı gemiler için ücret Salı günü 400 yuan (56,13 dolar) olarak başlayacak. Ücretler 17 Nisan 2026’da 640 yuan (89,81 dolar), 17 Nisan 2027’de ise 880 yuan (123,52 dolar) seviyesine çıkacak. 17 Nisan 2028’den itibaren 1.120 yuan (157,16 dolar) olacak.
ABD Ticaret Temsilciliği tarafından yürütülen inceleme sonrası getirilen yeni ücretler, Washington’un yerli gemi inşasını canlandırma ve Çin’in denizcilik gücünü sınırlama çabasının bir parçası olarak görülüyor.
Eylül ayından bu yana artan ticaret gerilimi, ABD ile Çin arasında tarifelerde geçici ateşkesin bitmesine haftalar kala yeni bir boyut kazandı. Bu yılki misilleme tarifeleri, ABD’nin tarım ve enerji ürünlerinin Çin’e ihracatını ciddi şekilde sınırlamış durumda.
