Çin Başbakanı Li Qiang, Pazartesi günü Çin’in Hangzhou kentinde Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ile bir araya geldi. Li, görüşmede iki ülkenin “birbirine güvenen iyi komşular ve iyi ortaklar” olduğunu belirterek, “Çin, kalkınma stratejilerini Rusya ile uyumlu hale getirmeye ve çeşitli alanlarda iş birliğini genişletmeye hazır” ifadelerini kullandı.

Çin devlet televizyonu CCTV, görüşmede güvenlikten enerjiye, ticaretten teknolojiye kadar birçok başlığın ele alındığını aktardı.

MİŞUSTİN’İN İKİ GÜNLÜK ÇİN ZİYARETİ

Rusya Başbakanı Mişustin, iki günlük resmi ziyaret kapsamında Salı günü Pekin’de Devlet Başkanı Şi Cinping ile de görüşecek.
Rus haber ajansı TASS, görüşmelerin odağında ekonomik ve teknolojik iş birliğinin yer aldığını bildirdi.

Ziyaret, Rusya’nın Ukrayna savaşı nedeniyle Batı yaptırımlarıyla mücadele ettiği, Çin’in ise ABD ile ticaret ve teknoloji alanında artan gerilim yaşadığı bir dönemde gerçekleşiyor.

İki lider, en son Ağustos 2024’te düzenlenen hükümetler arası toplantıda bir araya gelmişti. O görüşmede Li, Çin-Rusya ilişkilerinde “yeni bir dinamizm” ve “canlılık” gördüğünü söylemişti.

Kremlin, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada Mişustin’in ziyaretine “çok büyük önem” verdiklerini belirtti ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Şi Cinping’e özel bir mesaj gönderip göndermeyeceğini açıklamadı.

“SINIRSIZ ORTAKLIK” VE ENERJİ BAĞLANTILARI

Putin ve Şi, Şubat 2022’de “sınırsız ortaklık” anlaşması imzalamıştı. Bu tarihten sonra Rusya, yaptırımların etkisini hafifletmek için Çin’e daha fazla yöneldi. İki ülke arasındaki ticaret rekor seviyelere ulaşırken, enerji iş birliği ve yuan üzerinden yapılan ticari işlemler arttı.

Bu çerçevede, Sibirya’nın Gücü 2 adlı doğalgaz boru hattı projesi de önemli bir gündem maddesi olmaya devam ediyor. Rusya’nın Arktik bölgelerinden Çin’e, Moğolistan üzerinden yılda 50 milyar metreküp doğalgaz taşımayı hedefleyen proje bu yıl ilerleme kaydetse de, fiyatlandırma konusundaki belirsizlikler sürüyor.

TİCARETTE GERİLEME VE YAPTIRIM ETKİSİ

ABD ile Çin arasındaki ticaret gerilimleri, Moskova ve Pekin’i sınır ötesi ticareti artırmaya yöneltmişti. Ancak son aylarda iki ülke arasındaki ticaret hacmi düşüş eğilimine girdi.

Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanı Anton Alihanov, bu düşüşü “dış ekonomik baskılar” ve Çin mallarının Rus pazarında “doygunluğa ulaşmasıyla” açıklıyor.

Reuters’ın haberine göre, Çinli petrol devleri, ABD’nin Rosneft ve Lukoil’e yönelik yaptırımları sonrası deniz yoluyla Rus petrolü alımını askıya aldı.

Çin gümrük verilerine göre, Eylül ayında Çin’in Rusya’ya yuan cinsinden ihracatı yıllık bazda %21 azalarak son yedi ayın en büyük düşüşünü kaydetti. Buna karşın, Çin’in Rusya’dan ithalatı aynı dönemde %3,8 artış gösterdi.

YENİ ANLAŞMALAR VE TARIM İHRACATI

Hafta sonunda Ningbo kentinde düzenlenen bir komisyon toplantısında, Rusya Başbakan Yardımcısı Dmitri Çernışenko ile Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng, bakır ve nikel ihracatında artış ile tarım ürünlerine daha geniş pazar erişimi konularını gündeme aldı.

Her iki taraf da, mevcut küresel baskılara rağmen ekonomik ilişkileri derinleştirme kararlılığını yineledi.