Çin'den Trump'ı üzecek sürpriz: Listede Türkiye de var

ABD'nin başlattığı ticaret savaşına rağmen Çin'in ihracatında hızlanma sürüyor.

Başkan Donald Trump'ın uygulamaya koyduğu tarifelerin ve diğer kısıtlamaların etkisiyle ABD'ye ihracatı azalan Çin, bu durumu diğer ülkelere ihracatı artırarak telafi ediyor.

Çin'in temmuz ayı ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,2 oranında artarak 322 milyar dolar oldu.

"ÇOĞU EKONOMİSTİ ŞAŞIRTTI"

Bloomberg, "Temmuzdaki artış, haziran ayındaki yüzde 5,8'lik artışın yavaşlamasını bekleyen çoğu ekonomisti şaşırttı" yorumuna yer verdi.

Bugün açıklanan veriler, Çin'in ihracatındaki artışın Avrupa Birliği, Güneydoğu Asya, Avustralya, Hong Kong ve diğer pazarlara yapılan sevkiyatlardaki güçlü büyümeden kaynaklandığını gösterdi. Bu artış, ABD'den yapılan alımlarda çift haneli düşüşün yaşandığı dördüncü ayı fazlasıyla telafi etti.

ÇİN MALLARI ABD DIŞI ÜLKELERE AKTI

BNP Paribas SA'nın Çin Baş Ekonomisti Jacqueline Rong, "Çin'in son üç ayda beklenenden daha güçlü yurt dışı sevkiyatlarını destekleyen şey, ABD dışındaki pazarlara yapılan ihracat oldu" dedi.

Rong, "ASEAN ülkelerine yapılan satışların bir kısmının rota değişikliğiyle bağlantılı olduğu düşünülürken, aktarmalı sevkiyatlarla ilişkili olma olasılığı daha düşük olan Latin Amerika ve Afrika'ya yapılan ihracat daha da güçlüydü. Çin malları oldukça rekabetçi ve son aylarda yuan, ABD dışındaki para birimlerine karşı değer kaybetti, bu da ihracata yardımcı oldu" dedi.

Çin'in ihracatı temmuzda, ABD'ye yüzde 21,6 oranında azalırken, AB'ye yüzde 9,3, ASEAN ülkelerine yüzde 16,8 arttı. Çin'in ithalatı ise temmuzda yüzde 4,1 arttı.

"TEMEL RİSK KONTROLLERİN SIKILAŞMASI"

Pekin ve Washington, 90 günlük gümrük vergisi ateşkesini uzatmak için görüşmeler yürütüyor. Çin tarafı, iki ülkenin geçen ay İsveç'te yapılan görüşmelerin ardından ateşkesi uzatma konusunda anlaştıklarını açıklasa da, ABD yetkilileri, anlaşmanın sürdürülmesi konusunda son kararı Başkan Donald Trump'ın vereceğini belirtti.

Bloomberg'de ayrıca, "Temmuz verilerinin, ABD ile zayıflayan ticarete rağmen Çin'in ihracatın genel olarak dirençli kalabileceği görüşümüzü destekliyor. Temel risk, diğer ülkelerin ABD ile yaptıkları ticaret anlaşmaları kapsamındaki aktarma kontrollerini sıkılaştırıp sıkılaştırmayacaklarına ve nasıl sıkılaştıracaklarına bağlı" yorumuna yer verdi.

Çin'in para birimi de ihracata ivme kazandırıyor. Yuan, temmuz ayından bu yana biraz toparlansa da, benzer para birimlerine karşı yıllardır olduğundan daha zayıf.

İKİNCİ YARIDA YAVAŞLAYABİLİR

Ancak bazı ekonomistler, şirketlerin artan stoklarını satmaya çalışmasıyla yılın ikinci yarısında Çin'in ihracatında bir yavaşlama bekliyor.

Çin ayrıca nihai ürün veya bileşenlerin imalatında giderek artan bir şekilde üçüncü ülkelere bağımlı hale geldi; bu eğilim Trump'ın ilk ticaret savaşı ve dünyanın ikinci büyük ekonomisine daha ağır kısıtlamalar getirmesinin ardından hız kazandı.

Çin'in Vietnam ve Meksika gibi ülkeler üzerinden ABD'ye yönelik toplam katma değerli mal üretimindeki payı, 2017'deki yüzde 14'ten 2023'te yüzde 22'ye yükseldi.

ARAÇ SATIŞLARINDA HIZLI ARTIŞ

Çin'in çip ihracatı da temmuzda güçlü oldu ve bu durum, güçlü küresel yarı iletken sektörünün ve yapay zeka gelişimindeki patlamanın etkilerini gösterdi.

Gemi ihracatı beş ayın ardından ilk kez düşüş gösterirken, yurt dışı araç satışları temmuz ayında değer bazında yaklaşık yüzde 19 artarak güçlü büyümesini sürdürdü. Makine ve ileri teknoloji ürünlerinin sevkiyatları da artarken, nadir toprak elementlerinin yurt dışı satışları altıncı ayda da düşüş kaydetti.

Çin'in temel emtia ithalatı temmuz ayında sabit kalırken, bakır, demir cevheri, soya fasulyesi ve ham petrolün tamamı yıllık bazda artış kaydetti.

1 TRİLYON DOLARLI AŞAN TİCARET FAZLASI

Ancak BNP'den Rong, Çin'in beklenenden daha güçlü ithalat büyümesinin uzun sürmeyebileceği konusunda uyardı ve yıllardır süren emlak piyasası durgunluğunun geçen ay daha da derinleştiğini belirtti.

Genel olarak, Çin'in dış ticaret fazlası 98,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam haziran ayına göre düşük olsa da, tarihsel ortalamanın oldukça üzerinde.

Bu eğilim devam ederse, 2025 yılında 1 trilyon doların oldukça üzerine çıkacak ve deflasyon içindeki ve hâlâ zayıf iç taleple karşı karşıya olan bir ekonomiye çok ihtiyaç duyulan desteği sağlayacak.

TÜRKİYE'YE İHRACAT DA ARTTI

Çin'in Türkiye'ye ihracatı da artmaya devam ediyor.

Ticaret Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'nin Çin'den ithalatı, temmuzda yüzde 11,4 artışla 4,6 milyar dolar oldu. Ocak-Temmuz döneminde ise ithalat yüzde 13,5 artışla 28,6 milyar dolara yükseldi.

Çin, yüzde 13,5'lik payla Türkiye'nin ocak-temmuz dönemi ithalatında ilk sırada yer aldı.

Çin'in hem Türkiye'ye hem de ABD dışı pazarlara ihracatının artması, Türk ihracatçıları kaygılandırıyor. Bazı sektörlerde, Çin'den ithalata gümrük önlemi çağrılar geliyor.