Bilim insanları, uzun Covid yaşayan kişilerde görülen bitkinlik, beyin sisi ve benzeri şikayetlerin ardında yatan olası bir fiziksel mekanizmaya ışık tutan yeni bulgulara ulaştı.
Araştırmacılar, uzun Covid hastalarından alınan kan örneklerinde sıra dışı mikroskobik yapılar tespit etti.
Fransa’daki Montpellier Üniversitesi’nden genetikçi Alain Thierry liderliğindeki ekip, “Bu çalışma, uzun Covid ile ilişkili tromboinflamatuvar aktiviteyi gösteren biyobelirteçler arasında güçlü bir bağlantı ortaya koyuyor” ifadelerini kullandı.
UZUN COVID'İN GİZEMİ
SARS-CoV-2 enfeksiyonundan aylar hatta yıllar sonra bile devam eden semptomların nedeni hâlâ net değil. Ancak bilim insanları birden fazla mekanizmanın devrede olduğunu düşünüyor.
2021 yılında Güney Afrika Stellenbosch Üniversitesi’nden fizyolog Resia Pretorius, uzun Covid yaşayan hastalarda mikro pıhtılar tespit etmişti. Bunlar, normal kan pıhtılarından daha küçük ancak kılcal damarlarda kan akışını engelleyecek kadar büyük yapılardı.
Thierry ve ekibi ise 2022’de uzun Covid hastalarının kanında nötrofil ekstrasellüler tuzakları (NETs) adı verilen yapılarının belirgin şekilde arttığını göstermişti. Bu ağ benzeri yapılar normalde bağışıklık hücreleri tarafından patojenleri yakalamak amacıyla üretiliyor ancak aşırı miktarda ya da uzun süre varlık sürdürdüklerinde kan akışı bozukluklarına yol açabiliyor.
Yeni çalışma, iki farklı bulgunun aslında birbiriyle bağlantılı olabileceğini ortaya koyuyor.
Araştırmacılar, uzun Covid’li 50 hasta ile 38 sağlıklı gönüllünün kan örneklerini görüntüleme akış sitometrisi ve floresan mikroskopisiyle inceledi.
Sonuçlar çarpıcıydı: Uzun Covid hastalarında mikro pıhtı sayısı sağlıklı bireylere göre yaklaşık 20 kat daha fazlaydı. Mikro pıhtılar hem daha büyük, hem de daha yoğun yapıdaydı.
Thierry, “Bu bulgular, mikro pıhtılar ile NETs arasında, düzensizleştiğinde hastalığa yol açan fizyolojik bir etkileşim olabileceğini gösteriyor” dedi.
