Alican ÖZCAN / nefes.com.tr
Cristiano Ronaldo, futbol sahnesinde her geçen gün efsanesini büyütüyor. Suudi Arabistan Ligi'nde Al Nassr formasıyla attığı gollerle kariyerinde 927 gole ulaştı.
40 yaşındaki yıldız, 1000 gol barajını aşmak için emin adımlarla ilerliyor. Ancak, dünya futbolunun en golcü oyuncusu olduğunu düşündüğünüzde belki de bir ismi atlıyorsunuz: Lily Parr.
Futbol tarihinde çok az kişi onun kadar etkileyici bir iz bıraktı. İngiliz futbolunun en golcü ismi ne Alan Shearer ne Wayne Rooney ne de başka bir erkek oyuncu.
Gerçek şu ki, Parr tüm zamanların en fazla gol atan futbolcularından biri. Kariyerinde 1000 gole ulaşarak Cristiano Ronaldo’nun ulaşmaya çalıştığı hedefe varmış bir futbolcu.
Peki, kim bu futbol efsanesi?
LILY PARR: KADIN FUTBOLUNUN ÖNCÜSÜ
Lily Parr, 26 Nisan 1905’te İngiltere’nin St Helens bölgesinde doğdu. Küçüklüğünde kardeşleriyle bahçede futbol ve rugby oynayarak yeteneğini geliştirdi. Ancak futbol, onun gerçek tutkusu oldu.
Birinci Dünya Savaşı sırasında erkekler askere alınınca kadın işçiler fabrikalarda çalışmaya başladı. Fabrikalarda öğle aralarında futbol oynayan kadınlar, giderek ilgi çekti ve kadın futbolu popülerleşti.

Bu dönemde Preston’daki Dick, Kerr & Co. mühimmat fabrikasının kadın çalışanları kendi futbol takımlarını kurdu: Dick, Kerr’s Ladies.
Takım, 26 Aralık 1920’de Goodison Park’ta 53 bin taraftarın önünde sahaya çıkarak büyük yankı uyandırdı.
ŞUTU KALECİNİN KOLUNU KIRDI
Lily Parr, futboldaki üstün yetenekleriyle dikkat çeken bir isimdi. Söylenenlere göre şutları o kadar sertti ki bir kalecinin kolunu kırmıştı.
Onun bu inanılmaz yeteneği, 14 yaşındayken Dick, Kerr’s Ladies antrenörü Arnold Frankland’ın gözünden kaçmadı.
Parr’a her maç için 10 şilin ve bir paket Woodbine sigarası karşılığında takımda oynama teklifi yapıldı.

KADIN FUTBOLU YASAKLANDI
Lily Parr, 14 yaşından itibaren Dick, Kerr’s Ladies takımında oynamaya başladı. Sol kanatta gösterdiği üstün performansla rakiplerini zorlayan Parr, 437 maçta 424 galibiyet alarak dikkat çekti.
İlk sezonunda 43 gol atan Parr, 1919 ile 1951 yılları arasında 1000'den fazla gol kaydetti. Bazı kaynaklara göre toplam gol sayısı 986’ya ulaştı.
Ancak kadın futbolunun yükselişi uzun sürmedi. İngiltere Futbol Federasyonu, 1921 yılında kadın futbol kulüplerinin profesyonel sahalarda maç yapmasını yasakladı.
FUTBOL İÇİN ABD MACERASI
Bunun üzerine Dick, Kerr’s Ladies 1922’de Amerika Birleşik Devletleri’ne turneye çıktı. Kadın futbolcular burada erkek takımlarıyla da mücadele etti ve dokuz maçta üç galibiyet, üç beraberlik ve üç mağlubiyet aldı.
1923’te İngiltere’ye döndüklerinde yasak hala devam ediyordu. Fabrikanın yeni sahipleri de kadın futbolunu desteklemeyince takım dağıldı. Ancak Parr pes etmedi ve Preston Ladies adıyla yoluna devam etti.
SON MAÇINI 45 YAŞINDA OYNADI
Parr, 12 Ağustos 1950'de kariyerinin son maçına çıktı. İskoçya karşısında 11-1 kazandıkları bu mücadelede sahaya çıkan Parr, futbol kariyerini zirvede tamamladı.
O dönem kadın futbolcular için büyük bir engel olan yasaklara rağmen, sahada kalmaya ve yeteneğini sergilemeye devam etti.
Parr, futbol kariyerini sürdürürken hayatına yeni bir yön verdi. Fabrikadan ayrıldı ve bir psikiyatri hastanesinde hemşire olarak çalışmaya başladı.
1951’de futbolu bıraktığında, ardında sarsılmaz bir miras ve tarihe geçmiş bir gol rekoru bıraktı.
YASAK KALDIRILINCA BÜYÜK SEVİNÇ YAŞADI
İngiltere Futbol Federasyonu’nun (FA), kadınların büyük stadyumlarda futbol oynamasını yasaklayan kararı ancak 1971’de yürürlükten kaldırıldı.
LGBT HAKLARI İÇİN İKON
Futbolu bıraktıktan sonra Parr, hayatının geri kalanını Preston yakınlarında kız arkadaşı Mary ile birlikte geçirdi.
Sadece futbol dünyasında değil, LGBT hakları mücadelesinde de bir sembol haline gelen Parr, kadınların ve LGBT bireylerin spor alanında daha görünür olması için ilham kaynağı oldu.
FUTBOL TARİHİNE GEÇTİ
Lily Parr, 2002 yılında İngiliz Ulusal Futbol Müzesi'ne kabul edilen ilk kadın futbolcu olarak tarihe geçti.
2007-2009 yılları arasında ise İngiltere, Fransa ve ABD'deki LGBT futbol takımları onun anısına düzenlenen Lily Parr Kupası için mücadele etti.
ADINA HEYKEL DİKİLEN İL KADIN FUTBOLCU
Futbol tarihine geçen Parr, 3 Haziran 2019'da Manchester’daki Ulusal Futbol Müzesi'nde açılışı yapılan heykeliyle ölümsüzleştirildi.
Lily Parr, delantera del mítico equipo Dick, Kerr's Ladies de Preston. La primera futbolista en tener una estatua en el Museo Nacional de Fútbol de Manchester. El monumento fue realizado por la escultora Hannah Stewart 🌈⚽️ pic.twitter.com/P0lVzjhq52
— Andrea D’Emilio (@anyudemilio) March 4, 2020
Bu heykel, onun yalnızca bir futbol efsanesi değil, aynı zamanda kadınların spordaki mücadelesinin bir simgesi olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
Lily Parr, 1978 yılında 73 yaşında göğüs kanserine yenik düşerek hayatını kaybetti. Ancak onun hikayesi, kadın futbolunun gelişiminde bir dönüm noktası olmaya devam ediyor.