Aydın’ın Karacasu ilçesinde zeytin sezonu, üretici açısından buruk başladı. Zeytin fiyatlarının düşmesi, işçilik ve üretim maliyetlerinin artması nedeniyle çiftçiler kazanç elde edemediklerini belirtiyor.

Bir vatandaş topladığı zeytinleri göstererek, "Bu zeytinler yağlık, 15 lira" dedi. Bu zeytinlerden yağ yapacağını anlatırken şunları kayda geçirdi:

"Günde 50 kilo zeytin topluyorum, 15 liradan ne eder? Tamamen zarar. Hiç olmazsa 3-5 kilo zeytinyağı çıkarırım da 2-3 ay yerim. Ben boyacı ustasıyım, inşaat ustasıyım. Orada 5 bin lira yevmiye alıyorum. Ama burada bin liraya iş yapıyoruz. Ne yapacaksın, ağaç kalmasın, günah. Bunun bir vebali var.”

Zeytin silken yaşlı bir kadın ise, “Yağından da zeytininden de yararlanıyoruz ama yazık; traktör parası, işçilik parası derken elimizde bir şey kalmıyor. İki kişi, 1,5 gün çalıştık, 3 bin lira bizim yevmiyemiz. Daha iki kasa zeytin yapmadık” dedi.

'ÇİFTÇİ HARAP'

Karacasu’da zeytin toplayan Muzaffer Yıldırım Kahraman, fiyatlardaki düşüşe dikkati çekerek, "Zeytin fiyatları şu anda çok düşük. Önce iyiydi ama şu anda 60 liradan 50, 45, 30, 20’ye kadar indi. Yağlık zeytin zaten 15 lira. Çiftçinin hali harap, her şey ortada. İşçi yevmiyesi pahalı, zeytin ucuz. Nar olsun, zeytin olsun, hayvancılık olsun, hepsi sıkıntılı. Her şey içler acısı” diye konuştu.

'İŞÇİ YEVMİYESİ 1700, YAĞLIK ZEYTİNİN KİLOSU 15 TL'

Artan işçilik maliyetlerinin üreticiyi çıkmaza soktuğunu ifade eden Kahraman, “Maliyetler çok ağır. İşçi tutuyorsun, verdiğin para kazancını geçiyor. Sen 3 lira kazanıyorsun, işçi 5 lira alıyor. İşçi yevmiyesi bin 600-bin 700 lira. Sıkıntı burada. Yağ çok kaliteli olursa 250 lira diyorlar ama sonra fiyat düşüyor. Zeytin fiyatı çok kötü durumda” dedi.

'YARI YARIYA DÜŞTÜ'

Karacasu'nun Esençay Köyü’nde zeytin işletmecisi olan Bahri Şenler de fiyatlardaki düşüşün çiftçiyi büyük zarara uğrattığını söyledi:

“Ürünlerimizin fiyatları bu yıl aşırı derecede düştü. Önce zeytinin baş fiyatı 100 liraydı, şimdi 55 liraya kadar indi. Tam yarı yarıya düşüş var. Çiftçi çok mağdur durumda. Zeytin fiyatını tüccarlar mı düşürüyor, kim düşürüyor bilmiyoruz ama zeytin fiyatı tamamen ayaklar altına alındı.”

Şenler, bölgedeki en kaliteli türlerden biri olan manzalina zeytinin bile düşük fiyatlardan satıldığını anlatarak, “Manzalina en kaliteli zeytindir. Çekirdeği küçük, aroması yüksek, yemesi güzeldir. Yağlık zeytin 15 lira. Elek sıralamasına göre 15, 25, 30, 40, 50, 60, 70 liraya kadar çıkıyor ama üst numaralı zeytinden zaten fazla yok. Kuraklık nedeniyle zeytin tanesi küçük kaldı. En küçük zeytin 15 lira, ortalaması 35-40 liraya geliyor.”

'MARKETLERDE 500 TL, ÜRETİCİ 100 TL'YE SATIYOR'

Bahri Şenler, üretici ile market arasındaki fiyat farkına da dikkati çekerek, "Biz işletmeciyiz, kendi zeytinimizi işliyoruz. Bu zeytini üreticiden 60 liraya alıyoruz, maliyetlerle birlikte bize 85 liraya mal oluyor, 100 liraya satıyoruz. Ama markette bu ürün 300 ila 500 liraya kadar çıkıyor. Biz 120’ye satsak, market 300’e satsa, herkes para kazansa daha iyi olmaz mı? Şeytan bunun neresinde?” dedi.

Şenler, üreticinin elindeki stokların da ciddi bir kriz oluşturduğunu belirterek şöyle konuştu:

“Vatandaşın elinde 8-10 ton yağ var. Bu çok büyük bir sıkıntı. Bir önlem alınması gerekiyor. Zamanında nar üretiminde de aynı sorun yaşandı. Yanlış dikim yapılıyor. Ovaya zeytin dikiliyor, halbuki incirlik araziye incir, üzüm dikilecek yere üzüm dikilmeli. Bu konuda da bir planlama yapılması şart."