Bilim insanları Escherichia coli bakterisinden "Syn57" adı verilen dünyanın en sentetik bakterisini üretti.
Genetik kod normalde DNA ve RNA'daki nükleotid üçlüler olarak da bilinen kodonlar üzerine kurulu ve bu 64 kodon, hücrelere hangi aminoasidin hangi sırayla üretileceğini söylüyor. Bu şekilde proteinler oluşuyor.
Syn57'de ise bu kodonların yedisi çıkarıldı ve yaşamın temel şifresi daha sade hale getirildi. Bilim insanları bu çalışmayla genetik kodun ne kadar esnetilebileceğini ve yeniden yazılabileceğini göstermeyi amaçladı.
NASIL YAPTILAR?
İngiltere’deki Medical Research Council Molecular Biology Laboratuvarı araştırmacıları, bakterinin tüm genomunu sıfırdan tasarladı. Bazı işlemler için genetik kodda 101 binden fazla değişiklik yapıldı.
Genetik parçalar bilgisayarda tasarlandıktan sonra küçük bölümler halinde bakterilere aktarıldı ve test edildi. Ardından bu parçalar birleştirilerek tamamen sentetik ve çalışır halde bir bakteri elde edildi.
Çalışmanın başyazarlarından sentetik biyolog Wesley Robertson, sürecin zorluklarını vurgulayarak, “Bazen gerçekten çıkmaz yolda mıyız, yoksa bunu tamamlayabilir miyiz diye düşündük” dedi.
GENETİK KODU SIKIŞTIRMAK MÜMKÜN
‘Syn57’, genetik kodun ciddi ölçüde sıkıştırılmış haliyle yaşamın sürdürülebileceğini gösteriyor. Ayrıca boşta kalan kodonlar, farklı roller üstlenmek üzere yeniden tanımlanabiliyor.
Araştırmacılar, bunun yeni sentetik polimerler ve makrosikller geliştirme imkanı sunduğunu aktarıyor.
Ayrıca ‘Syn57’nin sıra dışı genetik kodu virüsler tarafından okunamıyor. Bu özelliğin, bakterilerin endüstriyel ölçekte protein üretiminde virüs kaynaklı kayıpları azaltabileceği öngörülüyor
Türkiye'ye uyuşturucu sokarken yakalandıGündem
