Manchester City'de sekiz yıl boyunca topa hükmeden, rakip baskısını kıran ve kalecilik tanımını yerle bir eden Ederson, artık Fenerbahçe formasıyla Süper Lig'de mücadele edecek.

Brezilyalı file bekçisi, top kontrolü, pas yeteneği ve oyun görüşüyle sadece City'nin değil, modern futbolun kaleci anlayışını baştan yazdı.

The Athletic, Brezilyalı kalecinin futboldaki kaleci tanımına olan etkisini ve Manchester City'de yarattığı farkı analiz etti.

GUARDIOLA'NIN RİSKLİ KARARI

Pep Guardiola'nın topa hükmeden bir kaleci arayışı, Joe Hart’ın yerine Claudio Bravo’yu transfer etmesiyle başlamış, ancak bu değişim büyük eleştiriler almıştı.

Yine de Guardiola, oyun felsefesine sadık kaldı ve sonunda aradığı ismi buldu: Ederson Moraes. Sekiz yıl sonra ise onun etkisi, Donnarumma gibi geleneksel kalecilerin bile ayak becerileriyle sorgulandığı bir döneme dönüştü.

EDERSON SAHNEYE ÇIKTI, OYUN DEĞİŞTİ

Ederson’un farkı, sadece oyun içindeki öz güveniyle sınırlı değildi. Ederson’un sakinliği, uzun pasları ve oyuna etkisi kısa sürede fark yaratmaya başladı. Kaleden yaptığı isabetli uzun paslarla City'ye hücum silahı kazandırdı.

2017’deki ilk sezonunda City, Premier Lig puan rekorunu kırarken, Ederson’un da Guardiola sisteminde kilit rol oynadığı netleşti. Rakip takımların analiz ekipleri topu ayağında bu kadar rahat kullanan bir kaleciye karşı pres uygulamanın yollarını aradı.

Topla oynarken sergilediği rahatlık ve ileri uçtaki oyunculara yaptığı isabetli paslar, onu adeta 11. saha oyuncusu haline getirdi.

Futbolu değiştiren kaleci: Fenerbahçe'nin yeni duvarı - Resim : 1

ŞÜPHECİLER YANILDI: "DELİ" AMA ETKİLEYİCİ

Guardiola'nın, "O deli. Gerçekten deli. Hiçbir şey hissetmiyor gibi. Gol yediğinde de, hayat kurtaran kurtarış yaptığında da aynı tepkisizliği gösteriyor. Bu bir kaleci için harika bir şey." sözleriyle tarif ettiği Ederson, risk almayı seven, çizgi dışına çıkan ve kalecilik klişelerine meydan okuyan bir karakterdi.

En unutulmaz anlarından biri, 2022’deki City-Liverpool maçında, gol çizgisine kadar gelen topu son anda kontrol etmesi ve soğukkanlılıkla pas vermesiydi.

Bu gibi pozisyonlar, onun futbol zekasını ve öz güvenini ortaya koydu.

Futbolu değiştiren kaleci: Fenerbahçe'nin yeni duvarı - Resim : 2

KALECİDEN DAHA FAZLASI: ASİSTLERİYLE FARK YARATTI

Ederson, sadece kaleyi korumakla kalmadı; hücumu başlatan isim de oldu.

City formasıyla Premier Lig’de toplam yedi asist yaptı, bu alanda rekorun sahibi oldu. Özellikle Brighton’a karşı yaptığı 79 metrelik asist ya da Gündoğan’a gönderdiği paslar, kalecilikle pasörlüğün nasıl birleştiğini gösterdi.

Southampton karşısında yaptığı Cruyff dönüşü, Wolves maçında orta sahaya çıkarak başlattığı hücum, ya da Newcastle’da yaptığı topuk pası...

Tüm bu anlar, Ederson’un oyunu ne kadar farklı oynadığını gösterdi. City’nin yüksek savunma hattı arkasındaki boşlukları kapatma görevini üstlenen Ederson, kaleci-liberonun vücut bulmuş haliydi.

Futbolu değiştiren kaleci: Fenerbahçe'nin yeni duvarı - Resim : 3

OFSAYT KURALINI AVANTAJA ÇEVİRDİ

Guardiola’nın, kale vuruşunda ofsayt uygulanmayacağını bilerek Sergio Agüero’ya savunma arkasına sarkmasını söylemesi ve Ederson’un bu oyunu başarıyla uygulaması, rakiplerin çözmekte zorlandığı bir başka hamleydi.

Ederson, 2018’de en uzun futbol vuruşu Guinness Dünya Rekoru’nu kırdı. Toplam yedi asistle Premier Lig tarihinde en çok asist yapan kaleci ünvanını aldı.

En unutulmaz asistlerinden biri ise Brighton’a karşıydı: Ceza sahasından Erling Haaland’a gönderdiği milimetrik pas, doğrudan gole dönüştü.

DURAN TOPLAR VE PENALTILAR: GOLCÜ KALECİYE DÖNÜŞÜM

Ederson, penaltı kullanma arzusunu da saklamadı. Penaltılardan gol attı, hatta Real Madrid’e karşı Şampiyonlar Ligi’nde beşinci penaltıyı gole çevirdi.

Ancak Rodri’nin baskın olduğu anlar da oldu. Tottenham maçında penaltıyı atmak istemesine rağmen, top Rodri’ye verildi.

RAKAMLARA YANSIYAN BAŞARI: XGOT VERİLERİ

2024-25 sezonu, Ederson için zorlu geçti. Ancak beklenen gol modeline göre (xGOT), ortalama bir kaleciden beş gol daha az gol yedi.

City savunması alışıldık sağlamlığından uzaklaşırken, eleştiriler Brezilyalı kalecinin pas oyunundan çok yediği gollere odaklandı.

Bu alanda sadece Jordan Pickford daha iyi performans gösterdi. City’nin karşılaştığı ilk isabetli şutlarda yediği goller dikkat çekse de, bu durum daha çok rakiplerin bitiricilik kalitesiyle açıklanabiliyor.

Ancak o, bu sezonda bile dört asist üreterek Premier Lig tarihindeki kaleciler arasında adını zirveye yazdırdı.

Futbolu değiştiren kaleci: Fenerbahçe'nin yeni duvarı - Resim : 4

YERİNE DONNARUMMA: YENİ BİR SAYFA

Guardiola, "Ederson olmasaydı bunca yılı böyle anlatamazdık" diyerek onun katkısına dikkat çekti.

City, Ederson’un top tekniği ve pas kalitesine sahip bir yedeğini bulmanın zor olduğuna kanaat getirse de, Donnarumma transferiyle farklı bir kaleci profiline yöneldi. Daha çok kurtarış odaklı bir yapı hedefleniyor.

Ederson’un City kariyeri, başladığı yerde, Brighton’da yedek kulübesinde oturarak sona erdi. Sekiz yıllık eşsiz kariyerine yakışmayacak kadar sessiz bir kapanıştı. Ancak onun mirası, sadece kupalarla değil, oyunun evriminde oynadığı rolle de hatırlanacak. Brezilyalı kaleci, artık Fenerbahçe formasıyla Süper Lig'de hikayesine devam edecek.