Günlük hayatta sağlığınıza zarar veren alışkanlıklar
Uzmanlar, küçük ama tekrarlanan alışkanlıkların uzun vadede hem bedensel hem de zihinsel sağlığa zarar verebileceği uyarısında bulunuyor.
Önemsiz görünen günlük davranışlar, zaman içinde sağlığınız üzerinde büyük farklar yaratabilir.
Pek çok alışkanlık, düşündüğünüzden daha fazla risk barındırıyor.
İngiliz The Times gazetesi, bu zararlı alışkanlıkları derledi.
Kahvaltıyı Atlamak
Sosyal medyada aralıklı oruç trendi hızla yayılıyor. Ancak 2019’da yapılan bir çalışmaya göre, düzenli olarak kahvaltı yapmayan bireylerin kalp-damar hastalığına yakalanma veya bu nedenle ölme riski yüzde 21 daha fazla.
Beslenme uzmanı Bini Suresh, aralıklı orucun bazı kişilerde fayda sağlayabileceğini ama herkes için uygun olmadığını belirtiyor.
Ne yapmalı?
İster 07.00, ister 11.00’de olsun, ilk öğününüz protein, tam tahıl ve lif içermeli. Bu kombinasyon hem tok tutar hem de kan şekerini dengeler.
Yemekleri Hızlı Yemek
Yemeği çok hızlı yemek, hem kısa hem de uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabilir.
2019’da Nutrients dergisinde yayımlanan çalışmada, hızlı yemek yiyenlerde trigliserid (kan yağı) seviyesinin yükseldiği ve bunun kalp hastalığı riskini artırdığı gösterildi.
Ayrıca hızlı ve stresli yemek yemek, şişkinlik, reflü ve sindirim problemleri yaratabilir.
Ne yapmalı?
Yavaş ve dikkatli yemek, tokluk hissini artırır. Bu da aşırı yemenin önüne geçer.
Öğle Arası Güneş Işığından Mahrum Kalmak
Ofiste öğle arası “çalışarak geçirilen” saatler, gün ışığından mahrum kalmak anlamına geliyor. Bu da vitamin D eksikliği, düşük ruh hali ve uyku problemleriyle sonuçlanabiliyor.
Prof. Gurprit Lall, gün içinde alınan doğal ışığın uyku düzeni, serotonin üretimi ve bağışıklık sistemi için kritik olduğunu söylüyor.
Ne yapmalı?
Gün ışığına sabah saatlerinde çıkmak, biyolojik saatimizi düzenlemeye yardımcı olur. Bulutlu bir günde bile dışarıdaki ışık, iç mekân ışığından kat kat güçlüdür.
Kanepede Yanlış Oturmak
Her akşam kanepeye yayılmak keyifli olabilir, ama uzun süre aynı pozisyonda kalmak, özellikle bel, sindirim ve dolaşım sistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.
Hareketsizlik, tip 2 diyabet riskini yüzde 91, kolon kanseri riskini yüzde 24 oranında artırabiliyor.
Ne yapmalı?
Fizyoterapist Ash James’e göre, aynı pozisyonda uzun süre kalmak ağrılara yol açabilir. Sık sık hareket etmek şart.
50 Dakikalık Hafta Sonu Uykuları
Gün içinde kısa kestirmeler faydalı olabilir; ancak 30 dakikayı aşan gündüz uykuları gece uykusunu bozabilir ve kalp hastalığı, yüksek tansiyon ve obezite riskini artırabilir.
Ne yapmalı?
Uyku uzmanı Dr. Lindsay Browning, en ideal şekerlemenin 20 dakikayı geçmeyen, saat 14:00'ten önce yapılan kestirmeler olduğunu söylüyor.
Yatakta Ekran Başında Vakit Geçirmek
Gece yatakta uzun süre dizi izlemek veya telefonda gezinmek, beynin uykuya geçme sinyallerini bozarak kaliteli uykuyu engeller.
2023’te yapılan bir araştırmaya göre, günde 4 saatten fazla televizyon izleyenlerde demans riski yüzde 28, depresyon riski yüzde 35 daha fazla.
Ne yapmalı?
Uzmanlar, ekrana bakmak yerine kitap okumanın hem stresi azalttığını hem de uyku kalitesini artırdığını söylüyor. Yalnızca 6 dakikalık kitap okuma, kalp atışını yavaşlatıp kasları gevşetebiliyor.
Tuvalette Telefon Kullanmak
San Francisco’daki gastroenterolog Dr. Saurabh Sethi, telefonla tuvalete girmenin klozette geçirilen süreyi uzattığını ve bunun da basur, anal fissür (çatlak) gibi rektal sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirtiyor.
Bu yıl PLOS One dergisinde yayımlanan bir araştırma da bu görüşü destekledi. Tuvalette telefon kullananlarda hemoroid görülme sıklığı daha yüksek.