Yetişkinlerin “günde 8 saat uyumalı” söylemi uzun yıllardır genel kabul görse de, yeni araştırmalar bu kuralın biyolojik bir zorunluluktan çok kültürel bir alışkanlık olduğunu ortaya koyuyor.

Yeni bulgular, 8 saatlik uykunun evrensel bir gereklilik olmadığını; çoğu sağlıklı yetişkin için 7 saatin optimum dengeyi sunduğunu gösteriyor. Uzmanlar, uyku hedeflerinin “katı sayılara” değil, kişinin gündüz performansı ve yaşam kalitesine göre belirlenmesi gerektiğini vurguluyor.

Harvard Üniversitesi’nden evrim biyoloğu Daniel E. Lieberman, elektriğin bulunmadığı topluluklarda insanların genellikle 6 ila 7 saat uyuduğunu belirtiyor.

Lieberman, “8 saat kuralı sanayi devrimi dönemi saçmalığı” diyerek, bu anlayışın modern yaşam koşullarıyla ortaya çıktığını savunuyor.

U-ŞEKLİNDE RİSK EĞRİSİ: NE AZI NE FAZLASI

Lieberman ve diğer araştırmacıların verileri, uyku süresi ile sağlık riski arasında “U” şeklinde bir ilişki olduğunu gösteriyor. Buna göre, yaklaşık 7 saat uyuyan kişilerde ölüm oranı en düşük seviyede. Hem kısa uyku (7 saatin altı) hem de uzun uyku (9 saatin üzeri) kalp-damar hastalıkları ve erken ölüm riskini artırabiliyor.

UZMANLAR NE DİYOR?

Fortune dergisine konuşan uyku bilimci Rebecca Robbins, 8 saat kuralının tarihsel bir standarttan ibaret olduğunu, asıl önemli olanın uyku kalitesi olduğunu vurguluyor. Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi de yetişkinler için “günde 7 saat veya daha fazla” uykuyu öneriyor. Mayo Clinic uzmanları ise bireysel farklılıklara dikkat çekerek, yaş, sağlık durumu, hamilelik ve önceki uyku eksikliklerinin ihtiyacı etkileyebileceğini belirtiyor.

UYGULAMALI UYKU REHBERİ

Uzmanlara göre, yetişkinlerin hedefi “7 ila 9 saat arası” uyku olmalı. Ancak kişi 7 saat uyuduktan sonra dinç ve odaklanmış hissediyorsa bu yeterli kabul ediliyor.

Hastalık, yoğun fiziksel egzersiz ya da hamilelik gibi dönemlerde uyku süresi doğal olarak artabiliyor.

Uyku kalitesini artırmak için ise şu temel öneriler öne çıkıyor:

- Her gün aynı saatte yatıp kalkmak
- Sabahları gün ışığı almak
- Akşamları mavi ışığı sınırlamak
- Oda sıcaklığını serin tutmak
- Kafein ve alkolden kaçınmak