Herkesin başına dert: Tükenmişlik sendromuyla baş etmenin 4 yolu
Doktorlar yaygın bir psikolojik durum olan tükenmişlik sendromunun belirtileri ve bunu önlemenin yollarını anlattı.
Yıpranmış veya bunalmış hissetmekle özdeşleşen tükenmişlik sendromu, oldukça yaygın bir ruhsal, fiziksel ve duygusal yorgunluk durumu. Psikiyatrist Hannah Nearney, tükenmişliğin resmi bir tıbbi teşhis olmadığını ancak yüksek stres düzeyi ve enerjinin tamamen tükenmesiyle kendini gösteren bir durum olarak tanımlanabileceğini belirtiyor.
Sağlık uzmanı Penny Weston’a göre tükenmişlik, kişilerde farklı şekillerde ortaya çıkıyor. En yaygın belirtiler ise sürekli yorgun hissetmek, buna rağmen uykuya dalmakta zorlanmak ve sinirlilik hali. Buna ek olarak ani ruh hali değişimleri, işe karşı isteksizlik, verimlilik kaybı da öne çıkan semptomlar arasında.
Fiziksel etkiler arasında ise bağışıklık sisteminin zayıflaması, enerji düşüklüğü, cilt ve bağırsak sağlığında bozulmalar yer alıyor. Uzmanlar, tükenmişlik sendromunun yılın her döneminde görülebildiğini ancak azalan gün ışığı ve uyku düzenindeki değişiklikler nedeniyle özellikle kış aylarında daha sık yaşandığını belirtiyor.
NASIL BAŞA ÇIKILIR?
Besin değeri yüksek yiyecekler tüketmek, enerji seviyesini korumak ve stresi yönetmek açısından kritik önem taşıyor. İnsanlar stresli olduğunda kendilerini iyi hissettiren yiyeceklere yönelebiliyor ya da tam tersi iştahlarını kaybederek yemekten uzaklaşıyor. Ancak uzmanlar besin değeri yüksek yiyecekler tüketmenin tükenmişlik sendromuna karşı alınabilecek en iyi önlemlerden biri olduğunu söylüyor.
Uzmanlara göre düzenli hareket etmek, tükenmişlik sendromunu önlemenin çok iyi bir yolu. Stresliyken rutin olan sporları yapmak zor hale gelse de yürüyüş veya esneme hareketleri gibi daha basit hareket yollarına başvurmak modunuzu yükseltebilir ve stresi azaltabilir.
Meditasyon veya zihinde ve çevrede olanlara yargısız ve kasıtlı bir şekilde dikkatini vermek anlamına gelen bilinçli farkındalık egzersizleri gibi bazı terapi yöntemleri de sinir sisteminizi rahatlarak tükenmişliğin önüne geçmenin iyi bir yolu olabilir.
Dinlenmek ve düzenli uyku ise beyin ve vücut için çok önemli. Psikolog Becky Spelman’a göre zamanla biriken stres, beyin fonksiyonlarının yavaşlamasına ve daha az verimle çalışmasına sebep oluyor. Ancak insanlar ara verip dinlendiğinde, bilişsel esneklik denen, beynin yeni bilgileri kavrama, yeni duyguları algılama, yeni anılar yaratma gibi eylemleri yerine getirmesi kolaylaşıyor.